Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Mispillibar / Liburuak 7

Liburuak 7

Jon Etxabe 2022/03/21 10:10
Jende likidoa. Nerea Arrien / Jende normala. Sally Rooney / Kilker bat utopistan. Bernardo Atxaga / Koiteretzia. Iñaki Segurola / Kontrako eztarritik. Emakume bertsolarien testigantzak. Uxue Alberdi / Mendiko gaitza. Idoia Garzes / Mesfidatu hitzez. Jon Arretxe / Minotauro. Txomin Peillen / Miñan. Amets Arzallus-Ibrahima Balde / Nafarroako Mariskala. Aitzol Lasa / Nirliit. Léveillé-Trudel / Noiz arte arrazoi. Poesia liburua. Juan Kruz Igerabide

Jende likidoa. Nerea Arrien

12 kontakizun motz ezberdin.

“Jende likidoa”: alienazioa, indefinizioa, mimesia, nor den, nora doan, mapa pintatu bat besterik ez da protagonistak azken kontakizunean dioen bezala.

Egoera eta gai ezberdin baten inguruan dabil kontakizun bakoitzean, baina beti giro berean.

Kontakizun bakoitzean gai bat ardatz hartuta etenik gabeko hausnarketetan murgiltze da.

Maitasuna eta giza harremanak dira sakoneko gaia, sakoneko batasuna bat emanez liburuari.

Errepikatu egiten dira zenbait osagai edo elementu kontakizun gehienetan, nolabaiteko osotasun bat iradokiz: zenbait izen eta pertsonaia, aquariuma, urpekaria, zilarrezko arraian, alde egin zuen senarra, edurnezuri, amoranteak, itsasoa, hondartza…; nolabaiteko batasuna  susmarazten badu ere, ez dute istorio bakar bat osatzen.

Gogoeta zurrunbilo batean sartzen zaitu zeu ere, pentsaraztera eramaten zaitu.

Gozatuko du zurrunbilootan murgiltzen denak.

Burutapenak, sentipenak, pentsaera azaleratzeko idazkera ezberdin bat.

Metafora bat da titulua bera, liburu osoa metaforaz blai dagoela iradokiz.

Uraren sinboloarekin dabil kontakizun guztietan, uraren aldaira, egoera eta bilakaera ezberdinak irudikatuz.

Sarrera labur berezia egiten dio kontakizun bakoitzari, letra moldez ere ezberdina, poesia giroan, likidoan igeri edo labain egin nahian bezala irakurlea kontakizunerako prestatu nahi bailu hitzekin jolastuz. 

Literatura egiten du, esaldiak borobiltze ditu, irudietan katramilatzen da, baina ez da inola ere gogaikarria bilakatzen, baina patxadaz irakurtzera behartzen zaitu.

Dotorezia erakusten du baina horretarako ez darabil hitz berezi, ezezagun edo bitxirik, ez du esaldi handiki edo kiribilduetan nahastu beharrik, nahiko ditu irudiak eta irudioi jarritako osagai eta zehaztasunak, xumeak diruditen arren dotoreak.

Adjektiboz zehazten ditu hitzak edo izenak, aberatsa da zehaztasun eta konparaketetan.

Ez du erudiziorik erakutsi nahi zita handiputz edo izen harroxkoekin, ez du titulu ponpoxoen zerrendarik botatzen, ingelesezko zitarik ekartzen: irudi, sinbolo eta iradokizunetan korapilatutako burutapenak dira bere jakituria, baina tarteka erortzen da modako joera horretan.

Dosi neurtuetan irakurtzeko kontakizunak

 

Jende normala. Sally Rooney

Neska-mutil bikote  baten inguruan dabil istorioa, amodiozko historia, bakoitzaren bilakaera portaeran eta izaeran, batak bestearengan duen eragina.

Beraien harreman zailez harago garunen eta sentimenduen kiribiletan sartzen da.

Bi gazte erabat ezberdinak, bide bakarrean eta aldi berean paraleloan, elkar osatuz, elkartuz eta urrunduz, beraien sentimendu kontrajarriak, loturak eta errefusak, sexu harremanak, lagun eta maitale, maitasunaren alde kontrajarriak eta bidezidor elkarrezinak,: hori guztia sakon eta aldi berean fintasunez azalduak.

