BURUTAPENAK 7
“ZALANTZAK GIDATUTA ZALANTZEN GAINEAN NABIGATZEN”
Euskara galdu heinean, hitzik gabe geratzen ari gara euskaldunok.
“LOALDI MILENAROTIK ESNATUTAKOA”
A
Ezkutuan gordetzen ditugun zer horiek omen garenetik hurren daudenak.
* “Bizitza mamu zitzaion”: gizakia bera sarri.
* Ez da jakituria erraza pertsona bat hitzen arrastoan ezagutzea.
* “Gauzen erdiekin konturatzen ez den pizti motz bat da gizakia”.
* Harrapatua izan nahi ez duen harraparia da gizakia, baina harrapari harrapatua izaten da azkenean.
* Hautsa garela esaten ziguten, hauts bihurtuko ginela: izaki digitalizatuak gara gizakiok gaur egun, eta digitalizatuta izango gara munduak dirauen arteraino.
* Herriak edo norberak bere kautan pertsona bati jarritako ezizenak, erakusten du izen ofizialek baino zehatzago pertsona horren izaera eta nortasuna.
* Historia gara bakoitza, bakoitza bere zirkunstantziekin.
* Hustutako ontziak besterik ez garela, beteko gaituen zerbaiten zain: zerbait horrelako gara.
* Ihes egiten diola arimak gorputz perfektuari: hala da gehienetan.
* Iheslari bat da gizakia, geroaz kezkatuta, geroari begira beti.
* Norbera desagertu eta gizaki soila geratzea, egiaren ordua ohi da.
* Mozorroek asko esaten dute norberaren nortasunaz, nor den mozorroaren ostean dagoena: horregatik gara misterio bat bakoitza.
* Oso arriskutsua de pertsona askea.
* Pertsonen izaera baino pertsona horien hainbat azaleko zertzelada eta gorabeherak ezagutzen ditugu hobeto.
B
Zure izaerak aukeratzen du bizitokia, ala bizitokiak taxutzen du zure izaera.
* Abstraktuak, orokorrak edo unibertsalak bihurtzen ditugu arazoak, horrela gure ardurak eta bekatuak zuritu edo lausotzen ditugulakoan.
* Erabat eta barne barnetik zeharkatzen gaitu hor kanpoan inorenak edo estrukturarenak direla uste ditugun hainbat bortxakeriak, jabetzen ez bagara ere.
* Garen bezalakoak gara, betirako, izaera hori onartu eta ahalik zuzenen kudeatu, hori da egin dezakegun bakarra eta onena.
* Gauza handia da norberaren adina zein den jakitea, oreka ematen du; aldiz, “norberaren desgaraian” bizi den jende asko dago.
* Geure burua omen solaskiderik onena, ez dela gaizki-ulertzerik egiten: sarri geure burua iruzurtzen ahalegintzen gara, hor eteten da norberarekiko solasa.
* “Gizon bat gizonagoa da den bezalakoa agertzen denean”: sinesgarriagoa ere.
* Kanpoko mundua azalean geratzen zaion ala barnera egiten dion, hor dago pertsonen arteko ezberdintasun nagusienetariko bat.
* Natura baino bortitzagoa da gizakia bera, bere jarrerak zuritzen ahalegintzen bada ere.
* Nork daki ero baten garunetan zer dabilen
* Pertsona gehienek bizi dute bi bizitza paralelo, aazaleratzen ez dena, eta barne talaiatik soilik ezagutzen dena.
* Pertsona oro omen da misteriotsua neurri batean, ezin da inoiz beste pertsona bat ezagutu: egiatik asko du iritzi horrek, baina aldi berean egiatik asko du ere beraiek uste duten baino ezaguterrezagoak direla pertsonak.
* Sarri ezkutatzen ditu gizakiak bere jokamoldeak nortasuna ez erakusteagatik, edo joeraren ezberdin jokatzen du, arauen abaroan jokatuz norberaren izaera itzaltzen du.
