Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Mispillibar / BURUTAPENAK 5

BURUTAPENAK 5

Jon Etxabe 2021/05/24 10:10
Esparbelaz: Bizitza, Adina, Euskara, Letrak, Politika.

Bizitza

* Kale-kantoiz osatutako ibilbidea da bizitza, kantoi bakoitzaren bestaldean zer dagoen ez dakigula egiten dugun bidea.

* Ekintza orok markatzen du gizakia, aurreko eta ondorengoarekin lotuta baitago, lotzen gaituen kate bat da bizitza, ekintza oro da kate-begi, hutsala dela uste duguna bera ere.

* Zerbait egitea da bizitza, gordetzeko edo isilean bada ere, arnasa ematen dizu.

* Dena geuretu nahiko genuke bizitzan, baina bizitzak berak irensten gaitu.

* Bizirik sentitzeko bide bat dira irudimena eta ametsa.

* Egoskorrenak ere arnasa-guneak edo garaipenak, nahiz minimoak, behar ditu jarraitu edo arnasa hartzeko.

* Denetik dakar bizitzak, tamalez banaketa desorekatuan.

* Amildegi baten aurrean bezala uzten gaitu tarteka bizitzak edo patuak, orekari eutsi ezin bezala aurkitzen gara, zerbaiti heldu beharrean.

* Bizitza eta heriotza, batak bestea ukatzen du, edo osatzen.

* Ezin daitekeela maitasunaren gainean bakarrik eraiki bizitza: hala uste dut.

 

Adina

* “Iraganaren errefuxiatuak” gara behin adin batera ezkero,  eta hori bera da gazteagoaren arriskuetako bat ere.

* Iraganeko motxilarik gabeak omen gazteak: horregatik bizi dira presaka bezala, edo erritmo bizian.

* Politikak kutsatu gabeak dira gaur egungo gazte gehienak, baina ez dakit hori ona den, kutsatuta baitaude eurak ere, zerk kutsatuta da arazoa. 

* Etorkizunaren zain dagoena da zaharra; zerbaiten esperoan dagoena, edo zerbait egitea espero duena, adin handikoa izanen da agian, baina ez zaharra.

* Etorkizuna baino iragan  handiagoa duena dela adin handikoa: ez da esaldi bat, biziki sentitzen den errealitate  bat baizik.

* Izandakoen antzerakoak dira gertakizun berriak  adin handiko batentzat, errepikagarria iruditzen zaio ia dena.

* Zeregin gehienak azkena bezala bizitzera eramaten zaitu heriotza hurbilaren kontzientziak, presaka bizitzea da arriskua, azken hariak lotu nahia.

* Badira jada hogeita  hamar urte bueltan zaharrak direnak: hori bai zahartzaro tristea.

 

Euskara

* Batua erabiltzeagatik  herdoiltzen omen euskara:  horretan datza idazle on eta erdipurdiko baten arteko ezberdintasuna; literatura egin nahian euskara herdoildu besterik ez du egiten askok, edertu beste askok.

* Nerabe baten arazoak dituela  deritzot Euskarak, idatziak batez ere, hizkuntza helduen bidera egokitzea, heldu bilakatzea.

 

Letrak

* Itzalean dagoena argitara ateratzea omen idaztea: hala da.

* Norberaren jabeago egiten duela idazteak: egia da.

* Literaturak ez du ezer konpontzen, baina lagundu dezake konpontzen.

* Ez dago fikziorik literaturan, idazlea beti dago nolabait txertatuta edo islatua bere idazkian, dena irudimenaren uzta dela uste duenean ere.

*Zentzurik ba ote fikzioa idatzi edo irakurtzeak: denbora gustura eta taxuz emateko eta hainbat hausnarketarako aukera eskaintzen du  behintzat.

* Hitza jolas, edo gutxienez denbora-pasa, bihurtu behar du irakurle bakarra bera den idazleak.

* Ametsaren antzekoa omen literatura: oroitzapenak nahastu, piztu, aldatu… egiten dituelako: asko dauka horrek egiatik.

* Literatura fantastikoa dela literatura politikoa:  hala uste dut.

* “Batek ez dizkio istorioak bere buruari soilik kontatzen. Beti dago beste norbait. Baita inor ez dagoenean ere”. Hala da, beti dago balizko entzule edo irakurleren bat.

* Beti uzten da zerbait kanpoan idazten denean, gai larregi egon ohi baita, edo aspergarria bilakatu daiteke idatzia, edo ez da beti komeni dena azaleratzea.

* Literatura egite ahaleginak oskol soilak bihurtzen dituzte sarri hitzak.

* Lerro artean dagoena aurkitze ahalegina da sarri irakurketa.

* Paperezko labirintua omen liburua: hala da, mila bidexka ezberdin zabaltzen dizkizu, sarri ez da erraza idazlearen jomuga aurkitzea ere.

 

Politika

* Gezurrezko egia asko dago, edo egia iruzurgileak: politikan nabarmenen.

* Gutxiengo bati indarkeria gehiena aplikatu: ohiko politikoen ohiko politika.

* Erretorika dela krisi garaian errege, merkeago erosten omen hitzak: politikoei entzun besterik ez dago.

* Tresna politikoa dela alaitasuna: hor datza agian politikaren porrota.

* “Politika gauza zikina zen”. Da

etiketak: Burutapenak 5
Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Zenbat dira hiru ken lau (idatzi zenbakiz) ?
Erantzuna:
Aurkezpena

Jon Etxabe naiz. 1933an jaioa. Jubilatu nintzanean irakurtzea eta idaztea izan zen aukeratu nuen denbora-pasa nagusia. Mota ezberdineko hainbat material pilatu zait ordenagailuan. Haize bolada batek eramango nauen orri bat naizenez, material hori sarean jartzea pentsatu dut. Zatika eta sailka ateratzen joango naiz. Bideak erakutsiko dit zer eta erritmoa. Lotsa eta ridikulu sentipena sortarazten dit. Baina nahikoa zait bakar bati lan hau baliagarri bazaio.