Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Mispillibar / BURUTAPENAK 6

BURUTAPENAK 6

Jon Etxabe 2021/12/13 10:15
ARRAZOIA V EGIA

AITZINEAN

Burutapena:

Arrazoiaren eta egiaren hegoa.

Ate berri baterako giltza.

Barne basoko bidezidorra.

Daratulua bailitz zulatzen zaituen begirada zolia.

Erretzen duen ezpata goria.

Esamesen galbahea.

Galerna garaian begirada lasaigarria.

Garunen edabe bizigarria.

Iritsi-itsaskiko lemazaina.

Jorraketa premietarako delt tekla

Misterioen izartegira sunda.

Tximeleta koloretsua sentipenen lorategian.

Zingiretako apoak bereizteko talaia.

 

 

IZAN

 

Garena

Ni ez naiz ni, egin nautena baizik.

Ama eta amatasuna mitoak lotura handia du matxismoarekin.

Amets urratuen mosaikoa da gizakia, adabaki koloretuz loraturiko jantzi tarratatua.

Antropofagoa da gizakia.

Apala sutauts,  harroa gar: biak suari zor.

Aseezina da gizakia, horrek egiten du eraginkor.

Baskoa-aitortza, askoren kalbarioa.

Betitik betirakoa den hilkorra  da bizidun oro.

Bikote franko zapuztu du jarrera zurrunak.

Diziplina,  garen gazteluaren hesia.

Garena, jaiotzatik bideratua.

Gaztetan ikasi ez duenak ez du zahartzaroan nor den aurkituko.

Geneak dira bakoitzaren rola azken arnasaraino markatzen duten gizakiaren osagai eraginkorrena.

Gizakia, askatasuna ezinezkoa zaion esklaboa.

Gizakiak ez dio sekula uzten ume izateari.

Hagin askoko piezez osaturiko makineria da izaki oro,  engranajearen kontrola nork da gakoa.

Imitatzea balitz tximinoaren ezaugarria, tximino petoa litzake gizakia.

Ispiluko norberaren irudia, aljebrako X-a

Lotuago bizi gara gauzei pertsonei baino.

Kaltetuak eta kalteberak, zer besterik gara.

Kirola da askoren identitate nazionala.

Norberarenak, besteenak… mila sekreturen gordailu…, izaki bakartia da gizakia, lagunartean ere.

Nork bere lapikoan egositakoak izan ohi dira babarik egoskorrenak.

Parrarekin konforme gelditzen den eragiketa matematiko bat gara gizakiak.

Sinesgabeak gara, ez dugu federik gorputzaren ahalean.

Ukenduz estali arren, orbainez jositako azala da gizakiarena.

Uste baino zehatzago ezagutzen gaituzte besteek, baina uste duten baino toles bihurriagoa ezkutatzen dugu.

Umilagoak ginateke ezinak onartuz, lagunkorragoak ere.

Unibertsoko zati den heinean da hilezkorra gizakia.

Zaila da “norbait” izatera heltzea izatez denaren nortasuna kamustu gabe.

Zintzoa, aukerarik izan ez duen gizajoa, etorkizunik gabeko inozoa  egin du gizarteak.

 

Urteen joanean

Ispiluak baino egunerokotasunak damaio gizakiari adinaren ziurtagiria.

Jolasa, umearen ahal nagusia eta ezinaren helduleku ezinbestekoa.

Tokatzen zaien mundu erreala da  umeek behar dutena; balizkoa da, aldiz, ezarri nahi dieguna.

Umeek ez dute nostalgiarik sortarazten, oroitzapenak soilik.

Nerabezaroa, tranpolinaren ohol malguan jauzirako prestaketa aroa.

Nerabezaroak, zaharren nostalgia, aldi berean alegrantzia.

Adin handikoentzat urteen kontaketara mugatzen da matematika.

Bizi-min edo suhar, beti duzu herio-zepo arriskua; adin bat gero, aldiz, zepo barnean zaude ia zart noiz egingo.

Buruan datza batez ere zahartasuna, egunerokotasunari galga jartzen hasten den heinean.

Lausoa da zahartzaroa, aldi berean behatoki argia.

Sexuak arazo asko eta etekin guti damaie  zaharrei.

 

Ahalak eta ezinak

Zutik munduko txotxongiloak!, moztu hariak eta ekin oinezkoari.

Adiskide ahulenak ere segurtasuna damaizu.

Ahulak beti dira galtzaile, irabazle direla dirudienean ere.

Ahulak dira indartsuen indarra.

Aberats izatea zer den, barneratu ez dugun kontzeptua.

Ametsak, ezinen eta gabezien ahala.

Askatasuna, gabezia askoren ifrentzua.

Asko dira mundu propioa eraiki eta bertan galtzen direnak.

Astiak bezala begiratzen diogu geroari, baina ez gara jabetzen txotxongiloak garela.

