Legea eskuan, onerako eta txarrerako
Alderdi Politikoen legeak (ekainaren 27ko 6/2002 Lege Organikoa) honako azalpena dakar, lege aldaketaren lehenengo arrazoi gisa:
El objetivo es garantizar el funcionamiento del sistema democrático y las libertades esenciales de los ciudadanos, impidiendo que un partido político pueda, de forma reiterada y grave, atentar contra ese régimen democrático de libertades, justificar el racismo y la xenofobia o apoyar políticamente la violencia y las actividades de bandas terroristas. Especialmente si se tiene en cuenta que, por razón de la actividad del terrorismo, resulta indispensable identificar y diferenciar con toda nitidez aquellas organizaciones que defienden y promueven sus ideas y programas, cualesquiera que éstas sean, incluso aquellas que pretenden revisar el propio marco institucional, con un respeto escrupuloso de los métodos y principios democráticos, de aquellas otras que sustentan su acción política en la connivencia con la violencia, el terror, la discriminación, la exclusión y la violación de los derechos y de las libertades.
Alegia, argi desberdintzea:
- Metodo eta printzipio guztiz demokratikoak erabiltzen dituzten alderdiak, nahiz eta marko instituzionala berrikusteko helburua izan
- Bere ekintza politikoa gauzatzeko, honakoekin ados dauden edo honakoen aurrean ezikusiarena egiten duten alderdiak: indarkeria, izua, diskriminazioa, bazterkeria, eskubideen eta askatasunen urraketa.
Sortu alderdiak printzipio horiek betetzen ditu
Sortu alderdiak lehenengo alderdi-motan egoteko bokazio argia adierazi du:
- Indarkeria oro errefusatu, ETArena barne.
- Kide batek indarkeria errefusatuko ez balu, alderdiaren Estatutuen kontra arituko litzateke, eta hortaz, alderditik kanporatua izan liteke
Badirudi, beraz, legearen borondatearekin betetzen duela Sortuk.
Utzi daiteke Sortu legez kanpo?
Sortu alderdiak indarkeriarekin loturarik duela frogatu daitekeen unean, orduan bakarrik utzi lezake epaileak alderdia legez kanpo, eta une honetan aurkakoa egiten ari dela dirudi. Lege Organiko horren 3. kapituluan zehazten denez, honako kasuetan litzateke:
- Zilegi ez diren elkarteak, Kode Penalean tipifikatutako suposizioetan oinarrituta
- Modu jarraituan, behin eta berriro eta larriki urratzen dituenean barne-estruktura baten eta funtzionamendu demokratikoen betekizuna Lege Organiko honen 7 eta 8 artikuluetan aurreikusitako moduan.
- Behin eta berriro eta modu larrian urratzen dituenean printzipio demokratikoak, edo L.O. horren II. kapituluko 9. artikuluan aipatutako jarreren bidez saiatzen denean sistema demokratikoa ezabatzea, printzipio demokratikoak urratzea edo askatasunen erregimena hondatzea.
Alderdiaren ekintzari buruz hitz egiten du 9. artikuluak. Artikulu horren 2. puntuan zehazten dira zeintzuk diren "sistema demokratikoa ezabatzea, printzipio demokratikoak urratzea edo askatasunen erregimena hondatzea" helburu duten jokabideak:
- Oinarrizko eskubide eta askatasunak urratzea; sustatuz, justifikatuz edo errugabetuz honako bietako bat:
- 1 pertsonen bizitzaren edo segurtasunaren kontrako atentatuak
- eta 2 bazterkeria edo jazarpena honako arrazoietako batengatik: ideologia, erlijioa edo sinismena, arraza, sexua edo sexu-joera.
- Indarkeria sustatu, erraztu edo legitimatu helburu politikoak lortzeko edo demokraziarentzako, pluraltasunarentzako eta askatasun politikoentzako beharrezko baldintzak desagertarazteko.
- Erakunde terroristen ekintza osatu eta politikoki babestu ordena konstituzionala asaldatzeko edo bake publikoa larriki senetik ateratzeko, beldur klima batean menperatzeko asmoarekin hauetako bat: botere publikoak, pertsona jakin batzuk, gizarteko taldeak edo biztanleria orokorra; edo indarkeria terroristaren eta beldurraren efektuak biderkatzen laguntzea.
Eta 9. artikuluaren 3. puntuan, aurreko hiru puntuko definizioa zehazten du 9 azpiataletan:
- Dar apoyo político expreso o tácito al terrorismo, legitimando las acciones terroristas para la consecución de fines políticos al margen de los cauces pacíficos y democráticos, o exculpando y minimizando su significado y la violación de derechos fundamentales que comporta.
- Acompañar la acción de la violencia con programas y actuaciones que fomentan una cultura de enfrentamiento y confrontación civil ligada a la actividad de los terroristas, o que persiguen intimidar, hacer desistir, neutralizar o aislar socialmente a quienes se oponen a la misma, haciéndoles vivir cotidianamente en un ambiente de coacción, miedo, exclusión o privación básica de las libertades y, en particular, de la libertad para opinar y para participar libre y democráticamente en los asuntos públicos.
