Poeten uharan
BIZIMIN
I
Alanbrean
Berenez da ekilibrista gizakia
alanbre gainean beti oreka noiz galduko
sarea du azpian batzuetan
zoru gogorra gehienetan
alanbrera berriro igo beharra
hori du patu saihestezina
hori bere unibertsitatea
Oraindik
Kolorgetua ikusi dut
nire irudia ispiluan
gero eta hutsalagoa
borrokaren zauriak agerian
ordena krak eginda
saihetsak hautsita
baina hor nengoen oraindik
Egun itoak
Eguna urratzeaz bat
usoak zabaldu ziren zeruan
panterak etorbidean
Eguna urratzeaz bat
ospitaleak kutsatzen zerraien
otsoek jaioberriak jaten zituzten
Ezpainak erreak ikusi ditugu
pozoiak lehertutako begiak
paralisiak eragindako tragikomediak
ezpatak moztutako meniak
Eguna urratu bezain pronto
ahaleginean jarri gara
burdinazko argiak
oilarrak ito ez ditzan
Tximeletak
Bizipozaren ahuleziak, bizibeharraren presioak,
politikoen hotsek, medioen hurbiltasunak,
dirudunen bisturiak, ahaldunen kolpeek,
zomorro bihurtu gaituzte gizarte pitzatuan.
Eta krisia agertzean
pitzaduraren labar ertzean
eten egin da zomorroaren inertzia
irudimenezko esperantza da
eklipsea bukatzea
Poxtiña eta besteak
Ziega krudeleko bakardade ilunera
etxemina daramaio Magik
aitaren begietako txinparta dakar
Intzararen itzulerako begiradak
bilduko diren egunsentiko esperantza
eskaini dio senarrari Jonek
herrimin pizgarria izan da opari
Juani amaginarrebaren udaberri izpia
Bizi-mina piztu behar dugu sakabanaketa ankerrean
gerra ez da bukatu oraino
ilargi beteko gaua imajinatzeko garaia da
Egunsentia
Ziegako atea itxi didatenean
bihotza argitu dit iluntasunak
biriketako leihoak ireki, bizi-mina udaberritu.
Bizi gara
Herri abestia kantatzen ari da
ezkutuko ahots bat. Egunsentia
iragartzen duen birigarro banda sumatzen dut.
Hozka
Ilusio bat besterik ez da gizakia
suzko errobera besterik ez izadia
zer dago sentsazio ororen atzean
kimika baino ez da bizipen ederrena.
Heriotzaren geroan zer ote bizi gara
eta ez dakigu zer den sentsazio sinpleena
Norabait goazelakoan
zentzumenei lotutako
doberman domatuak gara
tarteka lagunei haginka
Bertolt
Agitaziorako esaldi profetikoak
izan zen lehenengoz
idatzi erreboltariak
miretsi nituen gero
antzerki asaldagarria
txalotu nuen behin
argazki batean aurkitzean
mitoa humanoa egin zen
Bertolt Brecht
Brecht
Bertolt Brecht
bedi beretzat
begirune beroena
bekio begirada
berebiziko bermea
Udazkena
Ahalmen berritzailea da gomuta
adina zaio gaitz korrosiboa
Kolorgetzen doan heinean hasten da
maskaraz mozorrotzen maitasuna
Goiz datorkio bizitzari udazkena
Argazki zaharrak salatzen digu
zimurrik ez genuen gaztaroa
Higaduren lausoan, arrakalen lubakian,
hurkoaren lausenguak nahikoa dira
eguneroko komediari aurre egiteko.