Harreman oso korapilatsuak dira, zailak, oso intelektualak sarri.

Deigarria, kitzikagarria, da maitasunaren eta harremanen bilakaera, bai gaiaren, bai kontaeraren bai formen ikuspuntutik begiratuta.

Bukaeran egileak berak dioen bezala, bi landaretxo dira, bata besteren inguruan baina paralelo.

Ingalaterrako ikastetxeetako gazteen arteko giroa, funtzionamendua, sexu harremanak, bikoteen biltze eta etenak, ikasketen aukeraketa, aldi beran gazte talde luze zabal baten erakusleiho bat bezala da.

Horrez gain gaii ezberdinak dabiltza narrazioan, burutapen eta gogoeta asko zuzenean edo elkarrizketen bidez emanak, kontakizunaren harira txertatuz, gai-egoera-sentimendu ezberdin  askori buruz filosofatzen du: maitasuna, gazteen arteko harremanak, familia ezberdinen barneko harreman ezberdinak, sare sozialak, harremanen patriarkatua edo mendekotasuna, indarkeriaren edo gizonezkoan nagusigo menderatzailean ezaugarri ezberdinak, denbora, dirua…

Errepikakorra dirudi baina interesatu egiten zaitu maitasun horren bilakaerak berak, bikotearen sentipenen trukaketak: jende orok edo gehienak bizi dituen sentipen askoren ispilu bat bezalakoa da.

Egoera eta gertakizun ezberdin asko kontatzen ditu, baina ez dira inola ere betegarri, denetan bikotearen arteko harremanaren nolakotasuna indartzeko baliabideak dira.

Deskribapen asko luzeak dira, baina bikotearen edo pertsonaien barnean sartzen du irakurlea.

Denbora tarteen arabera banatzen du atal bakoitza; atal bakoitza, aldiz, lerro arteko tartea bikoiztuz zatitzen du, zati bakoitzak egoera edo gertakizun ezberdin bat dakar, denboraz aurrera atzera, kontakizuna osatuz..

Elkarrizketei buruzko jokamolde ezberdina du, ezohikoa: batzuetan ohi denez lerroz aldatuz doaz pertsonaien esaldiak, baina marratxoz azpimarratu gabe, narrazioko zati bat gehiago bailitzan; beste askotan aldiz  kontakizunari edo narrazioari jarraiki, grafia ezberdinik gabe, paragrafo barnean sartzen du; nolanahi erraz ulertu eta jarraitzen da.

Tarteka bada esaldi luzerik.

Perpausa luzeak eta elkarrizketa oso laburrak tartekatuz doa kontakizuna.

Izenei dagokien adjektibo ezohikoak sarri.

Zenbait pelikuletako teknika dirudi, irudietan ageri dena azpi-idatziez kontatuko bailu.

Labirinto batean sartzea bezalako da irakurketa, nondik zabiltzan dakizun arren

Astindu egiten du barnea.

 

Kilker bat autopistan. Bernardo Atxaga

Irratirako eguneroko ekarpen labur bat.

Gai ezberdinak jorratzen ditu, egunean bat.

Burutapen, ikaspenak ere, aletuz doa egunez egun, pentsarazten duten gaiak eta iritziak….

Pasadizoak kontatzen ditu, zitak dakartza, testigantzak…

Hainbat ukitu interesgarri, gai aldetik zein literatura ikuspegitik.

Estilo laua da, irratiko entzuleei zuzendua.

Ez da narrazio, nobela edo saiakera bateko idazkera, hau ere literatura da, landua, Atxagak ohi duenez zehatz eta dotore idatzita.

Arin eta erraz irakurtzen da.

Eguneko ardura eta pentsakizunei tartetxo ezberdin bat eskaintzeko aukera, monotonia haustekoa alegia.

 

Koiteretzia. Iñaki Segurola

KOITERETZIA liburuaren izenburua: KOBITEMERETZIAren laburdura da.

Hitzen eta iritzien kontrasteak, jokoa eta jolasa.

Ez dago ohiko istorioa bat, “eleberri dialogikoa” deitzen badio ere.

Hiru pertsona, neska-mutil parea eta gizonezko heldu bat, ikasiak edo sasi-ikasiak, elkartzen dira tarteka, elkarrizketan luzatzen dira, burutapenak eta bizipenak trukatuz, filosofatuz pandemia garaiko eta giroko mila zertzeladei buruz, dosi txikietan; bakoitzak bere jarrera, joera eta ikuspuntu propioa du.

