MIRACLE
7.-GIRO SOZIOPOLITIKOA
Hainbat ekintza egin zituen ETAk Miracleko urtean, herri mugimendu bizia zegoen Euskal Herrian, gorabehera asko izan zuen politikak Espainiako Estatuan. Nire egoera eta harremanekin zerikusi zuzena zuten gorabeherak ziren, nire etorkizunari eragiten ziotenak. Bizi jarraitzen nuen egoera politikoa. Hartua nuen nolanahi nire harrera, emana nion nire atxikimendua talde troskista bati, batez ere zuzen eta sakon begiratzen ziolako arazo sozialari, baina sakon bizi nuen abertzaletasuna, bestalde jada kartzelatik oso garbi neukan bide armatua ez zela askatasunaren helburua lortzeko tresna egokia, baina bere pisua zeukan oraindik garai bateko erakunde armatuarekin loturak
Islatuta dago hori dena nire egunerokoan, atal batean biltzea pentsatu dut.
Ez dut ia gogoetarik egiten gai politikoez egunkarian, ezta jardun armatuari eta hilketei buruz ere. Zenbait bisitekin, aldiz, solas eta eztabaidagai nagusia zen. Eskematikoki egunerokoa jasotzea zen nire egunkariaren helburua, ez nuen urte hartan gogoeta idatzietarako patxadarik, lana eta bisitak tarteko, hartuegi nituen orduak, nekatuegi egon ohi nintzen ere gai horietaz idazten hasteko. Agian ez nuen politika eta jarduera armatuez eta orokorrean gai politikoez hitz egiteko premiarik sentitzen ere.
Hona hemen egunkariak agertzen diren urte hartako zenbait gertaera politiko.
Apirila
2a.
Kartzelara eraman dituzte auzipetuta Coordinadora Democraticakoak. Gobernua gogor dago. Irtenbiderik ez duelako: badatorkio krisia edo krisia jadanik bere baitan du. Berezkoa du nolanahi krisia sistema honek. Oposizioko talde hori horrela erabili behar badu, horrela jokatzen badu gobernuak, deseginen dira demokrazia usaiak, behera datorkio muntaia osoa. Okerragoa du etorkizuna herriaren harrera eta jokabidea zitaltzen bazaizkio. Prentsa oso gogor dago, oso kritiko Gobernuaren aurka.
Jonek kontatu du aurretxoko mitin batean “Gora Euskadi Sozialista” oihua asko txalotu zela, “Gora Euskadi Gorria”, berriz, txistuka eta txarto hartua izan zela. Jakin behar dut non eta nola izan zen, datu interesgarria izan daiteke herri-giroaz jabetu eta nola jokatu ikasteko.
4a
Berrogeita zortzi ordu barru Aingeru hiltzeaz mehatxatu omen du ETAk, baldin eta ordaintzen ez bazaie eskatzen duten diru kopurua.
5a.
Kritika gogorrak Gobernuari egunkarietan.
Aingeru hiltzeaz mehatxatzen du 48 orduan dirua ematen ez badute.
Telebistak esan omen du ETAko 50 lagun atzeman dituztela.
6a.
Mateuk ekarri digu albistea eguerdian, bazkalorduan: 30 euskal presok ihes egin dute Segoviako kartzelatik. Ospatu dugu ihesa. Telebistak ordea esan du mordo bat harrapatu dutela. Gauean eman dute 7 ez beste denak harrapatu dituztela. Kinki da ihesi dagoenetariko bat.
7a.-
Danbok deitu dit, datorren astean dator. Ihes egin zutenak abandonatu egin dituztela dio.
8a.
Aingeru garbitu dute: eibartarrek eman didate lehen albistea, gero telebistan ikusi dut.
Telebista betiko bidean, ETAri buruz betiko informazioa luzatuz, oso luze.
Gesalaga ere harrapatu dute, beste batekin batera. Ihes egindakoetatik lau falta dira atxilotzeko.
9a.
ETAren aurkako jarduna besterik ez dago telebistan.
Aingeruren hiletak Elgoibarren. S.Pedro apaiza ikusi dut telebistan, nonbait gorpuaren bila joatea tokatu zaio. Elizan Karlos agertu da: gotzainaren idatzi bat irakurri dute: ez du nonbait idatziak ezer esan, askorik edo agintarien gustukorik behintzat, ez baitute ia aitatu ere egin: betiko lez erdibidetik hartuko zuten gotzain-apaizok.