Maskor polikromatuak gara ametsen apalean
Zozokanta
Gozoa da zorionaren itzala
zorionekoa zergatietan zapuzten ez dena
Negu gorriak ere baditu
landa elurtuko lore maitagarriak
Helmuga du barraskiloaren joan geldoak
abiatzen ez dena da inora hurbiltzen ez dena
Desesperantzaren hatsak eragiten du
abiadura alferren noraeza
Zorioneko egin izan nau
egunsentiko zozo-kantu kiribilduak
Isil laidotua
Beldurra diogu isiltasunari
loa, berbak, hurkoa,
edozein ekintza zaigu baliagarri
isiltasuna laidotzeko
Barne tolesa
Bere baitara bidaiatzen duenak
alferrik ditu mapa eta bidaia agentziak
bidaia osagarri soilak izanen zaizkio
muturretako demonioak zein alfonbra koipetuak
berak idatzitako poemak irakurriko ditu
berak eraikitako monumentuak bisitatuko
bere baitan bidaiatzen dakienak
Inor goian
Atsoak ostikatzen dituzten kankailuei
guk geuk moztu behar dizkiegu hankak
urrutiegi baitago gure arazoetatik zerua
Jean Cocteau
Itsas hondoko kontuei lotutako
Jean Cocteau argal sudur-luzea
Juanraren poemako bera agian
ezagutu nuen aspaldi telebistan
barealdi urdina eskaintzen zien
kartzela egun gori asaldagarriei
Betileak jagole
Malko-kutxa sentibera
amets gordailu agian
leun estaltzen dute
betazal obalatuek
begien zirkunferentzia
Habia
Kartzela bihurtu zaigu
goxoa behar zuen habia
kalera lagunartera
tabernara norabait
ihes egiten dugu orain
ustez askatasunera
Satorlanak
Bi kopia egiten ditut
okerrik bada ere bata
ezkutatu asmoz bestea
Ez dakit badaezpada hau
frankismoan ikasia den
ala demokraziak ezarria
Ezinak
Bizitza mikaztuz osasunaren birus
tresneria digital berriak
kurloia asfaltoan botata lez utzi ditu
aurrerapen ortopedikoak
metabolizatu ezin dituzten zahar zurrunak
Ahala
Erresistentzia zela uste genuen
panikoaren aurkako parapetoa.
Hau eta hura idatziko dute
lepoan pausatutako zozoek
edo ostatua eman diegun bakteriek
baina erasoa dela ikasi dugu
existentzia dakarren paradoxa.
Esan beharrekoak esanez
ikusiezinak ikusgarri bihurtuz
distantziak laburtuz parapetoen gaindi
egia dugula ezkutu esango dugu
promesa ustelak galera direla idatziko.
Hori da estrategia
Oreka, aizu!.
INSHA-ALLAH
Abestiko Insh-allah estribilloa
“hil zala” klandestino bihurtuta
ziegaz ziega leihoz leiho hedatu zen
Diktadorearen heriotza aldarrikatuz.
Elurretan loreak bilatzen diraugu
basatzan udaberria landatzen
Ez gara hil. Insh-allah
Poema irakurriz
Korapilatuegia doa poema, aireanegi
pintura abstraktua bezala nahasian
koloretsu baina ertz jakinik gabe
marratsu baina elkar joka lez.
Hitzak irakurri ahal ditut
baina ezin lerroak elkarlotu
ulermen librez ez bada
Hitzak hitz
Azkenean frakasoaren zeremoniarekin
deritzodan ifrentzuak idazten ditut
In memoriam
“In memoriam”
jarri zioten hilobian
eta ez zuen inork gogoratu
“In memoriam”
egin zioten oroitarria
baina inork ez daki nor zen
Errauts
Zelaian basoan baratzean
zabaldu bitzate nire errautsak
marrubi bila datozenek
gorri eta ezti goza nazaten
Zorra
Tiranoa hiltzeko prest dagoena
oraindik bizirik da
zorrak kitatzeko dira
II
DENBORAZ
Galdu ez dudan denbora,
hori da nire adina
Denbora
Egin asmo duzuna
hori da denbora
egin zenuena
jada ez da denbora