Pandemia da gaien ardatza, pandemiari buruzko jarrera, ikuspegi eta pentsaera ezberdinak aztertu eta astintzen ditu, beti ere kritikoki, kaleidoskopio batean bezala iritziak nahastuz atalka, eta nolabaiteko osotasun bat emanez: zer den birus bat, izurritea, arauen eta aginduen norabide kontraesankorrak, jakintsuen iritzi ezberdinak, zientzilarien jarrerak eta eragina,  jendearen sentipen eta portaera kontrajarriak, mendekotasuna-obeditzea, ustea, fedea, umeak pandemian...

Zer da egia, zer gezurra, zer nahia, zer ezina birusa eta pandemiaren inguruan,

Ez da negazionista baina bai oso kritikoa, “dudazionista” litzake agian.

Azkan zatian, ezbaia batean, dudazkoan bezala uzten du dena, elarrizketa bera nahasiagoa da, korapilatsuagoa, egoeraren sinbolo edo itxuratze bat bezala, hitz-joko katramilatsuagoa oraindik eginez, dudazko etorkizun kontrajarria erakutsiz, kontrolpeko gizarte bat izanen garan arrisku bizia aurreikusiz. Hirukoteko bi gazteak txertatu eginen dira behartuta bezala, beste asko bezala, eta helduak alde egingo du leku bakarti batera birusari iskin egin asmoz.

Bizitzari, gizakiari eta gizarteari buruzko burutapen orokorrak eginez bukatzen du, ideiak hitz-jokoetan korapilatuz liburu osoan bezala.

Iritzi mataza trinkoa, mila eta bi gai ezberdin aipatzen dira: denbora, feminismoa, osasuna, bakardadea, politika, boterea, ezkerra-eskuina-fatxak, anarkismoa, euskara, gurasogintza, haurrak eta heziketa, zientzia, legea, bizitza, sexua: orrialde erotikorik ere ez zaio falta, bikoteak, masturbazioa, koadrila, distantzia soziala, agurrak, barkamena, terrorismoa, beldurra, egia-gezurra, etorkinak, medioak eta beraien eragina, jaiak, Iruña Veleia,

Egi borobil zentzudunak botatzen ditu.  

Kritikoa pandemiaren prozesu guztiari buruz.

Formatu bitxia du, ia 400 orrialde 3 pertsonen elkarrizketekin soilik.

Zuka eta hika-noka ari doa liburu osoa.

Etenik gabea da, ahozko hizkuntzaren transkripzio zuzena gehienetan, ahozko hizkera idatzia, hizkiak jan edo batu, izenak lotu… ahozko hizkuntzaren ekonomia.

Hizkera ezberdinak ere sartzen ditu tarteka.

Herri esamolde asko eta asko.

Aditz flexio ezberdin ugari.

Ingeles zita pila dakar, autore ezberdinak aipatuz.

Monotonoa, errepikakora ere, dosi txikietan irakurtzekoa.

 

Kontrako eztarritik. Emakume bertsolarien testigantzak. Uxue Alberdi.

Sarrera, 22 atal eta epilogoa. Atal bakoitzak bere sarrera du, hurrengo lerroen edukia kokatuz.

“Ahots publikoa duten emakumeen mugimendu marjinari buruzko gogoeta bat” egilearen esanetan.

 Emakumea eta feminismoa gaiaren erdigunean daude, bukaerako kapituluatalde feministen eta jardute feministaren inguruan dabil, zuzen eta esplizituki: mundu hori ezagurazten du. 

Emakume bertsolarien hainbat arazo, bizipen eta kezkak agerian uzten dituen liburua.

Bertsolaritza beraren hainbat ikuspuntu, arazoen ahotsa, hainbat hertz ezberdin ukitzen ditu.

Emakumetasunaren hainbat ertz ezberdin.

Emakume bertsolariez ari da, baina bertsolaritza osoa zeharkatzen duela.

Bertsolaritza eta oholtzatik haragoko aferez pentsarazten du.

Harrigarria da emakume bertsolarion kategoria humanoa eta mentala, kriterioak, barnera egiteko gaitasuna anekdotetatik harago.