- Incluir regularmente en sus órganos directivos o en sus listas electorales personas condenadas por delitos de terrorismo que no hayan rechazado públicamente los fines y los medios terroristas, o mantener un amplio número de sus afiliados doble militancia en organizaciones o entidades vinculadas a un grupo terrorista o violento, salvo que hayan adoptado medidas disciplinarias contra éstos conducentes a su expulsión.
- Utilizar como instrumentos de la actividad del partido, conjuntamente con los propios o en sustitución de los mismos, símbolos, mensajes o elementos que representen o se identifiquen con el terrorismo o la violencia y con las conductas asociadas al mismo.
- Ceder, en favor de los terroristas o de quienes colaboran con ellos, los derechos y prerrogativas que el ordenamiento, y concretamente la legislación electoral, conceden a los partidos políticos.
- Colaborar habitualmente con entidades o grupos que actúen de forma sistemática de acuerdo con una organización terrorista o violenta, o que amparan o apoyan al terrorismo o a los terroristas.
- Apoyar desde las instituciones en las que se gobierna, con medidas administrativas, económicas o de cualquier otro orden, a las entidades mencionadas en el párrafo anterior.
- Promover, dar cobertura o participar en actividades que tengan por objeto recompensar, homenajear o distinguir las acciones terroristas o violentas o a quienes las cometen o colaboran con las mismas.
- Dar cobertura a las acciones de desorden, intimidación o coacción social vinculadas al terrorismo o la violencia.
Egia esateko, ez ditut irakurri Sorturen Estatutuak (PDF batean daude Garan), baina bai adierazpen politikoak, eta ez dirudi Alderdi Politikoen Legea urratzen dutenik inondik ere. Horretara, edo Sortu onartzen dute, edo Alderdien Legea aldatu besterik ez da geratzen.
Zergatik eramango du Gobernuak eta Ministeritza Fiskalak epailearen aurrera?
Alderdi bat legez kanpo uzteko prozedura Alderdien Lege Organikoaren 11. artikuluan zehazten da:
- Gobernuak eta Ministeritza Fiskalak egin dezakete eskaera epaileen aurrean
- Kongresuak edota Senatuak erabaki dezate Gobernuak eskaera egin behar izatea.
Aurretik esan dudana lojikaz eta zentzuz legea irakurrita ikusten dudana da, zintzotasun osoz eta nire iritzia albo batera utziz. Honako hau berriz, nire suposizioa da, eta irakurketa politikoa.
Espainiako Gobernua egoera politiko larriago batean egongo litzateke eskaera hori bere borondatez egin beharrean, Kongresuak edo Senatuak behartuta egingo balu. Alderdi Sozialistak Gobernua izan arren, Senatuan PP da alderdi indartsuena (262 senataritik 122). Horretara, inteligentea iruditzen zait PSOEren egoeran badaezpada epaileen aurrera eramatea.
Nik uste zaila daukatela egoera berri honen aurrean Sortu legez kanpo uztea, baina epaileen aurrera eraman beste erremediorik ez duela Espainiako Gobernuak, epaileek esan dezaten Sortu legezkoa den ala ez.
Bestela, PPk behartuko du Gobernua, eta Gobernuak epaileengana jo beste erremediorik ez du izango. Hala bada, espainiar gizartearen aurrean justifikazio zaila izango du PSOEk, eta oso erraz esan ahal izango du PPk horrelako zerbait: "PSOEk legeztatu nahi izan du Batasuna, epaileen aurrera joan da baina guk exijitu diogulako, bestela ez ziren joango".
"Los mismos perros con distinto collar"
Zenbait politikari esaten ari dira ez direla fidatzen, "betiko txakur berberak" direla. Jakin badakigu, guztiok, Sortu eta legez kanpo utzitako Ezker Abertzalea esparru politiko berberaren ordezkari direla. Baina Ezker Abertzaleak egin du espainiar Estatuak exijitu diona, baita Batasuna erakundeetatik kanpo uzteko sortutako legea betez.
Fraga txakur bera zen Francorekin eta Zuzenbide Estatuarekin. Baina onartu egin zituen ustezko Zuzenbidearen Estatuaren joko-arauak, eta horixe bera egin du Ezker Abertzaleak. Zein da, bada, arazoa???
Alderdien legearen alde mintzatu gabe -ez bainaiz horren aldarririk egiten, argi gera bedi- soluzio estratejiko bakarra ikusten dut espainiar Estatuarentzat: legea urratzen den momentuan erakundeetatik kanporatzeko erramintak sortu ditzala, Eusko Legebiltzarrean izan zuen EHAKren kasua errepika ez dadin. Horrek izan dezake zentzurik juridikoki, baina Sorturi legez eratzen ez uzteak ez du ez hanka ez buru, legea eskuan hartuta.
Ikuspuntu politiko demokratiko batetik zaila da ulertzen Alderdien Legea. Baina ikuspuntu juridikotik ezinezkoa da azaltzea Sortu legez kanpo uztea. Horregatik, ilegalizazioaren aldeko aldarri guztiak, politikoak dira goitik behera: "los mismos perros con distinto collar" beharrean, ea nor den gai arrazoi juridiko bat emateko, Sortu legez kanpo uzteko. Intereconomiako hizlariak ez dirudi eztabaida horretan sartu nahi dutenik.