Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Nire uste harroan / Jugospainia

Jugospainia

xme 2006/05/17 13:02

Igande honetan erreferenduma Montenegron, Serbiatik bereizi eta estatu beregain eta independiente bihurtzen ote den erabakitzeko, Europar Batasunaren bedeinkazioarekin. Eusko Jaurlaritzak ordezkaritza bidaliko duela-eta, azkar asko atera zen atzo Patxi Lopez, eta urduri samar sumatu nuen, hango zerak Euskadi eta Espainiarekin batere zerikusirik ez zeukala aldarrika.

Zerikusiren bat izango du. Besterik ez bada, bitxia dela, nazioarteko izena gaztelaniazkoa izatea Balkanetako bazter batek, Europa Mendebaldeko hizkuntza guztietan halaxe esaten baitzaio: Montenegro. Bertako hizkera eslaviarretan berriz (lehen serbokroaziera besterik ez zen; orain serbiera eta kroaziera bi balira bezala aurkezten dizkigute sarri, eta montenegroera ikusi nuen aipatuta aurreko batean); eslavieraz, berriz, Txernogora edo antzeko zerbait, non "txerno" beltza den (oroitu "Oci ciorne", Nikita Mikhalkov-en film ederra), eta "gora" berriz mendia (euskararen behialako hedadura zabalaren froga argia, ezta? Ez dakit zeren zain dauden gure etimologista bipilak munduaren konkista linguistikoari ekiteko).

Bromak broma, autodeterminazio-erreferendumarekin ari ginen. Bitxia da, nola Jugoslavia zena zatitzen hasi zenean, Montenegron, nik dakidala, inork ez zuen zalantzan jartzen estatuaren batasuna. Historiaz, hizkuntzaz, erlijioz (etniaz azken batean, hitz hau madarikatuta geratu dela ematen du baina) serbiarren anai-arreba zirelako edo. Eta orain, berriz, haiek ere aldegiteko prest. Nik uste serbiarrak eurak ere gustura independizatuko liratekeela Serbiatik, hori egiterik balute.

Jugoslavia eta Espainia parekatzeko ariketa fribolo bat egin dezagun. Eslovenia eta Kroazia banatu ziren lehenik Belgradoren uztarritik: bata etnikoki urrunduena eta bestea etsaitasun handiena zeukana; paralelismo bat eginez, Euskal Herria eta Katalunia Madrildik askatuko balira bezala (parekatze horretan guri kroatak ala esloveniarrak izatea tokatzen zaigun, zalantza egingo nuke). Gero Mazedonia etorri zen, pobrea eta baztertua, Galiziaren pare edo.

Gerrarik bortitzena Bosnian izan zen; horren paralelorik ez daukagu penintsula dontsu honetan (etnikoki kroaziar katoliko zirenak, serbiar ortodoxoak, musulmanak eta beste zenbait nahasturik bizi baitziren). Dena dela, izorratzearren, eman dezagun Andaluzia dela Bosnia, besteek baino gutxiago izan nahi ez eta burujabetza eskuratzeko prest ageri dena.

Horren ondotik, Jugoslavia zena Serbia-Montenegroko federazio bihurtu zen, Espainia zena Gaztela-Aragoiko erresuma bilakatuko balitz bezala. Eta orain Montenegro badoala: alegia, Aragoik ospa egiten duela Gaztelaren besarkadatik.

Hemendik aurrera, Vojvodina eta Kosovo geratzen dira: Extremadura eta Asturias?