denbora bi horien artean dago
grabitatea zabuka
Ausentzia
Aingeru abandonatu baten antzera
haizeak ekarritako hostoen artean
memorian hildako hitzen ausentzian
Alejandraren bila ausartzen naiz
zertako eta noranzkoen ikasmin
Gidak
Museo zifratua bihurtu dugu
bizi garen mundua
Giden esku dago orain
zer egia zer gezurra
Beraien esku baitago
guztiaren kodigoa
Zut
Hirurogeita hamasei eraztun ditut
adinaren enborrean
kontaezin aizkorakada
ariman zein gorputzean
zut diraut,
ez naute oraindik eraitsi
DNI
Polizia-mota guztien kontrolak
errepide baso kale bazter orotan
Houdiniei
Houdini iaioek truku maltzurrez
desolazio izena jarri diote esperantzari
herrimina desagerraraziko dutelakoan
baina paradisua dugu oraindik amets
eta tristeziak noiz detonatuko zain
beharko dute jarrai Houdini guzti horiek
Zurrunbiloan
Agerpen txikietan
egiten digu eztanda
bizitzaren delirioak
Ez da gauza gutxi
uneko zurrunbiloan
bizipozari eustea
Dirdizka
Txingar gorri argitzen da
argindar txinpartez
Peñìscola tontor arrea
eguzkia itzaltzean
Bihurkin
Helizeak darama hegazkina
helizeak ere itsasontzia
haizea zulatuz batak ura besteak
daratulua egurrean bezala
aurrera darraigu bizitzan
uneko helizeak xehatzen gaituela
Bizi
Bizitza eta musuak
heriotzaren hatsa biak
biak gozagarriak
dirauen arteino
emadazu musu bat
bizitzaren zigilu
Nor heroi
Heroia eta poema
anonimo isilak biak
gizaki hitzen anabasan
norbaitek egun batez
gorapen edo errimaz
kreatu zituen arte
Izan
Ginelako gara
garelako izanen
oraina eta geroa
itzulerarik gabeko
gurpil geldiezina
Emozioen albuma
Nork ez du emozioen bilduma bat
argazki album bat bezala
barne plegu batean gordeta
itsaso gora itolarrian
salbatuko gaituen esperantzaz
Mailuka
Nire etxean nago
jaioterria da
Katez lotu naute
kanpotar bortitzek
Mailua hartu dut
burdinak hausteko
Odolez gorri daude
beso zein kateak
Orain zabalik ditut
esperantzaren leihoak
Jaioterrian nago
nire etxea da
Iraunahia
Egunsentirik gabeko ilunabarrean
autobiografia idaztera eseri ginen
Poeta
Zorrotzak behar dute
poetaren aiztoek
estetika apaingarria baino
bizitza dela jo-puntua
jainkoa bera ere
dianan jarrita
Desolatio
Disney Worlden suzko erroberek
argitu zuten une batez koloretsu zerua
baina herrietako kale lerro ilunek
zurbil diraute betiko desolazioan
Joanak dirau
Txirrindola, pikondoa, pikoletoak,
Isabel, amona, Mispillibar,
Gerardo, eraztuna, trena,
Brujas, Beraseta, pagadia, ...
Zamora, lana, borroka
apur askoren gomutek
osatzen dute nire iragana
Nire memoria da
nire iragana
Ametsak ere
nire iragana dira:
berdintasuna, askatasuna, bakea,
arnas garbia, justizia, sasia,
eliza pobrea, mutina, herri-politika, ...
utopia abar luzea.
Jada geldiezin
gandu opakoan
geldo galduz doa
nire iragana
Erantzun bila
Zientziak damait zenbait erantzun
heldulekua besterik ez zen erlijioa
Arpoidunak
Bale bila nabil
itsaso zabalean
baina jada ez da
arpoitu gabeko
balerik uhinetan
Bizitza
Bizitza,
gozatzen dudan
harridura
Bizitza,
kosmoseko zati naizen
bizipena
Bizitza,
miresten dudan
karanbola
Bizitza,
eskertzen dudan
segada
Kupela
Kanpokoa sagarra
dolarea bertakoa
sagardo mestizoa?
