Hiper-genealogia, Internet bidez

Aldizkari bat erosi oporretan, eta ustekabean artikulu eta erreferentzia interesgarri batzuk, gizakien jatorria, nola eta noiz irten ginen Afrikatik, nola populatu zen mundua... Eta proiektu interesgarri baten helbide bat zetorren, Genographic

Euskaldunoi dagokigunez, proiektuko buruetako batek aipatzen gaitu eta proiektuaren mapetako batean ere azaltzen gara.

Proiektuak alderdi interesgarri bat dauka: test bat ere egiten dizute. Eskatuz gero (ordainduta), etxera bidaltzen dizute utillajea. Harekin, zure DNA puska bat atera eta haiei bidali (CSI-n bezala, ahotik hartuta minik hartu barik) eta analisi batekin, online erakusten dizute zure jatorri genetikoa, mapekin eta abar. Gizonezkoei, aitaz aita egiten da jatorri-analisia, Y kromosomaren analisiari esker, eta emakumezkoen kasuan, amaz ama, beste jatorri bat analisatzen da, mitokondrietako DNA-ri esker.

Ehun bat euro balio du testak, eta eta zortzi astean ematen dizute erantzuna.

Euskal Herrian badago genealogiara afizionaturik, eta akaso baten bat animatuko da 100 euro horiek gastatzera. Adibidez, Peio Arreitu Atxukaleko zopemasterra daukat buruan, a ze nolako zuhaitza eraiki duen. Datuak oso bitxiak dira, Y kromosoma ez da aita eta amaren artean nahasten... Y gizonezkoena da bakarrik, eta aitaz aita transmititzen da, aldaketarik gabe, ez bada mutazioak daudela. Hortaz, X kromosoma bakoitzaren barietatea ikaragarria da pertsona desberdinen artean (bir-konbinatu egiten da bere osaketa guraso bien artean ernaltze bakoitzarekin), baina gizonezko denok dugu Y berdina, salbu eta mutazioak. Eta horra koxka, mutazio berdin bat badugu Patxik eta biok, horrek esan nahi du aitaitaitaita bat konpartitzen dugula.

Funtsean, mutazioen kontu honen esker hiperraitona bat bakarra dugu gizonezko guztiok, duela 100.000 urteko tipo bat edo. Eta, euskaldunoi dagokionez, Ruslan izen klabearekin izendatu izan duten birraitona bat daukate %80ak... geografiak eta historiak nonbait Asia mendebaldean kokatzen duten tipo bat.

Ruslan ez da hipotesi bat: benetan esistitu zen pertsona bat da, Y kromosoman euskaldunen %80ak duten mutazio hori, duda izpirik gabe, pertsona bat eta bakarraren ADN-an gertatu zen... Enfin, kontua liburu batekin ere estudiatzen dihardut, ze bibliografia ere bazekarren artikuluak. KMK-tik Donostian hartu dudan, "Senderos del Edén,":http://tinyurl.com/9ajja Stephen Oppenheimerrena...