etiketak: Politika
D. Sastre
D. Sastre dio:
2006/05/18 14:00

Nik ez dakit oso zilegia den eztabaida hauetan sartzea Mendigurenen blog-ean; azken finean gunea hau berea da. Nahiago nuke gaztelako bat ezizenez sinatzen duenak ziberzaborra bere blog propioan ekoiztuko balu ez eta ez eta besteenean horren modu sistematikoki, bistan dena blog hau itxi aldera aspergarritasunagatik. Baina tira, galdetzen duzunez Putinek eta gainontzeko gerra kriminalek zeren eredua hartzen zaituzten espainolzaleak argi eta garbi esaten zuten beraien ekintzak eta espainiako erresumak euskal abertzaleen aurka burutzen zirenak helburu bera zutela, eta espainiak autodeterminazioa onartzen ez bazuen, zergatik haiek bai. Hemerotekara jo. Bestalde, ez nau harritzen zure erantzunak. Zuk proposatu ildoak gizabanakoen eskubideetara eraman nahi gaitu, ez eta herrien eskubideetara. Baina Espainian bertan inoiz ez dute/duzue onartuko gizabanako batzuek (adibidez almerian lan egiten duten esklabuek eskubidedunak izango balira) Espainia zatitzea, kasu horretan lurraldearen eskubidea aldarrikatuko zenukete-eta. Berdin gertatzen da zure proposamenarekin: donostiak ez lukele independientea izango baizik eta Espainia. Tira, ta igeldotarrak? ta Amara Berrin bizi diren independentziazaleak? Hortaz, nonbait gizabanakoen eskubideak eta herriarenak batu egin behar dira. Bestalde, inoiz esplikatuko gaituzu zergatik den ona espainiako menpenkoa eta frantses hiritarra izatea eta txarra euskaldun hiritarra izatea. Ta azkenik, zure "argudio" horietan espainiazaleak eta frantziazaleak EHan gehiengoa zaratela hartzen duzu aintzat. Ta alderantziz balitz? ta gaur zu zuzen egongo balitz, baina bost urte barru ni? Lasai e! zu demokrata zarela eta gutxiengoa gelditzekotan, ba serbio bosnioei, Putini ala Sharoni aholkua eskatu.

Azken gauza bat: irri egiteko ez al duzu beste biderik aurkitu? zer dio zure sikiatrak? Beste behin ere zoriontsu egin zaitudalakoan agur t'erdi.

joxepa
joxepa dio:
2006/05/18 13:20

Manipulatzen aski trebea da gure gaztelako laguna.Hori da zure hizkuntzan "por los cerros de Ubeda"irtetzea esaten dena, inoiz hobe. Zergatik mintzen zarete horrenbeste zuen "patria" santuaren batasuna zalantzan jartzen denean?Euskal abertzaleok lan handia izango dugu gure independentzia eraikitzen, baina zuek zuen batasun fiktizioari eusten, hori bai komeria!

Gaztelako bat
Gaztelako bat dio:
2006/05/17 22:11

  1. Sastre lagun hori:

Zeren eredu hartu gaituzte? Gu baino txikiagoak diren herrien zapalkuntzaren eredua? Euskal abertzaleen arabera, kontu horietan, gu baino hobeto inor ez. A, eta Euskadiren zatiketaz, zuei komenei zaizue zuk plazaratuko galdera erantzutea, zuek zaretelako banantzen hasi nahi dezuenak. Nigatik hobe batean, horrela zu bezalako tipoek gure bizitzan umore pixka bat jartzen jarraitu egino duzue.

D.Sastre
D.Sastre dio:
2006/05/17 21:25

Aiba, aspaldiko hi!. Benetan bizitza triste zurea, redio. Gaur konparaketazale etorri zarenez, hemen dituzu inoiz erantzuten ez dituzun galdera horietako batzuk. Horrela, gainera, bat ere espabilatu ez naizela ikusiko duzu. Zergatik, bada, serbio-bosniarrek, errusiarrek eta israeldarrek Espainiako erresuma eredua dutela aldarrikatu dute behin eta berriz azken urteotan? eta zure Euskolvia horretan, zer egingo duzu Aramaiokoekin, Gasteizeko alde zaharrarekin, Goizueta-Leitza-Malerrekarekin-Basusarrekin? horiek ere zure esanetan Euskal Herritik bananduko diren zatietatik bananduko dira? ala lurralde horiek EHtik bananduko diren heinean bananduezina bilakatuko dira, por la gracia de Dios?

D. Sastre
D. Sastre dio:
2006/05/22 20:53

Luistxok esandakoaren ildotik, ez dakit Lopezek ala Rodriguezek (Zapaterok) serbia eta montenegro diktadura batetik ateratzen zirela, ta horregatik onartu liteke afera. Baina Espainiaren kasua ez zela horrelakoa.

Ordea, edozein begiralek Espainiako legedia eta antolaketa diktadura batetik atera eta gero eratu dela baiezta dezake, hala gertatu zelako. Behar bada, gaztelakoak esaten duen moduan, oso barregarriak gara gu; haiek, ordea, oso txarrak dira argudioak botatzen, beti dago aitzaki bat jendea subjektu politiko eragilea ez bihurtzeko, hitza eta erabakia ez gauzatzeko. Ta, azkenik, gehiengo kualifikatua dela eta, zergatik ez da bozkatzen lurraldeen arteko egungo harreman politikoen gainean balekoa izaten segitzeko halako gehiengoa eskatuz?

