Aukera-maukera
(Berria-n kaleratua, Kontrakanpaina atalean)
Aspaldi ez zen gertatzen, Ipar eta Hego, Euskal Herri osoan hauteskundeak batera egitea. Hala ere, estatu bietako egutegi politikoen halabeharrak elkartu izanak ez dut uste ezinbestean herri batuago egiten gaituenik: ez dago inongo dinamika sozial bateraturik, erreferentziak eta kezkak guztiz desberdinak ditugu, nor bere arazoei eta hautagaiei begira bizi da…
Hala ere, badira hauteskundeen bikoiztasun hori hurbil-hurbiletik bizi dutenak, Iparraldean bizi diren hegoaldetarrak hain zuzen, hauek bi aldiz eman baitezakete botoa, nahi izanez gero: hiritar espainiarrak diren aldetik, kongresurako nahiz senaturako bozketan parte hartzeko eskubidea dute; eta, Frantziako estatuan bizi diren europarrak diren aldetik, beren herriko udala aukeratzeko boza ematen ahal dute (ez ordea Paueko Kontseilu Nagusia aukeratzeko kantonamenduko bozetan). Alderantzizko kasuren bat ere ezagutzen dut: Hegoaldean bizi den ipartarrak, oraingo honetan, ez hemen eta ez han parte hartzerik ez.
Bozkatzekotan zerrenda itxi bat edo beste hautatu beste libertaterik ez daukagunez, beti iruditu zait interesgarria boto-kutxa bat baino gehiago izatea: adibidez, Ezker Batuari emateko botoa batean eta PPri bestean, inork halakorik egin nahiko balu. Lapurdin bizi diren gipuzkoarren kasuan, berriz, zabaldu egiten da aukera, eta handitu zalantzak, halaber: Zapatero hautatuko dut, Raxoi okerragoa delakoan? EAJ agian, euskal lobbyak indarra izan dezan? EA bestela, ezker abertzale antzeko zerbaitek ordezkaritza izan dezan? Aralarren bide zibil eta zabala? Abstentzioa hobetsiko dut, egoera antidemokratikoa salatzeko? Hegoaldean abstentziora jota ere Iparraldean badut botoa ematea ordea, eta aukerak biderkatu egiten dira, bi kutxaren ordez hiru; pentsa, zenbat konbinazio…
Aukera-maukera azkenean okerra zioten gure arbasoek, eta hautatzen duenak beti galtzen duela baieztatu zuten filosofo existentzialistek. Bozketa-eguna hurbildu ahala, dudatan dagoen herritarrak gero eta estuago sentituko du zalantzaren korapiloa, zer egin ez dakiela. Lasai, datorren astean hau dena ahaztuta egongo da eta.