* Zenbat aldiz esaten ditugun berez bezala iritziak, naturalki, arrazoitu gabe; horrek ez du esan nahi gure pentsaera denik, adierazgarria izan arren.
* Zer da gizakia gosez edo gaixo dagoenean, dena erlatibizatzen baitu sufrimenduak.
D
Bizi, besterik ez dugu egiten gehienetan
* Apalagoak egiten gaitu gaixotasunak, umeagoak ere.
* Aurrez zehaztutako gidoi baten txotxongiloak garela: arrazionalki ezin da patuan sinetsi, baina kontrola ezin ditugun baldintza eta legeei lotuta dago ia beti gizakia.
* Bakardadeak, ezarriak edo hautatuak, erabat aldatu eta baldintzatzen du pertsonaren jokamoldea.
* “Buruak bere atsedena behar du”: atseden hori nola eman, hor dago koska.
* Egiatik asko du pertsonak gaixotasunak baino gehiago zorigaitzean bizitzeak narriatzen dituela iritziak.
* Egin garenaren edo izan garenaren rola eta papera jokatzen dugu, ala ezarri digutenarena, egin gaituztenarena, jendeak hartzera behartzen gaituztenarena, egoerak behartutakoarena.
* Ez dago gizaki birjinik, denok izorratzen gaitu nolabait bizitzak.
* Ez dago inor ezer ez duenik, denek dute galtzeko zerbait, baina ez dago inor dena duenik, denok dugu irabazteko zerbait ere.
* “Geroa iraganetik sortua da”: iraganak baldintzatzen du oraina, orainak geroa, horrek eragin beharko luke zuhurragoak eta zintzoagoak izatea.
* Iraganean babestu ohi da gizakia etorkizunak beldurtzen duenean.
* Munduari begiratzeko era taxutzen dugun araberakoa izanen da gure eguneroko jarduna.
* “Naufrago bat bezala nagok”: gizakia sarri.
* Zer eraikitzen ote du bestearen buruan norbaitek esaten duenak; ez dakigunez, garen eta pentsatzen dugunaren arabera aritu behar dugu.
* Xake-taula erraldoi bateko pioi ezdeusak omen gara: korapilo askaezina da gizakia, bakoitzaren askatasunak eta bestelako baldintzek ezarritako jokabidearen ezinbestekoa, gizarte eta gizakiaren oinarrizko kontraesan konponezina.
E
Konformatzean datza gizakiaren hondamendia.
* Ateoa ez da soilik jainkoengan sinesten ez duena: demokraziako hainbat jainkotxoetan, pertsona, egite zein arau, ez sinestea ere ateo izatea da.
* Bada besteen edo urritikoenganakoen sentibera denik, albokoarenganako, aldiz, soraio.
* Bakoitza esparru mehar batean bizi gara, mundu osoa balitz bezala.
* “Barne hizketan baino ez bainaiz marxista”: hori da tamala!.
* Berenez, ez inoren karira, bizitzen ahalegindu behar du gizakiak fosildu ez dadin.
* Denok dugu zerbaitetarako dohainen bat, aurkitu, jabetu, eta ondoren garatzean dago arazoa.
* Geroa markatzen du bizipozetik edo bakardadetik sortutakoak.
* Gogoko zauriak ez dira sendatzen, ez dira orbain ere bilakatzen.
* Hobe omen gaixo eta lasai bizi, osasuntsu eta zalantzati baino: nahiago birusak harrapatzeko kezka, birusak harrapatzea baino.
* Jokabide zentzugabeak izaera zentzugabea erakusten du, eta alderantziz.
* Nahiz kargu xumeenaren arduradun, boteretsu senti ohi da uniformea, plaka edo mahai bat duen gehiena.
* Oso gutxi behar dela chauvinista bihurtzeko: herri gehiago ezagutuko bagenu ez ginateke hain harroak izanen, huskeriez jainkotzen baikara.
* Zirriborroekin bizi ote garen nago, zirriborroak marraztuz alegia.