Tiradera
Ez dut tiraderarik zabaltzen
hautsa eta iragana
besterik ez nuke aurkituko
Itxita darrai tiraderak
fosila da joana
ez du jada arimarik
Zertarako zabaldu tiradera?
hobe dut hondar indarrak
azken txanparako gorde
Itoginak
Adinekoarentzat
aterki oro gutxi
Garmendi
Plaka tektoniko
mugikorren gainean
bizi da betidanik
Euskal Herria
III
LIMOIEN AROA
Bihotz idorrekoak
ez du barnea limurtuko
bular beroenean
burua gordeta ere
Bizitza
Ikusezin sarri
askaezin beti
unean uneko
kontaezin harik
ehundutako sarea
zaigu bizitza
tarteka atrapa egiten gaitu
arrainak baikina
bestetan beraz biltzen gara
ehun leuna bailitzan
Geroa
Zabaldu ditugu leihoak
zabaldu ere ateak
udaberria ekarri nahi dugu
bizipoza berreskuratu
gure etxean etzipenak
jada ez du lekurik
Garun herdoilduak
Hutsaren iturria da
burua hutsik duena
erlerik gabeko erlauntza
ezti eta denboraz harago
Haurtzaroa
Inaziok mozten zigun hilea
beheko suko sukaldean
ez zuen labanarik erabiltzen
makinaren tirakadei genien izu
ezer errazik ez zen haurtzaroan
Zahartzaroa
Ezinen soka da
zahartzaroa
apurka estutzen zaitu
gomutak urkatzeraino
Biraka
Sateliteak gara gizakiok
mundu amestuen egarri
orbita ezarrietan biraka
Eman dezagun
Eman dezagun mundu hau guztiona dela
eta gutxi batzuen esku dagoela
Eman dezagun gizakion zorion eskubidea
eta irribarrea lapurtu digutela
Eman dezagun hartu dugula erabakia
eta abian jartzera goazela
Hor zegoen
Ehun mila harriren artean
lili bat aurkitu dut
nigandik oso gertu
Zinkurin
Tximeletaren krisalida
saldo bateko txori
maluta kulunkaz
ardo pizgarri
ke usaintsu
bizitzaren zinkurina da
gizakia
distantzian zein ausentzian
Usteak
Bada herri herrena garela
uste duenik
Bada abian gaudela itsu denik
soraio ebidentziari
Sagar erdibitua
Ezinezkoa omen bat egitea
sagar erdibitua
Erdibitu gaituztenez
jan dezagun sagarra
Lurrikara
Zu eta ni
hura zen lurrikara
errepikapenetan
dirauena
Ahalak
Ahalmen baten jabe
haiek
Herritar ahal gabe
gu
Sakrifikatu egiten gaituzte
Zahar
Oroitzapena omen gizakia
dementzia beraz zahartzaroa
Diraunea
Iraupena
errealitate
erlatiboena
Naramate
Hanka haiek
bizkorrak ziren
gaurko hauek
zurrun daude
baina ez ditut
moztuko
Kromosoma anonimoa
Desorduko gaixo eta jopu
ur handietan itotako besomotza
damuz zamatutako kromosoma anonimoa
egia inposibleko ezgauza gara
hausnartzeko baina zaurituago
Apirila
Apirilak busti ez duena
urtaro orotan lehor
Abiadura
Zer da banaketa oro
abiadura ezberdina baino
Oskarbi
Kontraesanak kontraesan
gabeziak gabezi
tesia edo antitesia
irribarre egiteko gai denarentzat
ez dago zeru grisik
Delitu
Norberarenak zein besteenak
akatsak onartzen ez dituenari
deliturik gabeko errugabetzat
bere burua duenari
bizitza bihurtuko zaio
delitu eta akats
Hustasunak
Ezerezez beteta daude
hustasun gehienak
Arratsean
Kolesterola
odolbilduak
lodia
ahula
odol minduaren antzerakoak gara
bizitzaren arratsean
Lausoa
Bizitza
transparentzia
lausoa
Adio
Ispilu opakoa, marrazo arpoitua,
artxipelago desitxuratutako lur harritsua
anpulurik gabeko soinua
jainko besarkadarik ez duen eremua
espaziorik gabeko leihoa
genealogiako azkenaren desanparoan
bakardadearen tristezian isil
zer egin behar duzu zahartzaro horrekin
Zoriona
Ez korapilatzean datza
zoriona
eta korapiloak askatzean
Poemarik gabe
ahal da bizi
poesiarik gabe
ez