Soroluzeko aztarnak Urkulu dorrearen magalean

Orbaizetako udalerriko lurrak dira Urkulukoak. Pirinioetako gailur-lerroan, Orbaizetako ola ez du urruti, Ibañeta albo batean geratzen zaio eta gu Arnostegitik iritsi ginen bertara. Urkuluko dorrea erromatar garaiko eraikina da, 1.420 metroko altuera duen mendiaren gailurrean eraikitakoa. Dorre zirkularraren gainaldea erorita dago, baina harresiak ederki eutsi ditu babesik gabeko mendi puntan, 2000 urte pasa badira ere. Dorrea baina metro batzuk beherago, etxe-gotortua izan zitekeenaren aztarnak aurkitu ziren, erromatar garaiko aztarnak, baina baita XVIII. mendeko konbentzio-gerra garaikoak ere.

Urkulu gailurrera bidean, Soroluzeko mendi-lepoan geldialditxoa egin genuen bertan dauden historiaurreko aztarnak bisitatzeko. Trikuharria eta mairubaratza edo cromlecha daude bertan, zuhaitz bakarti batek lagunduta. Horien ondoan, lubaki sakon bat ikusi nuen eta zer ote zen jakin nahian hasi nintzen. Lubakia inguratu, eta planta laukiko eraikin bat babesteko egindakoa zirudien. Soroluzeko trikuharria eta cromlech-a seinale banak aurkezten zizkigun, baina beste hau zer izan zitekeen argitzen zuen panelik ez nuen aurkitu. Belar txikiak eta sasi batzuk estaltzen zuten ingurune osoa, eta beraz, harriak baldin badira azpialde horretan, badira ehunka urte batzuk erorita daudena. Noizkoa ote? Zer ote? Santiago bideko erromesen babeserako aterbea? Hori horrela balitz, lubakiak ez luke zentzurik. Urkuluko erromatar aztarnekin lotutakoa? Orduan, dorrearekin batera aipatuko zuten han eta hemen, eta horrelakorik ez nuen irakurri inon.

Argazki kamera ez nuen aldean eta telefonoarekin ateratako argazkiak baino ez nituen, eta gainera, argazki sorta handi bat galdu egin dut, baldarkeria baten ondorioz. Dena den, nik bertatik ateratako argazkietan ezin gauza askorik ikusi. Urkulura igotzen ari ginela, Soroluzeko mendi-lepoa honela ikusten genuen.

Honako argazki honetan Soroluzeko lubakiak. Inguruneari egin nizkion argazki batzuk, baina galdu ditudanetakoak dira. Hala ere, ezin ezer antzeman bertan egonda. Lubakiak bakarrik.

Etxera itzuli eta GPSan grabatutako ibilbidea google maps-era igo dut. Zehaztasun askorik ez du (telefonoa da, ez GPSa!) baina itxura egiten du. Hemen ibilbidea.
Ikusi 2011-12-09 Urkuluko Dorrea mapa handiago batean

Soroluzeko mendi-lepoaren google maps-en aire argazkiak ikustera joan eta aiba! Bai ederki ikusten dela nire jakinmina piztu zuen eraikinaren planoa. Niri laukia iruditu zitzaidan lubakien forma orain garbi ikusten da izar formakoa dela. Joe, makaleko aldearekin jokatzen dute txoriek gurekin. Horra google maps-etik ateratako argazkia.

Wikipedian aurkitu dut aztarna horien inguruko aipamen labur bat: "Soroluzen dagoen lubaki egitura zoragarriak kostatik Orirainoko gotorlekuen defentsaren katea osatzen zuen. XVIII. eta XIX. mendearen amaierako gerraterako eraiki zen. " Ez da asko, baina dezente da. Gotorlekua zela, eta beraz, horregatik lubakien izar forma, eta XVIII-XIX mendeetako aztarnak direla.

Mendi-puntan bakardadean zaudela pentsatu, eta zaila da imajinatzea Burdin-aroan, Erromatar garaian, Erdi Aroan edo XVIII. mendean zenbat joan-etorri eta eraikitze-lan izan diren paraje horietan.