10a.
ETA, Segovia ihesa eta Aingeruren hilketa besterik ez dator egunkarietan.
Kinki bosgarrenekoa dela dio egunkariak.
Gazte bat hil du poliziak Zarautzen.
11a.
Harrapatu egin dituztela Aingeru hil zituztenak, hala diote albisteek. Bada berriz ere infiltratu edo saldu den salatzaileren bat. Ia orain zer dion edo zer egiten duen Gobernuak.
13a.
ETA inguruko laurogeitik gora izan dira atzemanak.
13a.-
Ikurrina asko jarri da Euskal Herrian: txapeloker bat hil du argindarrak ikurrina kendu nahian zebilela.
14a.
Nafarroan debekatu egin dute bertan Aberri Eguna ospatzea. Nafarroaren nortasuna gorde nahian dabiltza agintari nafarrak beste hiru probintziekin nahas ez dadin.
ETA eta etarrak, besterik ez da aitatzen telebistan.
22a.
Nahastea dago Gobernu barruan.
23.
Zurrumurruak, tentsioa, atxilotuak, gobernu barruko krisia, irtenbiderik eza.
29.
Ariasen diskurtsoaren aurka dago mundu guzia. Oso gogor egon ere. Gogortuz doa eskuina. Kezkaz nago nire etorkizunari buruz, hemengo egoeraren etorkizunari buruz alegia. Kontuz ibili beharra dut. Ez dut ikusten Espainiako egoerak ze aterabide izanen duen. Herriak lortu beharko du irtenbidea, borrokaren bidez eta oposizio “legala” suspertuz.
Maiatza
1a.
Manifestazio gogorrak, eta atxiloketa asko.
18.
Inpase batean dago Espainiako egoera politikoa, ez da argitzen etorkizuna: Oposizioko alderdien jokamoldea motela da, gobernuak zer egingo bezala, beldurtuko ote den zain bailego. Gobernua bera, bere betikoan. Kazetariak sekula baino garratzago eta kritikoagoak, baina oposizio legalaren bidetik. Bunkerraren manifestazioa debekatu du Gobernuak. Montejurrako hilketek izen onetik asko kendu diete eskuineko indarrei, gerrillariei... Montejurrako hiltzaileak, baina, ez dira pasa polizia-etxetik, kartzelara eraman dituzte eta bertan hartzen dizkie aitorpenak.
19.
Asturiasen daude Erregeak: asperdura hutsa telebistan berri honekin. Ez dute beste hainbat lekutan bezain ospetsua izan harrera.
Ekaina
1.
Pakok deitu dit: CCOO barruan bileretan dabiltza nagusiekin, legeztatuko ote dituzten edo.
Zamora hutsik dagoela dio La Vanguardiak. Beraz Jose ere eramana zuten jadanik norabait.
Apaiz batek hitz egin du PSUS-eko mitin batean.
9.-
Faxista bat garbitu zuten atzo Basaurin.
22.
Pasaporte eta guzti, hitz onak jasota arren, kartzelara sartu dute Bilbon Euskal Herriratu den bat.
Grebak eta atxiloketa ugari Estatu osoan. Maiatzaren Lehena datorrelako nonbait.
Datorren ostiralean eskatuko omen dio indultua erregeari Gobernuak.
Uztaila
1.
Dimititu egin du Ariasek.
2.
Bota egin dute Arias.
7.
Gobernu berria; inolako osperik gabe hasten da, bigarren mailako jendilajea baita.
9.
Amnistiaz ari da jende oro, izanen dela diote denek, baina ni ezkor naiz.
200 mila manifestari Bilbon!!!.
10.
Erabat orokorra da amnistia eskabidea, oihu bat.
M. Luisari deitu diot: manifestazioa egin da Eibarren ere, emakume bat hil dute Santurtzin txakurrek.
12.
Gaur Legebiltzarrean lege berria bozkatu eta onartu behar dute: ez dago besterik egunkarietan.
15.
Mini indultua iragarriko dela bihar diote egunkari eta irratiek.
16.
Gobernu Programaren zain egon naiz: goizeko lauretan eman dute. Ez dago ezer garrantzitsurik, amnistia deritzonak barruan uzten gaitu erdiak.
18. Gero eta hurbilago ikusten dut Amnistia.
Abuztua
18.
