Udalbiltzaren birtualtasuna
Hala ere, ispiluen labirintotik irteten ahalegindu beharko. Kojèven bideari jarraituz, Fisikak dioena kontuan hartuko dugu. Baina Kojève hil zenez geroztik Fisikak aurrera egin du ispiluaren funtsa ulertzeko orduan.
Batetik, Kojèveren iradokizuna, ispiluan ikusten dena espazioaren laugarren dimentsioari ote dagokion, egungo Fisikak ez du onartzen.
Fran Etxarte irakasleak dioenez, ispiluko irudia ez baita enpirikoa, irudi zinematografikoa ez bezala. Argazkiaren irudia, zinemaren irudia, “errealak” lirateke Fisikaren berbetan, “enpirikoak” mintzamolde filosofikoan.
Alta, hain dute bestelako ispiluko irudia, berau ez bezalakoak diren heinean Fisikak multzo berean sarrarazten baititu argazkia, zinema eta ohiko hautematea.
Argazkiarena, zinemarena eta ohiko hautematearena irudi “errealak” dira; ispilukoa, berriz, “birtuala”.
Alegia, ez dago ikuslearen garunetan baizik.
Ikusleak proiektaturikoa baita ispiluko isla.
Zentzu honetan, giza begiak kamera baten antz handiagoa du ispilu batena baino, Kojèvek begia ispiluarekin identifikatzen zuen arren.
Hara filosofia berri baten oinarri posiblea: begia ez da ispilua, kamera baino. Eta ispiluko isla birtuala da, ez erreala.
Gaur egun, politika birtuala herri txikien biziratuea bilatzen duena da, Estatuak zeharkatuz: Udalbiltzaren politika. Estatuak elkartuz Inperioak sortzen dituen Kojèveren politika ispiluak hautsi du; aldiz, behetik abiaturik ugaritasun aldakor bati eutsi nahi dion erakundegintza transbertsala da Europan birtualtasunik handiena duena.
Estatua ukatzen zaien herrientzako irtenbide bat, zeinek bere Udalbiltza garatu, ondoren Europako Udalbiltza bat antolatu eta azkenik mundu mailako Udalbiltza demokratiko ganorazko bat mamitzea litzateke. Txanda pasa, orain arteko Estatuak eta Inperioak. Kojèvek eskatu berdintasun ekonomikoaren alde gehiago egin dezake Udalbiltzak edozein Inperiok baino. Hauek ez dute gauza handirako balio izan, ez dute funtsezko arazorik konpondu, aztertu bestela datuak. Udalbiltza izan liteke itxaropen bide bat. Ispilu nartzisoa gainditurik, ongi etorri kamera birtualari eta ekarriko dituen egia berriei, Kojèveren handitasuna eta Alessandriren loreak uztartuko dituztenak.