Janzkera, gorpuzkera, itxura, sentimenduak, barne borrokak, dudak, bilakaera ezberdinak, norberarekiko erronkak eta borrokak, bakoitzaren barnean ze zurrunbilo dabilen, biolentzia matxista, ordainketa…

Azpi mezu ezberdin pila aitorpen bakoitzean, ikus ordainketa eta janzkera kapituluak.

Biolentzia matxistaren hainbat ikuspegi eta zertzeladaz jabetzen laguntzen du.

Zirrara eragiten duen matiz pila dago.

 Entzuleen erreakzio ezberdinak bertsolariei buruz, hemen batez ere emakume bertsolariei buruz.

Emakume bertsolariei begiratzeko eta ulertzeko  irakurlearen ikuspegia zabaltzen du,  beraiek juzkatzeko begirada eta ikuspuntua aldatuz.

Bertsolaritza eta bertsolariak baloratzeko ikuspuntua aldatu baino osatu egiten du.

Beraien arazo eta gaiez ari dira, baina zeure barnera zaramatzate.

Nobela batek bezala erakartzen zaitu, baita psikologiako ikasketa batek bezala ere.

Nobela bateko tramako pertsonaiek bezala daramate kontakizunaren haria emakume elkarrizketatuok, beraien gogoetak dira mezua, trama eta azpimarra.

Ez joan literatura bila, baina euskara landu, aberats eta osatua aurkituko duzu, zer ikasi asko aurkituko du irakurleak ohiko emakumeen eta emakumeon arazo eta gaiez harago: euskara ere landu eta menderatua dute emakumeok.

Sarrerak landuak, trinkoak eta aberatsak dira.

Izugarri aberasgarria.

 

 

Mendiko gaitza. Idoia Garzes

Luze desagertuta ondoren, gorpua agertuko da mendiko harkaizpe batean.

Hila, eraila, horren inguruan doa kontakizunaren bilbea.

Bigarren erdian indarra hartzen du intrigak eta jakin-minak, nola bukatuko den jakin-minak harrapatzen zaitu, nahiz antz ematen diozun aurrez...

Erotismotik asko du, gordin eta errealismoz tarteka, larrujotzeen kontakizuna ere badela dirudi tarteka.

Psikologia ariketa bat ere bada.

Gogoeta asko ditu kontakizunak, zorrotzak, batez ere bigarren erdian.

Psikiatrikoa, gailur bat egitea, izaera ezberdineko bi emakumeen harremanak, ertzainak… gizatean ezberdin izan eta sentitzen direnen kapitua, aparta da.sentitzen diren

Protagonista da narratzailea, emakumea

Literatura egiten du, idazkera landua alegia.

Oso aberatsa da esamoldeetan, hiztegian ere.

Irudimen handia du esan beharrekoa esateko eran, hitzen aukeraketan, hitzen eta esaldion joskera.

Ezberdin azaltzen ditu gertaerak eta pentsakizunak, dotoreziaz eta aldi berean zehaztasunez.

Elkarrizketa asko dakar, horrek asko arindu eta errazten du irakurketa.

Bere buruarekin hitz egiten du, esaldi laburrak sartuz, ukitu berezi bat ematen dio kontakizunari, arnasa irakurleari.

Zenbait aditz forma bihurriak dakartza

Segurtasun sentipena sartarazten du hizkuntzari buruzko gorabeheretan, arau eta bestelakoetan.

Kapitulu laburretan idatzita dago, irakurketa errazten du.

Idazkera zurrun samarraren itxura hartzen zaio hasieran, irakurtzaila ere, bertara jarri ahala oso gustagarria bihurtzen da, Ez da jo eta pasa irakurtzeko thriller bat.

baina

 

Mesfidatu hitzez. Jon Arretxe

Errefuxiatuen egoera Parisen da eskaintzen duen edukia, nobela baten formatuan.

Parisen ikuspegi ezberdin berri bat.

Parisko errefuxiatu talde ezberdinen auzoak, etorkinen istorio ezberdinak, eta hauen bizimolde ezberdinak deskribatzen ditu istorioaren zehar.