Indultua eskatu dute niretzat.
Ezer guti espero daiteke indultuari buruz. Felixekin hitz egin dut: astebete barru erantzungo omen du Orejak.
20.
Solsonara eta Miraclera heldu da Ibilaldia. Atxilotuak egon dira ekintza inguruan. Agertu dira berriz ere txakurrak. Ibiltariak elizan geratu direlakoan nago.
25.
Felixek deitu dit. Ez nauenez etxean aurkitu neuk deitu diot gero: ez dago berririk, terrorismo aldetik ez dut arazorik. Lege berezien gaietan militarrek dute erabakia eta zortzi egunen barruan jakinen omen zer erabakitzen duten.
Iraila.
9.
Mao hil da!.
10
Suarezen diskurtsoa: hitz hutsak.
Bigarren bat hil da Hondarribian.
Felixi deitu diot: berak ez dio horrelakorik, baina ez dago zereginik nire askatasunari buruz.
11.
Gobernu aldaketaren legea azaldu-iragarri dute: hutsune handiak ditu, hitz hutsean gelditzen da.
13.
Greba Orokorra eta istilu asko Euskadin. Gogor aritu dira txakurrak ere.
16.
Oso gogor datoz egunkariak, aldatu egin da aldizkarien giroa Euskadin egunotan. Oso gogorra da ere herriaren erantzuna, aurrerapausoak eman direlakoan nago: Gobernuaren kezka izan behar duen batasuna, langile asanbladen areagotzea... Alkateak ere oso gogor: Martin Villa Euskadira joanarazi dute. Txakurreria ere oso gogor, Gobernuak ez du txakurrena beste irtenbiderik.
21.
Gose greban daude presoak.
Zabal dabil ikurrina libre izanen ote den zurrumurrua.
Gobernua berriz, oso gogor agertzen da. Gobernuak edo gobernuek 31 erail dituzte Franko hil ondoren!. Baina bestalde Gobernua Euskadi patxadatu nahian dabilela dirudi.
22.
Militarren aldaketa Gobernuan. Santiagoren ordez, Mellado lehendakariorde.
Irarsuegi, Jabi, libre ote dagoen dio Pirenaicak.
25.
Euskadiko biharko greba orokorraren aurka Telebista.
27.
Oso sendo Euskadiko greba orokorra.
28. Oso une gogorra da bai politika esparruarena zein Espainiako egoera orokorrarena. Berri asko dator hedabideetan. Oso gogor agertzen dira eskuindarrak.
Urria
4.
Gipuzkoako Diputazioko lehendakaria garbitu dute: ezinegon bizia dago telebistan. Ez diote zein izan den erail duen taldea, baina gauean Paris Irratiak dio ETAK hartu duela bere gain.
6.
Paris Irratiak dio harrapatu ote duten Diputazioko Zuzendariaren hilketarekin zerikusia duena. Gobernuak patxada itxura azaltzen du, ETA berriz, egur-hotsean dabil.
8.
Baliabide ekonomikoak hartu ditu Gobernuak, bere hitzetan fidatuzko herriaren baietza nahi du, besterik gabe.
19.
Felipe, Bandres eta Castells atxilotu dituzte. Gogorrera egin du Gobernuak.
Azaroa
2.
Gauean Felixek deitu dit ia nolabaiteko erantzunik zegoen galdetzeko; bihar Zuluetarekin egongo da.
6.
Pistolak lapurtu dituzte atzo Eibarren.
8.
Gobernu birmoldaketa omen dator.
11.
Lauriren urtebetetzea, telefonoz deitu diot: nahaste handia omen dago, bihar greba egin edo ez; abertzaleek ez omen dute nahi egiterik.
Maria Luisak ere deitu dit: lan eginen dute bihar Ikastolan; berriz ere abertzaleak beraien aldetik, beraiek bakarrik askatu nahi dute herria, mesfidantza izugarria diote batak besteari.
12.
Gogorra atera da greba orokorra, batez ere Euskal Herrian.
19.
Lege berria bozkatu eta onartu behar dute gaur Legebiltzarrean: ez dago besterik egunkarietan.
20.
Amnistia kanpaina hasi da berriz.
21.
LCRko ehundik gora lagun harrapatu du poliziak Arantzazun bilera batean.
Abendua
4.