Babesleku bila gabiltza, beti negua balitz lez.

Bahearen araberakoa da biografia ororen egiaren norainokoa.

Banatzearen arazoa, berriro biltzea.

Banintz, eguzki aurreko ihintza.

Bere kaskarkeria onartzen dakienak eginen dio iskin inperfekzioari.

Besoak zabalik dituen zuhaitzak beti izanen du txori bat lagun.

Denok dugu bakoitzaren izartegian geure artizarra, egunsenti eta ilunabarretako iparra.

Egin nahi nuena, egin nahiko nukeena, egin ahal nuena eta egin nuena: biltzen gaituen laukia.

Egoa, bakoitzaren bizi-ardatza.

Egoa, gailen ustearen bestearen gutxiestea.

Egoa, norberari egiten diogun estatuatxoa.

Ekarri egin gintuzten, eta eroango, inorena da oraina ere.

Ez dago oinarri edo zutabe emakume sendo bat ez duen gizon handirik.

Ezina edo larritasuna erakusten du sarri barreak.

Ezinbestekoa du eredua gizakiak, hori, baina, ez da plagioa.

Gailen da garaiz isiltzen dakiena;  galtzaile, hitzaren orduan isiltzen dena.

Geuk eraikitakoak dira harresi eraiszailenak.

Gizakia, inoren ortuko txorimaloa.

Handi egiten ditugu maiz arazo txikiak, eta beraietan itotzen gara.

Harea mugikorretan ez dakizu zein izango den hurrengo pausoa.

Harresien gainetik begiratzen dakiena hasten da harresiok eraisten.

Hegan dakienek beti aurkituko dute adarren bat pausatzeko.

Hezur zurrunak eta gihar malguak, engranaje ezkontezinak.

Hilik dago bizitzeko akuilagarriren bat behar ez duena.

Ikusmena dute itsuek ere, nahiz begiz ez izan.

Inprobisatzea da bakoitzaren rola mundu-antzerki honetan.

Itxuraz azaleko jarrera eta portaerak, barneko samin poz gaitz sakon baten ezaugarriak dira.

 “koi”keria guztiak beti dira zerbaiten estaldura.

Jolas edo joko bihurtzen dugu zenbait egoera tragiko, bestelako itxuraz mozorrotzen badugu ere.

Klepsidra humanoak bere xarma du.

Lotsati gara paparra lorez edertzeko.

Lurra da gure itsasoa, bertan bukatzen dugu ur-tantak baikina.

Nebulosa batean bizi gara, izarrak eta planetak ez ezik, gizaki bakoitza ere.

Nihilista izanen da borrokatzen ez duen jasankorra.

Nirea zurea ez den bitartean, eta zurea nirea, bietako bat atoian doa.

Norberak aukeratzen ditu gordetzen garen zenbait lubaki, erantsitakoak dira beste denak.

Nor nork eskortara bildu, gizarteko lehia nagusietarikoa.

Orokortasuna, erantzukizunak margultzeko aitzakia perfektua.

Orubea, askoen hilerria.

Perfekziora heldu ezinak nabarmentzen du gizakiaren ahulezia.

Robot humanoideak ala humano robotizatuak ote gara; roboton kontrola beste robot batek izatean datza gako gehigarri bat.

Salbatuak izatera kondenatuak gaude, taldekoi izateaz harago ahula baita gizakia.

Santuen letanian azken jartzen dakienak izango du santu gehienen babesa.

Tarteka itsu, tarteka soraio, hutsal zaizkigu sarri arazo larriak.

Terapia, gaixoen kabia.

Zalantzarik ez duenak erabaki irmoagoak hartzen ditu.

Zeri heldu ez duena, korronteak eramango du.

 

Dakiguna

Bere burua ezjakin aitortzen duenak du jakintsu izateko aukera gehien.

Abstrakzioa, zera konkretuen gainetik hegaldatzeko ahalmena.

Aforismoa, gogoetarako hari muturra.

Bakarrik egoten dakienak lagunarte ona ere izanen du.

Bi mundu paralelo dira filosofoena eta kaletarrona, agian galderak paraleloak direlako dira paraleloak erantzunak ere.

Buruargiak ere linterna behar du une ilunetan.

Burumotzak arrazoibiderik ez.

Filosofoa ere bere izaeraren esklabo.

Filosofoa gara bakoitza, garenik ere jakin gabe, bizitza kontzientea daramagun heinean.

Filosofoa, hipotesien itsasoan igerilari.

Hezkuntzak eta buztingintzak langaia dute ezberdina.

Labirintua da barnera bidaia.

Mingain arinak, burua huts.

Nork jartzen du, non jartzen da, doilorraren eta onberaren arteko marra.

Sistemaren tresna bat bihurtu dute hezkuntza.

Terminologia eta esamolde exoterikoak dirudite zenbait aldizkarietako zenbait pentsalari eta akademikoen idazlanak.

