Euskal orgasmoa
Heriotzaz ari garela, arazo inportante bat planteatuko du Saizarbitoriak frantsesek heriotza txiki deritzotenaz, orgasmoaz: "Hizkuntza batean edo bestean hiztun izateak aldatu egiten al zuen gizonaren portaera sexuala? Bat-batean, guztien aurpegiak berarengana bueltatu ziren. Zer esaten zuten euskaldunek hazia isurtzerakoan?" (182-183 orr.)
Indoeuroparrak, orgasmo bidean, mugitu egiten dira, lekutzen dira, emigratzen dute: batzuk badatoz (frantsesak, "Je viens", ingelesak, "I`m coming"), beste batzuk badoaz (espainolak, "me voy").
Arima kolonizaturik ez duen euskalduna, berriz, bertan goxo gelditu eta desagertu egiten da. Gure herriko batek kalean jotzen du kanpaia, aski maiz, gaztea izaki, eta ikusleak eta animatzaileak inguratzen gatzaizkio. Gailurra jotzerakoan "badatost! badatost!" oihu egiten du. Euskara batuaz "badatorkit!".
Hots, subjektua, pertsona, desagerrarazten du euskarak orgasmoan: euskaraz ez da garrantzitsua ba ote noan ala banatorren; aitzitik, zera enigmatiko batek hartzen du lehentasuna, eta bigarren mailan gelditzen da niri, hain zuzen, datorkidala. Hau nabarmenagoa da "badator!" garrasian, zenbait azpieuskalkitan bizi-bizirik dirauena.
Bestalde, gure herriak hainbeste maite duen onanistari begira, bere mugimenduak eta keinuak arretaz aztertuz, zilegi da ondorioztatzea, sinets iezadazue, aipaturiko zera ezezagun hori bere kasuan hazia dela. Baliteke, esamoldeak ahalbidetzen duenez gero, beste batzuek gozamena edo Ortzi gogoan izan dezaten "badatost!" aldarrikatzean. Gure kanpai-joleak ez, materialista da.
Materialismo inpertsonal bat, horra euskarak barne-muinetan gordetzen duen jarrera filosofikoa, sexu plazera aipatzeko bere modua aintzat hartuz desestalia.
Are gehiago (oinarri eskasagoz atera du hainbatek ondorio harrigarriagorik): ia ziurtzat jo genezake, Barandiaranek ongi ikusi bezala, Pirinioetan eta Akitanian, ziminoa gizaki bilakatu zelarik, berba egiteari euskaraz ekin ziola. Indoeuroparrek, berriz, banoa eta banator horietan, beren migrazio gogorrak barnebildu eta adierazi dituzte.
Edonola ere, "badatost" eta "badator" politak diren arren, ez dira kutsatu gabeko ahotan erabilienak.
"Badatoz!" izan da nire bizialdian entzunena eta bedeinkatuena. Nondik etorri den, edo etorri behar izan ote duen, batek daki. Bestalde, plurala ez dut uste espermatozoideen ugaritasunari loturik denik, oso berria baita espermatozoideen eta hauen kopuruaren gaineko kontzientzia. Aldiz, baliteke plural hori hurbilago izatea nolabaiteko politeismotik eta multzoak oso serio hartzetik.
Badira ordea taliban batzuk defendatzen dutenak egiazko euskaldunak orgasmoa bezalako trantzeetan ez duela hitzik egiten, eta antzina, Santimamiñen eta, irrintzi egiten zuela. Orobat, izan zen film porno euskaldun bat egiteko asmoa, abortatua noski, eta gidoiak zekarren orgasmo guztiek irrintzia behar zutela. Protagonistetako batek Iñaki Zabalegi zuen izena eta ohekideak poxpolin zihoazen, biluztu aurretik. Hain zuzen, "Poxpolinaren irrintzi beroa" zuen izenburu. Tamalez, Jaurlaritzak ez du estrategikotzat zinema-industria baten azpiegituraren jorratze eta sustatzea eta Barbara Goenagak alde egin digu.
"Badatoz!", beraz. Euskaldunaren egitura psikikoa ez da berez paranoikoa: indoeuroparrak (zeltak, erromatarrak, bisigodoak, frankoak, espainolak, ingelesak, alemanak, italiarrak...) txitean-pitean oldartu zaizkigu, su eta ke eraso digute, oldetan, multzotan; hala ere, euskaldunak, "badatoz!" dioelarik, gozamena du adierazten, ez izua, eta funtsezko bizipoz horri esker bizi gara oraindik.