Azkaindarrak, jauzi eta ebats!
Dantza-jauziak ez datoz bat azken hamarkadetan euskal dantzen inguruan
indartu diren topikoekin. Ikusteko baino, dantzatzeko eginak daude. Ez
da hanka ilargiraino altxatzeko ahaleginik egiten, eta ez da kabriola
eta jira-bira konplikaturik egin beharrik ere. Ez dute adin mugarik, ez
dago sasoian egon beharrik, eta lesionatzeko arriskurik ere ez dute. Eta
hala ere —edo hain zuzen ere horregatik, besteak beste—, dantza
egitearen plazera plazetara itzultzeko gaitasuna dutela frogatzen ari
dira. Orain hamarkada batzuk ia desagertu ziren, baina orain loraldia
bizi dute.
Mutxikoen edo dantza-jauzien arrakasta, dantzaldi
irekien eta dantzazalearen figuraren indartzearekin lotuta dator.
Kantu-zaleak bezala, dantza-zaleak ere elkar-antolatzen hasi dira, eta
antolatzen ez direnean ere, dantzarako aukera guztiak baliatzen dituzte.
Dantza taldeetako dinamikatik aparte, dantzaren alderdi ludikoa
erreibindikatu dute. Dantzazaleek dantzan gozatzen dute, eta eremu
formaletik aparte, dantzaren gozamena plazetara itzularazteko
ahaleginetan dihardute.
Jaurlaritzan izandako aldaketak izan al
du eraginik dantzaren alorrean? Ez igarri da ia ezer, tamalez. Lehen
txanpa honetan ohartu gara kudeatzaile berriek dantza sustatzeko
lehengoek adina gogo dutela. Alegia, borondaterik ez dagoela, eta beraz,
alde horretatik berdin jarraitzen dugu. Lehendakaria dantzari-ohia
izateak ez du ekarri gobernu dantzazalea. Dantzaren alorra ohitu da bere
kasa moldatzen, trakets, dena esan behar bada, baina iraunbizitzen, eta
ez dio askorik eragiten joera bateko zein besteko gobernuak, denekin
nahiko kaskar moldatzen baita.
Dantzariak kudeatzaile, saltzaile
eta politikari kaskarrak garela erakutsi dugu, baina hala ere, ez dugu
dantza erabat zapuztea lortu, eta milaka lagunek gozatzen du dantzan
gaur eta hemen. Foru Aldundiak bultzatutako ikerketa bati esker jakin
dugu Gipuzkoan 10.000 lagun ari direla astero dantzan ikasten.
Administrazioak beste aldera begiratu arren errealitatea egoskorra da,
eta ikusten denez, errealitate honi dantza egitea gustatzen zaio.
Argia Urtekaria 2010