Epailearengana ere joan naiz: errekurtsoari ezetza eman diote, baina erantzuneko idazkian nire garaikoak ere ez diren bonbak aitatzen ditu, izan nuen prozesuan baino errudunago egiten naute.
11.
Oriol bahitu dute.
14
Espainiako Presidentearen diskurtsoa: betikoak.
16.-
Oriolek bahituta jarraitzen du, presoen askatasuna eskatzen dute berearen truke.
Parte-hartze handia bozketan, ofizialki diotenez. Euskadin erdiak izan omen dira: gehiegi da!.
17.
Erabat dramatikoa dago Oriolena, gau erdian bukatzen da azken epea.
Indultu zurrumurruak dabiltza, bahiketaren inguruan zabaldu dela itxura hartzen diot, Oriol garbitu ez dezaten.
22.
Carrillo atxilotu dute.
31.
Baliogabetu eta kendu egin dituzte TOP eta eskumen bereziak.
Kondenak berrikuzten eta aztertzen hasiko diren itxaropena piztu da.
1977
Urtarrila
12.
Suarez Presidentearekin egon da Oposizioa. Amnistia eta partidu politikoak legeztatzea dabil denen ahotan, baina ez dago ezer garbirik.
13.-
Camiñak ere deitu dit: nitaz hitz egin zion Oposizioak Suarezi.
Karmelek ere deitu dit, Camiñarena aitatuz.
14.- M. Luisak deitu dit: Aste Santurako etxera. Haserre erantzun diot: herria kalean dago, eta oposizioa pozik agertzen da jarritako epearekin!.
16.
Alkateek ez dute biltzerik izan Etxarri Aranatzen, ez diete utzi Mondragoira sartzen ere.
19.
Ikurrina legeztatu dute, denean jarri omen dute.
23.
Gazte bat garbitu dute amnistiaren aldeko manifestapen batean Madrilen.
24-
Neska bat hil dute txakurrek gas-potez manifestaldi batean.
Militarren epaile nagusia bahitu dute: GRAPOkoek nonbait.
Atzo Kristoren Gerrillariek 5 legegizon hil zituzten, beste bost larriki zaurituak utziz.
25.
Hil egin da zauritutako abokatuetako bat.
26.
Abokatu hildakoei lur ematea: manifestapen handia.
Manifestapen oro debekatu eta galarazi du Gobernuak.
Egonezin bizia nabari da hilketen ondoren. Faxista asko atxilotu eta kanporatu omen dituzte.
27.
Zer esan asko dago Madrileko gorabeherei buruz: oposizioa gobernuari lagunduz dabil giroa baretu asmoz, gobernua berriz benetako erabaki positiborik hartu nahi ezta.
28
Hiru txakur garbitu dituzte Madrilen, beste bost larri geratu dira. Eskuindarrak izan ote diren hiltzaileak. Giro larria arnasten da.
29.
Suarez Presidenteak hitz egin du: betiko topikoak.
Ezkertiarrak atxilotzen ari dira, eskuindar bat bera ere ez.
Gobernua defendatzen ari dira PC eta ingurukoaek, ezkerra gaitzesten eta herria kalera atera ez dadin eusten.
Otsaila
1.
Eskuindarrak atxilotzen ere hasi dira.
Martxoa
4.- Amnistia areagotzea datorren astean izango dela dio Gobernuak.
5.-
Inguruko paiesak bildu dira Solsonako errepidean. Eulogi ez da joan.
Egurra eman dute txapelokerrek Euskadin: Gasteizen, Eibarren...
8.-
Bi polimili hil dituzte txapelokerrek Itsason.
9.-Barrenek deitu dit ondarrutar ? askatu omen dutela esanaz.
10.
Barrenek deitu dit ondarrutarraren askatzea ez dela egia esanaz.
Maria Luisak deitu dit: greba orokorra deitu dute Gipuzkoan.
11.
Oso ilun dago amnistia ala indultua izanen den, ez dago garbi nor aterako den kalera.
12.
Deika ditut denak ia aterako naizen ala ez.
13.
Txapeloker bat hil dute Arrasaten.
Mugimendu handia dago Euskadin, Belodromoa hartu dute Donostian.
Nik Manzanas hiltzearekin zerikusia dudala omen dio egunkari batek, Camiña abokatuak esan didanez. Protesta egin du.
Jada korrontean, erabat irentsiko ninduen laster zurrunbilo politikoak