zinea = ezina?
Egunotan hasi da Montxo Armendariz Obabakoak liburuan oinarritutako pelikula filmatzen. Zuzendariaren lana eta sentiberatasuna ezagututa, itxaropen handiak dauzkat film ederra sortuko duela. Ea hala den.
Dena dela, prentsan irakurritako adierazpen batzuek ematen didate hizpidea. Armendarizek zioen jabetzen dela hizkuntzak duen garrantziaz filmaren nortasuna era batekoa edo bestekoa izan dadin, baina produkzio-arrazoiengatik ezinezkoa izan dela euskaraz burutzea. Hala ere, eransten du Armendarizek, euskarazko bertsioa ere egingo omen dute gero, Atxagak berak gainbegiratuta.
Zinema euskaraz egitearen zaila egia berdaderoa da, sinesten diot. Demografia txikia daukagu, kanporako eragin-ahalmen hutsa, industria ahula... Zineman jardun nahi duten Euskal Herriko profesional gehienak Madrilen bizi dira aspaldidanik, Armendariz barne. Salbuespenak badira, eta bere bakantasunak bihurtzen ditu are ederrago: "Aupa Etxebeste!" Esnal-Altuna bikoa uda honetan grabatzen aritu direna, euskarazko lehen filma izango da hamar urtean, Izagirreren "Off-eko maitasuna"z geroztik.
Benetan saiatu ote zen Armendariz euskal kutsuko film unibertsal bat egiten, jatorrizko liburuari dagokion gisan? Baliteke, eta sinetsiko diot. Mercedes Sampietro, Juan Diego Botto eta Pilar Lopez de Ayala aktoreekin agertu zen prentsaren aurrean, eta horiekin nekez egingo zuen pelikula euskalduna, baina pentsa dezagun casting-a ere produkzio arrazoi ahalguztidunek behartu dutela.
Dena onartzeko prest nago, baina ez tontotzat hartzea. Horixe baita ondorengo euskal bertsioaren aipamena. Cine vasco guztia ikusi ahal izan dugu jatorrizko bertsioan (gaztelaniaz) eta euskarara bikoiztuta, ETB1en bitartez. Film onak eta kaxkarrak izan dira tartean; bikoizketak, denbora pasa ahala gero eta hobeak eta duinagoak, baina inongo interesik gabeak. Euskal Telebistaren diru-laguntza justifikatzeko tramitea da bikoizketa hori, herri normal baten itxurak egitea, simulakroa, paripea... nahi duzuena.
"Obabakoak" ez da izango film euskalduna, baina izan dadila behintzat ona.