Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Mispillibar / BURUTAPENAK 7

BURUTAPENAK 7

Jon Etxabe 2022/05/23 09:50

“ZALANTZAK GIDATUTA ZALANTZEN GAINEAN NABIGATZEN”

 

 

Euskara galdu heinean, hitzik gabe geratzen ari gara euskaldunok.

 

 

“LOALDI MILENAROTIK ESNATUTAKOA”

 

A

Ezkutuan gordetzen ditugun zer horiek omen garenetik hurren daudenak.

* “Bizitza mamu zitzaion”: gizakia bera sarri.

* Ez da jakituria erraza pertsona bat hitzen arrastoan ezagutzea.

* “Gauzen erdiekin konturatzen ez den pizti motz bat da gizakia”.

* Harrapatua izan nahi ez duen harraparia da gizakia, baina harrapari harrapatua izaten da azkenean.

* Hautsa garela esaten ziguten, hauts bihurtuko ginela: izaki digitalizatuak gara gizakiok gaur egun, eta digitalizatuta izango gara munduak dirauen arteraino.

* Herriak edo norberak bere kautan pertsona bati jarritako ezizenak, erakusten du  izen ofizialek baino zehatzago pertsona horren izaera eta nortasuna.

* Historia gara bakoitza, bakoitza bere zirkunstantziekin.

* Hustutako ontziak besterik ez garela, beteko gaituen zerbaiten zain: zerbait horrelako gara.

* Ihes egiten diola arimak gorputz perfektuari: hala da gehienetan.

* Iheslari bat da gizakia, geroaz kezkatuta, geroari begira beti.

* Norbera desagertu eta gizaki soila geratzea, egiaren ordua ohi da.

* Mozorroek asko esaten dute norberaren nortasunaz, nor den mozorroaren ostean dagoena: horregatik gara misterio bat bakoitza.

* Oso arriskutsua de pertsona askea.

* Pertsonen izaera baino pertsona horien hainbat azaleko zertzelada eta gorabeherak ezagutzen ditugu hobeto.

 

B

Zure izaerak aukeratzen du bizitokia, ala bizitokiak taxutzen du zure izaera.

* Abstraktuak, orokorrak edo unibertsalak bihurtzen ditugu arazoak, horrela gure ardurak eta bekatuak zuritu edo lausotzen ditugulakoan.

* Erabat eta barne barnetik zeharkatzen gaitu hor kanpoan inorenak edo estrukturarenak direla uste ditugun hainbat bortxakeriak, jabetzen ez bagara ere.

* Garen bezalakoak gara, betirako, izaera hori onartu eta ahalik zuzenen kudeatu, hori da egin dezakegun bakarra eta onena.

* Gauza handia da norberaren adina zein den jakitea, oreka ematen du; aldiz, “norberaren desgaraian” bizi den jende asko dago.

* Geure burua omen solaskiderik onena, ez dela gaizki-ulertzerik egiten: sarri geure burua iruzurtzen ahalegintzen gara, hor eteten da norberarekiko solasa.

* “Gizon bat gizonagoa da den bezalakoa agertzen denean”: sinesgarriagoa ere.

* Kanpoko mundua azalean geratzen zaion ala barnera egiten dion, hor dago pertsonen arteko ezberdintasun nagusienetariko bat.

* Natura baino bortitzagoa da gizakia bera, bere jarrerak zuritzen ahalegintzen bada ere.

* Nork daki ero baten garunetan zer dabilen

* Pertsona gehienek bizi dute bi bizitza paralelo, aazaleratzen ez dena, eta barne talaiatik soilik ezagutzen dena.

* Pertsona oro omen da misteriotsua neurri batean, ezin da inoiz beste pertsona bat ezagutu: egiatik asko du iritzi horrek, baina aldi berean egiatik asko du ere beraiek uste duten baino ezaguterrezagoak direla pertsonak.

* Sarri ezkutatzen ditu gizakiak bere jokamoldeak nortasuna ez erakusteagatik, edo joeraren ezberdin jokatzen du, arauen abaroan jokatuz norberaren izaera itzaltzen du.

* Zenbat aldiz esaten ditugun berez bezala iritziak, naturalki, arrazoitu gabe; horrek ez du esan nahi gure pentsaera denik, adierazgarria izan arren.

*  Zer da gizakia gosez edo gaixo dagoenean, dena erlatibizatzen baitu sufrimenduak.

 

D

Bizi, besterik ez dugu egiten gehienetan

* Apalagoak egiten gaitu gaixotasunak, umeagoak ere.

