Beldur nuklearra akuilu

Etika desberdin ugari izan da historian, hainbat balio jarri izan da jokabidearen eta erabakiaren iparrorratz: errukia, gozamena, fideltasuna, zoriona, ausardia...

Hobbesek beldurra jo zuen pasio politikoaren eragile nagusitzat, eta tirania zuritzeko erabili zuen. Ez zuen ordea balio moral gisa aldarrikatu. Kaltegarritzat hartu izan da oro har beldurra, ospe gaiztoa izan du ia beti, merezi baino txarragoa beharbada.

Bixente Serrano Izkok aldarrikatu du beldurraren balio askatzailea, jokabideei eta erabakiei dagokienez, “Beldurra bera zaldi” liburuan. Apika ikara ez litzaiguke akuilu makala uztarri nuklearra deusezteko.

Hurbil dugu Txernobil, bertako errautsa, bertako umeen artean izugarri hedaturiko tiroide minbizia, inguruko herri hustu hilotzak, bertako hauts erradioaktiboa Europa inbadituz. Gobernu sobietarrak erradiazioa itzaltzeko erabili zituen 500.000tik gora “likidatzaile” deituetarik 20.000 hilik dira jadanik, gazte hilik, eta 200.000 berriz elbarri eta ezindu. AEBtako Harrisburgen ere izan zen istripu gogor bat, eta Boliviako Cochabamban, eta Poloniako Byalistocken. Indiako Bophalekoa, azkenik, aipatzen ez den arren, Txernobilgoa bera baino hagitzez larriagoa izan zen. Begiratu Wikipedian istripu nuklearren atala. Hainbeste dira, sailkatu behar izan baitituzte: nuklear zibilak, erradiaziozko zibilak, nuklear militarrak, erradiaziozko militarrak. Eta beldurra libre da.

Izan ere, Historian zehar lorturiko hainbat esparru libreren jorratzea, lehenagoko egoera beldurgarrietatik hanka egiteak abiarazi du: esklabotzaren debekua, sufragio unibertsala... Bultzatuko ahal gaitu beldur nuklearrak nolabaiteko oreka energetikoraino.