Jada Tolstoi eta Dostoievski ezagutzen ditudalarik...
BBCk ekoiztutako Krimen eta Zigorraren DVD bertsio poloniarra (errusiera izan ez arren, halako ukitu eslabikoak laguntzen du)
Errusiako literaturako klasiko handienganako kuriositatea izanik, tranpa egin dut: irakurri barik, ikus-entzunezkoak ikusi. Iaz War and Peace-ren (Tolstoi) bertsio klasiko hollywoodtar bat ikusi nuen. Aurten, pieza gehiago: Krimen eta Zigorra (Dostoievski, BBCren tele-ekoizpen batean / liburua[es]), Anna Karenina (Tolstoi, zine adaptazio berriena DVDean hemen, liburua[es]) eta Karamazov anaiak (Dostoievski, 1969ko bertsio errusiar/sobietar bat; liburua[es]).
Karamazov Anaiak, 1969, film errusiarra: en.wikipedia.org via Luistxo on Pinterest
Laburbilduz, interesgarriagoa egin zait Tolstoi, eta tostoiago Dostoievski. Fedor zaharraren neke esistentzialak oso arrotzak egiten zaizkit: Jainkoa, nihilismoa, errua, gizakiaren gaiztotasuna... apur bat galtzen naiz pertsonaien barne mundu torturatu eta ilun horietan, ez ditut ulertzen. Karamazov anaien kasuan, gainera, ez dakit film bertsio kulturalki urruna auketati dudalako, baina pitorik ere ez dut ulertu, hori da egia. Krimena eta zigorra, apur bat jasangarriagoa izan arren, zentzu batean ere ulerkaitza egiten zait. Ez dakit zergatik behartzen dituen Dostoievskik bere pertsonaiak aitortza auto-suntsitzaileetara. Irakurri dut hortik Sigmund Freud-en idazle faboritoenetako bat izan zela Dostoievski. Karakola eta barea...
Tolstoiren lanak, berriz, aristokratikoagoak eta klasistagoak iruditu arren, gertuagokoak egin zaizkit. Pasio terrenalen mende bizi dira pertsonaiak, hainbeste esistentzialismorik gabe. Aberaskumeen jolasak dira (Errusiako 19. mendeko pobreziaren kontestuan, jolas inmoralak) bai, baina ulergarriagoa zait bizitzeko modu hori, baita bere konbentzio sozial hertsiak (ulertu diot, ez onartu edo onetsi). Azkenengo Anna Karenina hau, bestalde, zine esperimentu nahiko manierista da, pixka bat Moulin Rouge-ren tankeran (hobea hau, agian, hura jasangaitza irudizen zait). Grazia egin zidan pertsonaietako bati lagun baten traza hartzea. Seduktore maltzurraren papera betetzen du istorioan kondeak, gaizto ofiziala da, eta uste dut kezkatuta utzi nuela laguna moralki ere antza hartu ote nion hari :-)
Vronsky seduktore gaiztoa, 2012ko Anna Karenina bertsioan. Lagun baten traza hartzen diot nik...
Orain hurrengo plana dut Jane Austen-en esperto bat bihurtzea. Iaz ikusi nuen Harrotasuna eta aurrejuzkuak, eta aurten Sense and Sensibility. Hurrengo ikusiko ditut
- Mansfield Park
- Emma
- Northanger Abbey
- Persuasion
Snob konpletoa bihurtzeko bidean nago!
***
Bide batez, jakinarazi nahi diot munduari nire kontsumo kulturalaren kontua eroateko sortu nuen Tumblr-a, -STXO, gelditu egin dudala. Segituko dut irakurri/ikusi/gozatutako piezen berri zehatz ematen, baina blog honetan egingo dut aurrerantzean (edo gaztelaniazko edo ingelesezko bertsioetan). Horrez gain, orain Ingelesen Hilerrira e-postaz ere harpidetu zaitezke, horretarako gogo estranbotikoa bazenu.