Ez da konbersoa, lehendik zen halakoa

Joan den astean Arzalluz entzuten izan nintzen, Ordizian eman zuen hitzaldi batean. 1977an uste dut ikusi nuela lehen aldiz, Beasaingo batzokian eman zuen mitinean; nik, 13 urte bete berriekin, jakin-mina izango nuen, bestela ez dut uste oso jeltzalea nintzenik, orduan ere. Inpresio handia egin zidan egun hartan, eta geroztik 28 urtean berriz ikusi ez badut ere, beti izan dut begiko: bere indarra, bere keinuak, isilaldi esanguratsu horiek... Politikari eta estatu-gizon moduan baloraziorik ematen ez nintzateke ausartuko, baina hizlari moduan inguru hauetako onena, diferentzia handiz. Erdaraz hobea betiere euskaraz baino, baina Ordiziako horretan euskara hutsez jardun zuen, eta ondo. Espero nuena baino hobeto.

Kontalari on guztien antzera, gaiztakeriak kontatzen da artista, eta egun horretan perla batzuk izan zituen Joseba Arregirentzat. Nik, beste noizbait ere esan dut, batere kariñorik ez diot andoaindarrari, baina gauza bat neukan buruan, hitzaldia amaitzean Imanol Murua Uriari aipatu niona eta berak bere blogean kontatu duena: Arregik sekulakoak egin eta esan zituela euskaltzaleen kontra euskal gobernuan egon zen aldi guztian (dozena bat urte bai behintzat), eta bitarte luze horretan alderdiaren babes osoa izan zuela, kanpora begira behinik behin.

Konbersotzat-edo tratatu zuen Arzalluzek Arregi, orain alderdiaren kontra jesukristorenak botatzen dituela-eta. Konbersoa figura inportantea izan da euskal politikan, pentsa bestela zenbat jende pasa den armak eskuan independentzia eta sozialismoa defendatzetik, Espainiaren batasuna sutsu aldarrikatzera; horretaz, baina, hurrengo batean akaso. Arregi, ordea, nik esango nuke ez dela inondik ere konbersoa izan.

Izatekotan, gaztetan gertatuko zitzaion halako iritzi-aldaketa, Joxe Azurmendiren eskutik Alemaniara ikastera joan zenean-edo. Rikardo Arregi anaia zendu berriaren itzala handiegia gertatuko zitzaion edo auskalo; ez naiz hasiko hipotesi psikoanalitikoak egiten. Kontuak kontu, 80ko hamarkadaren lehen erdian hizkuntza-politikako arduradun izendatu zutenetik, bere idatzi eta hitzetan anti-euskalduntasun eta anti-abertzaletasun sakon eta errotiko bat igartzen zitzaion.

Orduan ezker abertzaletik hurbil zebiltzan kultur taldeak Gasteizko gobernuaren aurrean bide para-instituzional bat eraiki nahian zebiltzan, indartsu, eta esan liteke neurri batean EAJri ondo zetorkiola Arregi bezalako bat: hiztun trebe eta konplexugabea, komunista, alternatibo eta bestelako belar txarrei egurra suelto banatuko ziena. Gero, baina, hazi eta hazi egin zen piztia. Momentu batean Ardanzaren ordezkotzarako ere aipatu zen, baina alderdian konturatu ziren, nonbait, ez zela oso fidatzekoa birigarro hura.

Lehengo lagun eta bidaideei egiten die orain zaunka txakurrak, PSOEko nagusi berriaren pozerako, baina dabiltzala kontuz sozialistak, gutxien uste dutenean egingo baitie hozka eskuan. Izan ere, zer du sozialistatik Joseba Arregiren diskurtsoak eta pentsaerak? Bueno, pentsatzen jarrita, PSEko kargudun gehienen benetako pentsaerak ere...