Utopia asko ditu gizakiak, anarkismoarena bat, akrata kateatu bat baita.

“Zer gerta re”, zuhurrak.

 

Sentipenak eta bizipenak

Beti dago zainen bat udaberri baten zain ernetzeko.

Arrazoiaren eta sentimenduen arteko marra lausoa da abertzaletasunaren muga.

Artzaren besakadaz zauritzen dugu sarri geure burua.

Askoren ihesbidea da zoritxarra.

Asperdura, kontzientea bada, biziraupenerako zientzia.

Asperdura, ikasi egiten den zientzia.

Aspertzen dakienak bizitzen daki.

Asperdura ezarria, herioren itzala.

Ausartak ez dio pazientziari lekurik uzten.

“Auskalo zer”, etsipendunaren gogoeta.

Barruko askatasuna, gutxien aipatzen baina beraren gabezia minen pairatzen dugun gizalegea.

Beldurra eta gailenkeria errealitate beraren bi aurpegi.

Beldurrak beldur denaren interpretazio bakarra du.

Bertutea eta bizioa, gauzatzen gaituen osagai  funtsezkoak biak.

Bidezidor bat besterik ez da nahimena, agian bide zuzenera eraman gaitzakeena.

Bizipoza et umore ona, beti eskutik eraman nahi genituzkeen bidelagunak.

Bizipozean du eragina irudimenak, aldiz liluratzen du, aldiz goibeltzen.

Ekaitzik bortitzenak ere ez du amaren arrastoa ezabatzen.

Eskukada lur edo lore bat hartu naturan iraungo dugula fedez: barnea baretzen du.

Etorri dator bakardadea, aurre egitea edo ihesa da geratzen zaigun aukera bakarra.

Ez dira berdinak fanatikoak eta burugogorrak.

Eziraunkorra izan ohi  da erasoak ezinbestean sortarazitako batasuna.

Diruarena, gose aseezina.

Garunak ez dio eragiten bihotzari, heriotza-ordua ere ez omen dute partekatzen.

Garuneko isiltasuna, lasaitasun unea.

Gorrotoa gorbataz janzten denean, gorrotagarriagoa.

Gorrota ez da beti begiradan azaltzen

Grinen kudeaketan datza gizakion oreka.

Harrotasuna, zerbaiten estalgarri.

Hegazkinean dabilelakoz, hegaztia delakoan bizi da gizakia, egunerokoaren gaindi ahaleginean.

Igeri lasaiko itsasoa bihurtzen da tarteka emozioen jarioa, irensten gaituen zurrunbiloa bestetan.

Inkontzientean aurkitzen da gehienetan sentimenduen funtsa.

Itxaropena, bizipozaren oihalak  hauspotzeen duen haizea.

Itxaropena, etsipenaren aingura jasotzen duen indarra.

Jasatea analgesiko bihurtzen denean, langa jartzen zaio aurrerapenari.

Itxaropena da etsienak ere utziko ez duen heldulekua.

Jarrera tematia, norberaren baitako bazkalekua.

Kanpolarrosa, etxean hala moduz, kalean dottore.

Kontzienteki gustura hiltzea behar du izan gizakiaren azken bizipena.

Malkoa, barne-mina leuntzen duen euri-tanta.

Mendekarien ontasun eta ustez garaipena izan ohi da mendekua.

Nartzisoak, ispilu fabrikako akziodunak.

Nortasuna eta kontzientzia, bata bestearen ifrentzua ala aurkaria?.

Oheratzeko ordua da gautxoriarentzat goizaldea.

Oreka, aldiz eragile, aldiz galga.

Sentiberatasuna, gutxitutako bertutea.

Onenean ere, inertziak iraunarazten du oroimena.

Sagar ederrenean lez, hor nonbaiteko barnealde batean gordetzen den harra da kontzientzia, edo esku ezezagun ezkutu batek ziztatzen gaituen akuilua.

Teknologiak errotik aldatu du bizipozaren sentipena.

Ukimena ala ikusmena,  zein ote sentipen-iturri nagusia.

Xumeena ere izan daiteke fanatikoa.

Ziriari, irria.

etiketak: Burutapenak 6
Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Zenbat dira hogei ken bi? (idatzi zenbakiz)
Erantzuna:
Aurkezpena

Jon Etxabe naiz. 1933an jaioa. Jubilatu nintzanean irakurtzea eta idaztea izan zen aukeratu nuen denbora-pasa nagusia. Mota ezberdineko hainbat material pilatu zait ordenagailuan. Haize bolada batek eramango nauen orri bat naizenez, material hori sarean jartzea pentsatu dut. Zatika eta sailka ateratzen joango naiz. Bideak erakutsiko dit zer eta erritmoa. Lotsa eta ridikulu sentipena sortarazten dit. Baina nahikoa zait bakar bati lan hau baliagarri bazaio.