Etxebizitzak, mafia ezberdinak, prostituzioa, Parisko auzo ezberdinak, hilketak, lapurretak, apustugileak, jatetxeak, poliziaren argazkia bere ustelkeria eta azpijokoak,…

Etorkin afrikar bat da narratzailea, bere ibilbide eta bizipenak kontatuko ditu, tarteka bestelako osagaiak gehizen joango da idazlea bera..

Badago aurreko Bilbon girotutako bere beste gaieta giro bereko nobela batzuen erreferentzia.

Itxura ematen du ez dela asmakizun hutsa, Parisen bertan ibilia dela giroa eta auzook ezagutzen.

Ez du literaturarik egiten, idazketa eta euskara lauan ematen du mezua, ez da askorik korapilatzen esamolde borobil, hiztegi berezi edo egitura berritzaileetan.

Bihurgune handirik gabeko kontakizuna, artez, estilo eta egitura duin batez.

Ez da pertsonaietan sakontzen ahalegintzen, pertsonaion nahiko azaletik doa, ez dago hausnerketa sakonik… baina pentsarazten du kontakizunak berak.

Suspensea du, bukaerako ezuste eta guzti..

Pausoka-pausoka polizia nobela baten barnean sartzen du irakurlea.

Azpilana da nobelako hari nagusia, hortik liburuaren titulua.

 

Minotauro. Txomin Peillen

Pedofilia, bortizkeria, intzestua… et ondorioak: gai horien inguruan dabil kontakizuna.

Emakume bihurtuko da neska-koskor bortxatua: prozesu hoi da kontakizunaren mamia.

Aita bortxatzailea da minotauroa.

Amerikako nonbaiten kokatzen du, baia betako girorik ez duenez marrazten non kokatu ez dakiela geratzen da irakurlea: agian gaia testuinguru zabalean kokatzeko..

Emakumezkoa da narratzailea eta bere bilakaera kontatzen du.

Bortxatua izanaren ondorioak, errudun sentitzea, errekuperatzeko zailtasunak, batez ere psikologikoak, bide malkartsua,  .

Emakumearen menpekotasuna, hilketa, epaiketa, zaintzapea, krisi psikologiko psikikoa, herriaren jarrera…

Gai ezberdinak aipatuz doa, gogoeta interesgarri asko ematen ditu,: erlijioak, Jainkoa eta jainkoak, utopiak, gizakiaren sorrera, pedofiloak eta eliza, bortizkeria eta indarkeria,

Iritzi ezagunekin dabil, iritzion aldarrikapen bat ezala da.

Hotzegia da, zurrunegia, arrazional edo teorikoegia, hotza… ez dago tximeletarik.

Oso laua da, ez du gatzik, errepikagarria kontakizunean… agian gaia bera ere latza delako?.

Ikasgai bat bezala datoz ideia eta gogoetak, iritzi-lan bati nobela forma eman balio bezala, gogoetarako aitzakia edo tresna bezala… batez ere azken azkenaurreko atala printzipio nagusien azalpena da. 

Elkarrizketaz baliatzen da ideiok emateko.

Bere buruarekin noka ari da narratzailea, hurrengo narratzaile gisa, biak nahasian sarri, bitxia eta erakargarria da.

Zaila egin zait bere idazkera, ez soilik Iparraldeko euskalkiaren egituragatik, zehaztu ezin dudan zerbait berezi niretzat zaila aurkitu diot; bestalde hain gai aipatua izanik ez dit ezer erakargarririk eskaini.

Baina ezin uka gai iradokitzaile sakona eskaintzen duela.

 

Miñan. Amets Arzallus-Ibrahima Balde

Afrikan kokatzen da kontakizuna. Ginea Konakrin hasten da, bertako herri eta familiarteko giroa erakusten du, emigratu eginen du seme nagusiak, Miñanek. Malira joanen da, Aljeriara pasako da, Libian bukatzeko. Itzulerako bidaia eginen du, Algeriara berriro eta handik Marokora. Marokotik Europara jauzia egiten du.

Emigranteen informazio zehatza, bizia, latza,bortitza eta aldi berean hunkigarria

Miñanen atzean afrikar etorkin asko eta askoren historia edo errealitatea dago, latza, gordina tragikoa; gertaera, portaera eta zertzelada batzuk kontatzen ditu, bestea asko, agian gehienak, irakurleak berak antzeman behar ditu.