*  Aurrez zehaztutako gidoi baten txotxongiloak garela: arrazionalki ezin da patuan sinetsi, baina kontrola ezin ditugun baldintza eta legeei lotuta dago ia beti gizakia.

* Bakardadeak, ezarriak edo hautatuak, erabat aldatu eta baldintzatzen du pertsonaren jokamoldea.

* “Buruak bere atsedena behar du”: atseden hori nola eman, hor dago koska.

* Egiatik asko du pertsonak gaixotasunak baino gehiago zorigaitzean bizitzeak narriatzen dituela iritziak.

* Egin garenaren edo izan garenaren rola eta papera jokatzen dugu, ala ezarri digutenarena, egin gaituztenarena, jendeak hartzera behartzen gaituztenarena, egoerak behartutakoarena.

* Ez dago gizaki birjinik, denok izorratzen gaitu nolabait bizitzak.

* Ez dago inor ezer ez duenik, denek dute galtzeko zerbait, baina ez dago inor dena duenik, denok dugu irabazteko zerbait ere.

* “Geroa iraganetik sortua da”: iraganak baldintzatzen du oraina, orainak geroa, horrek eragin beharko luke zuhurragoak eta zintzoagoak izatea.

* Iraganean babestu ohi da gizakia etorkizunak beldurtzen duenean.

* Munduari begiratzeko era taxutzen dugun araberakoa izanen da gure eguneroko jarduna.

* “Naufrago bat bezala nagok”: gizakia sarri.

* Zer eraikitzen ote du bestearen buruan norbaitek esaten duenak; ez dakigunez, garen eta pentsatzen dugunaren arabera aritu behar dugu.

* Xake-taula erraldoi bateko pioi ezdeusak omen gara: korapilo askaezina da gizakia, bakoitzaren askatasunak eta bestelako baldintzek ezarritako jokabidearen ezinbestekoa, gizarte eta gizakiaren oinarrizko kontraesan konponezina.

 

E

Konformatzean datza  gizakiaren hondamendia.

* Ateoa ez da soilik jainkoengan sinesten ez duena: demokraziako hainbat jainkotxoetan, pertsona, egite zein arau, ez sinestea ere ateo izatea da.

* Bada besteen edo urritikoenganakoen sentibera denik, albokoarenganako, aldiz,  soraio.

* Bakoitza esparru mehar batean bizi gara, mundu osoa balitz bezala.

* “Barne hizketan baino ez bainaiz marxista”: hori da tamala!.

* Berenez, ez inoren karira, bizitzen ahalegindu behar du gizakiak fosildu ez dadin.

* Denok dugu zerbaitetarako dohainen bat, aurkitu, jabetu, eta ondoren garatzean dago arazoa.

* Geroa markatzen du bizipozetik edo bakardadetik sortutakoak.

* Gogoko zauriak ez dira sendatzen, ez dira orbain ere bilakatzen.

* Hobe omen gaixo eta lasai bizi, osasuntsu eta zalantzati baino: nahiago birusak harrapatzeko  kezka,  birusak harrapatzea baino.

* Jokabide zentzugabeak izaera zentzugabea erakusten du, eta alderantziz.

* Nahiz kargu xumeenaren arduradun, boteretsu senti ohi da uniformea, plaka edo mahai bat duen gehiena.

* Oso gutxi behar dela chauvinista bihurtzeko: herri gehiago ezagutuko bagenu ez ginateke hain harroak izanen, huskeriez jainkotzen baikara.

* Zirriborroekin bizi ote garen nago, zirriborroak marraztuz alegia.

etiketak: Burutapenak 7
Asier Arregi
Asier Arregi dio:
2022/05/26 10:43
eder ederrak esaldixok...Eskerrik asko!!!!
Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Idatzi zortzi zenbakiak erabiliz
Erantzuna:
Aurkezpena

Jon Etxabe naiz. 1933an jaioa. Jubilatu nintzanean irakurtzea eta idaztea izan zen aukeratu nuen denbora-pasa nagusia. Mota ezberdineko hainbat material pilatu zait ordenagailuan. Haize bolada batek eramango nauen orri bat naizenez, material hori sarean jartzea pentsatu dut. Zatika eta sailka ateratzen joango naiz. Bideak erakutsiko dit zer eta erritmoa. Lotsa eta ridikulu sentipena sortarazten dit. Baina nahikoa zait bakar bati lan hau baliagarri bazaio.