Gaztelako bat
Gaztelako bat dio:
2006/05/17 18:38

Beti iruditu zait arreta gehiago diotela Euskaldunek (barkatu, euskal abertzaleek) Espainari Euskal Herriari baino. Hainbeste gogo daukate Espaina apurtuta ikusteko, ezin izan dute behin ere aurreikusi Euskal Herriak jasan duen zatiketa. Nafarroa, aspalditik galdutzat jo daiteke, eta zer esateko Iparraldeari buruz. Pauso honetan, galdera da zenbat denbora behar duten Araba ere galtzeko. Ñoñostiarekin kontu haundiz ibili komeni zaie, jakina baita donostiarrek gainerako gipuzkoarrak baino gehiagotzat jotzen dutela beren burua. Irundarrak, edo Lasartekoak, fidatzeko modukoak izango ziren Euskal Herri bat, haundi (barkatu, txiki) eta aske bat eraikitzeko? Ba bai, hobe Jugoslavia eta Espainiaren antza aztertuz jarraitzea.

Luistxo
Luistxo dio:
2006/05/19 18:33

Ona, izenburua. Patxi Lopezek esan zuena entzun nuen, pasarte bat bederen, eta parekotasunik ez dagoela adierazteko, esan zuen koloniarik edo kolonialismorik ez dagoela hemen. Montenegrokoa kolonialismo kasua bada Lopezen begietan...

Gaztelako bat
Gaztelako bat dio:
2006/05/18 15:19

Josepa lagun hori:

Mintzen naizela? Bat ere ez, neska. Barreka hasten naiz euskal abertzale batek nere aberriaren gaitzez hitz egiten duen bakoitzean, eta barrearen arrazoia azaltzen saiatzen naiz (nahiz ta, dirudienez, oso arrakasta eskasarekin). Egun hauetako batean ziur abertzale batek esango didala nere hizkuntza ere, Euskara bezala, arrisku haundian dagoela, eta hiztunik gabe gelditzera doala. Ea orduan hobeto azaltzea lortzen dudan.

  1. Sastre jauna: Zoriuntsu baino, txundituta: Zenbat hitz hain mami gutxirako!
Vespasiano bis
Vespasiano bis dio:
2006/05/26 00:14

Xixongo "Elogio del horizonte" eskulturan (bertakoek "el váter de King Kong" deitzen duten horretan) irakurri nituen Chillidaren hitz batzuk: zerumuga izan daitekeela gizakion aberri amankomuna.

Nik, 23 eguneko bidea eta gero, ez dakit oso ondo Jugospainia honen pegamentua zein izan daitekeen, zerumuga ez behintzat, baina nik uste Vojvodina eta Mazedonia eta Tutifruti iberiar guztiak bat etorriko liratekeela sabelaren aberrian: una tripa, grande y libre. Monarkia gastronomiko bat, denok asetzeko.

Jugospainian zerri gizenduta,

  1. i.o.
Vespasiano
Vespasiano dio:
2006/05/26 00:11

Xixongo "Elogio del horizonte" eskulturan (bertakoek "el váter de King Kong" deitzen duten horretan) irakurri nituen Chillidaren hitz batzuk: zerumuga izan daitekeela gizakion aberri amankomuna.

Nik, 23 eguneko bidea eta gero, ez dakit oso ondo Jugospainia honen pegamentua zein izan daitekeen, zerumuga ez behintzat, baina nik uste Vojvodina eta Mazedonia eta Tutifruti iberiar guztiak bat etorriko liratekeela sabelaren aberrian: una tripa, grande y libre. Monarkia gastronomiko bat, denok asetzeko.

Jugospainian zerri gizenduta,

  1. i.o.
Gaztelako beste bat
Gaztelako beste bat dio:
2006/05/20 22:52

Gaztelako hori: Ea noz askatuko dozuen Trebiñu zuen atzaparretatik, txapeldun!

Eta oihukatu neugaz batera: Gora Gibraltar (eta gibraltartarrak)!

Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Idatzi zortzi zenbakiak erabiliz
Erantzuna:
Aurkezpena

Xabier Mendiguren Elizegi

Xabier Mendiguren Elizegi dut izena. Beasainen jaio nintzen, 1964an. Filologoa naiz formazioz, editorea ofizioz, irakurlea afizioz, idazlea bokazioz, berritsua bizioz, euskalduna bedeinkazioz edo madarikazioz. Lagunen eskariei ezetz esaten jakin ez eta blog honetan idazten hasi naizenez gero, ea gauza naizen, egunen harian, nire giza kondizio horien inguruan bururatzen zaizkidanak kontatzeko.