Etorkinen barne sentimendu eta gogoetak, larrialdiak, traumak eta tragediak…

Mundu ezberdin bateko pentsamoldea, gizartearen eta munduaren ikuspegi ezberdinak, afrikarren zenbait gizarteko patxada-izaera-filosofia, bizi-erritmoa, jokamoldea, denboraren neurketa eta balioa, familiarekiko eta besteekiko harremanak, kontatzeko era ezberdinak: ehun ken sei…

Basamortua: ikuspegi ezberdin gordin bat eskaintzen du, tuaregak, ihesaren odisea basamortuan-herrietan-hirietan, pertsonen salmenta, barne etorkinekiko tortura, indarkeria eta esplotazioa, emigrazioaren han bertako azpi-mafia, bertakoak ez diren edo pasokoentzako mesprezu eta arbuiozko jarrerak, zodiaketan itsasoratzea, etnia ezberdinen arteko bortizkeria eta ezinikusia…

Etorkin bakoitzaren atzean dagoen edo egon daitekeen mundu erabat ezezaguna erakusten du, etorkina begi ezberdinez begiratzen erakusten eta laguntzen dizu.

Bi kontalari daude, Miñan etorkina eta Arzallus idazlea, sinbiosi handia dute: zein da Miñanen kontaera, zer erantsi dio Ametsek, zenbait esaldietan zein da afrikarraren esamoldea zein idazlearena...

Errepikakorra dirudi sarri, lautu bezala egingo balitz bezala kontakizuna, garraztasuna leunduko balitzaio bezala errepikatzean, baina uneoro da min egiten duen eztenkada.

Erraz irakurtzen da, ez du zailtasun literariorik, ez du interesgunerik galtzen.

Komeni da Afrikako mapari begirada bat ematea barneko bidaien nolakoa ulertzeko.

Bukaerako poemako “zu” hori da irakurlea.

 

Nafarroako Mariskala. Aitzol Lasa

Fantasiazko istorioa.

Etorkizuneko balizko Euskal Herri bat irudikatzen du: Euskal Herri batu bat, Nafarroako Erresuma bateratua, Iruña da hiriburua: erregeak du itxuraz agintea, baina mariskal batek kontrolatzen du erresuma dena.

Aurrerapen tekniko oso garatuak dituen gizarte bat da.

Mezulari batek eginen du Bizkaitik Nafarroarainoko bidaia Mariskalaren  erregeari mezu bat emateko, Euskal Herri osoa zeharkatu beharko du mariskalaren morroien segikakoa gaindituz,

Bida zazpi probintziak deskribatzen joango da, baita gizarte hartako zenbait egitura eta bizimolde ere.

Irakurle gazteentzat idatzita dagoela dirudi, Euskal Herriko probintzia ezberdinen berri ematen du, egitura fisikoa eta bizimoldeena, historiako zenbait zantzu…

Azkenaurreko atalean gauzen dimentsioei buruzko hausnarketa kilikagarria egiten du.

Ez du ezer berezirik eskaintzen, egunari tartetxo bat eskaintzeko aukera bai.

Kontakizun laburra, atal laburretan sailkatua, estilo xumean,  irakurketa errazekoa.

 

Nirliit. Léveillé-Trudel

Inuit herriaz ari da: Kanadako iparrenean, Artikoan, kokatutako herria.

Lurralde erakargarria, gizarte maitagarria, baina aldi berean oro giro eta gizarte izaera latza, bortitza marrazten du: bortizkeria izugarriak agertzen dira.

“Biharamunik gabeko historiak” idazlearen esanetan.

Inuit herria da protagonista, kontaezin ifrentzu duen errealitate bakarra.

Maitasun istorio korapilatsu ezinezkoak, gogorrak baina aldi berean samurrak, samurtasunez kontatuak.

Emakumea da narrazio guztien ardatz  nagusia, eta umeak:  pairatzen duten bortizkeria izugarriak, bizi duten mendekotasuna.

Natura, Artikoko klima eta urtaroak, paisaia, tundra, ehiza, arrantza, Mendebalaren eragina, supermerkatuak… 

Abegikortasuna, hitz gutxikoak izatea, kultura propioa, bizitzari buruzko filosofia, emakumea, lana, alkoholaren eragina, mendekotasuna, txakurrak, suizidioak, irakaskuntza, etorkizunik eza, emigrazioa, zurien harrokeria eta nagusitasun menderatzailea, arrazakeria...

