Egia, adiera guztien elkargune
Adiera koka liteke morfema den izaki magikoari dagokion topos magikoaren baitan. Adiera, printzipioz, edozein morfemaren kokagune eta aldi tarteen baitan gauza daiteke. Bestalde, ez dago eragozpenik, zenbait adiera, edukiari dagokionez desberdin, kokagune eta aldi tarte bakarrean eta berean eta are morfema bakarrean eta berean gauzatu ahal izateko. Horrenbestez, ez dago arrazoirik adiera guztiak morfema bakar baten baitan, edozein izanik ere, mamitzearen aurka, nahiz eta adiera bakoitza, definizioz, edukiari dagokionez, beste guztiak ez bezalakoa izan. Morfema hori, egia morfema izan liteke, tipografikoa alegia, esate baterako pantaila honetan (kokagunea) diraueino (aldi tartea) mamitzen dena.
Nolanahi ere, morfema batek, morfema izango bada, adieraduna izan beharko du, eta adiera honek, Platonen definizioaren arabera, Kojèvek onartzen baitu, bat eta bakarra eta osoa izan beharko du. Egia morfemaren egia adiera, hau da, “egia” izena, adiera koherente guztien elkargune oso eta bakar legez definitzen du Kojèvek, hots, burura daitekeen guztiaren osotasun bateratu gisa, esanahi onargarri ororen artikulazio koherente legez.
Bestela esanda, egia morfemaren adiera, definizioz denbora-espaziozko kokapenik ez duena, morfema bakar hori dagoen kokagunean eta dirauen aldi tartean gauzaturik ager liteke, eta ez dago eragozpenik adiera hori gauzatuko duena egia morfema bera izan dadin. “Egia”, beraz, honela definituko du Kojèvek: ulergarri den ororen adiera (izenari dagokion definizioa) edo bururagarri den guztiaren osotasun bakarra (izanari dagokiona). Bestela ere adieraz daiteke, jakintsuaren gorputza aintzat hartuz: “bururagarri den guztiaren osotasun bakar” hori jakintsuaren burmuinari legokioke, egiaren euskarri materialari, morfemari, eta “ulergarri den ororen adiera” horrek, berriz, egiaren edukia adieraziko luke, “egia” hitzaren esanahi osoa.
Halatan, “egia” izen ulergarrien adiera guztien izankidetasun gisa ageri zaigu, baina kontraesana sortzen ez duten izenena, jakina, edozein izanik ere, eta egia morfemaren kokagune eta aldi tarte bakar eta beraren baitan gauzatzen da aipatu izankidetasuna. Hortaz, “egia” izenaren egia morfema dagoen kokagunea eta dirauen aldi tartea izango da Kojèverentzat egia adiera duena.
Alabaina, Kojèvek oroitarazten digu “egia” adieren izankidetasun gisa definitzeak ez gintuzkeela asaldatu behar, ez baitago bertan geure filosofia tradiziorako eskandalagarria den deus. Izan ere, izankidetasun hori ez da Platonek bere Sofista-n aipatzen duen “generoen interbarneraketa, elkarrekikotasun edo komunitate” ospetsua baizik. Bestalde, Demokritok Peri Panton izeneko liburu bat idatzi ei zuen, Guztiaz euskaraz.
Eta, Kojèveren esanetan, izankidetasun hori ezinezkoa dela onartuz gero, egiazko mintzo nahiz pentsamendura iristeko aukeraz jardutea ezinezko litzaiguke, hala nola mintzoaren akatsez eta kontraesanez. Adierak, desberdinak izan daitezkeenak, are aurkakoak, morfema bakarraren eta beraren baitan gauza daitezkeelako, hain zuzen ere, sor daitezke eta sortzen ditugu are adierarik gabeko kontraesanezko izenak ere, hitzen bitartez gara daitezkeenak, harik eta beren baitan dituzten aurkako adierek elkar suntsitzen duten arte, “Jainko” izenarekin gertatzen den legez. Baina, emendatuko du Kojèvek, zenbait adiera, desberdinak direnak aurkakoak izatera iritsi gabe, izen bakar eta beraren baitan izankide direlako, izen honen adiera inplizitua (bat eta bakarra), adiera desberdinak dituzten izenen segida baten bitartez defini eta gara daiteke. Adiera desberdinak dituzten izenok era dialektikoan elkar suntsituko dute, suntsiturikoa maila orokorragoa duten izenetan gordez (Aufheben), azkenean egia dioen mintzo bakarraren eta beraren garapenaren katebegi ezinbesteko agertuko direla. Eta adiera guztiak izen bakarrean (“egia”) izankide izan daitezkeen heinean, egia garatzen duen mintzoa ere bakarra eta osoa izango da, alegia, bat bere horretan eta bere generoko bakarra, adieren izankidetasun partzialen akats guztiek izankidetasun osoan elkar neutralizatzen dutenekoa.