Inuit herria Montreal eta Quebec hiriekin, zuriekin,  kontrajarria.

Zurien edo gizarte zibilizatu deitutakoaren kritika zorrotza.

Deskribapen itxuraz umilak, narratiboki apalak, estiloz xumeak, baina izugarrizko indarra dutenak, erakargarriak, amultsuak.

Istorio oso gogorrak dira, aldi berean samurtasunez bustiak, herriaz maitemindu batek kontatuak.

Bi zati ditu: fiordo hondoan dagoen lagunari herriko gorabeheren berri ematen dio, inuit herriaz ari da, bertako gorabeherez; bigarrenean maitasun istorioak ageri dira bi bikoteengan zentratuta.

Bere kontaera, eta herri horrekiko duen maitasunak eta miresmenak bilakatzen du maitagarria hain kontraste bortitzeko herria.

Errealitatea ezagutuz, eramangarriak edo ulergarriagoak suertatzen dira zurientzako hain ulerzailak eta eramangaitzak diruditen bertakoen portaerak.

Umeak eta gizonezkoak trazu indartsuz deskribatuta daude. 

Beltzen eta zurien kontraste eta kontraesanak, bi gizarte erabat ezberdin elkarrezinak, bi izaeren talka, zurien portaera menderatzailea…

Barnea astintzen zaitu kontakizun bakoitzak, hunkitu egiten zaitu, barne-barnetik urratzen.

Ulergarri egiten du, hain ulergaitz zaigun portaera.

Noka idazten du lehen zatia, fiordoaren hondoan dagoen lagunari emanen dio herriko berri;  hika ari da bigarrenean bikote baten senarrari kontatuz zer gertatzen den bere bikotearekin, herriko beste gorabeherez hirugarren pertsonan ariko da bigarren zati honetan.

Kontaketa oso laburrak dira, pintzelada bat bezala da kontakizun bakoitza, koadro osoa marrazte du zati bakoitzean.

Estanpa laburrak dira, bata bestearen atzetik datoz, batez ere bigarren zatian, erritmo bizia lortzen du, pelikula bateko eszena laburren muntaia bat dirudi.

Ez da korapilatzen esaldi edo hiztegi zail edo erudituetan, esaldi eta paragrafo laburrak dira.

Nobela bat bezala irakurtzen da, batasun bat du, osotasun bat lortzen dute kontakizun denek.

Erabat murgiltzen zara kontakizunean, erakarri egiten zaitu nobela bizi bat bailitz.

Bihotz urratuen istorioak.

 

Noiz arte arrazoi. Pesia liburua. Juan Kruz Igerabide

Pentsarazten duten gogoetak, penttsarazten dizuten esaldiak.

Eduki sakoneko aforismoak.

Ideia oso originalak ditu, ikuspegi berezia demaiete sarri ohiko ideiei.

Hitz-joko berezi eta kilikagarriak

Labirinto bat bezala dira zenbait aforismo, nondik norakoa aurkitu behar diezu.

Tarteka irakurri eta hausnartu beharreko hazi aberasgarriak ereiten ditu.

Mundu zabal bat jartzen dizu aurrean.

Leun eta kantari doaz zenbait aforismo.

Trakets itxura dute aforismo batzuk, moztuta bezala daude, josi gabeko zatitxoz osatuak baileude, txatalak lekuz kanpo bezala uzten zaitu egiturak, ideia bera kolpatuko bailu.

Irudiz ematen ditu mezu asko.

Irudimen handia erakusten du.   

etiketak: Liburuak 7
Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Zenbat dira hiru ken lau (idatzi zenbakiz) ?
Erantzuna:
Aurkezpena

Jon Etxabe naiz. 1933an jaioa. Jubilatu nintzanean irakurtzea eta idaztea izan zen aukeratu nuen denbora-pasa nagusia. Mota ezberdineko hainbat material pilatu zait ordenagailuan. Haize bolada batek eramango nauen orri bat naizenez, material hori sarean jartzea pentsatu dut. Zatika eta sailka ateratzen joango naiz. Bideak erakutsiko dit zer eta erritmoa. Lotsa eta ridikulu sentipena sortarazten dit. Baina nahikoa zait bakar bati lan hau baliagarri bazaio.