BURUTAPENAK, 4
I
BAGARA
Izanez izan
* Arnasa hartzen dugu, ibili gabiltza, hitz egiten dugu, mila gauza egiten dugu… baina bizi?. Zer da bizitza?.
Bizitza
* Tarte gozagarriak eskaintzen dituen karga astuna.
* Korapilatutako ametsen soka.
* Aldentze bat: baina aldi berean hurbiltze bat ere.
* Hezur mordo astuna omen: hala dirudi sarri.
* Heriotza alboratzeko etengabeko saioa.
* Norberaren etengabeko erredentzioa, berrerospena.
* Zirriborro bat besterik ez, azkenean
Bizitzaz
* Besteentzako goxoak izaten ahaleginduko bagina, bestelako eramangarria litzake bizitza.
* Ez dela ona mamurik gabeko bizitza: egia da akuilu direla mamuak.
* Zoko txikiak ditu hiri handienak ere, esparru mugatu horietan eraikitzen du bizitzak bere esparru propioa.
* Beldurra eta esperantza, bizitzako osagai nagusiak.
* Gauzak ondo egiten saiatzen denak soilik gozatzen du bizitzaz.
* Akatsak ulertzeak zentzua ematen dio bizitzari.
* Norbere baitara begira ibiltzen dakienak eginen du estropezu gutxien bizitzan.
* Bizitza ez da pairatu behar, beltz datorrenean ere.
Biziz
* “Jokoan nekez irabazten da erronka jo gabe”: hala da bizitzako maila orotan.
* Determinismotik asko dauka bizitzak, zer askok baldintzatzen baikaitu.
* Bizitzan denak dirudi itxura, hain da aldakorra!.
* Tirania omen existentzia: jakina, ezinbestekoa baita.
* Arrazoia eta bihotza, bizitzako bi zutabe: bien arteko orekan dago gakoa.
* Hainbat gizatalderen egoera ezin prekariagoa ikusiz, argi dago politikoentzat eta hauek sostengatzen dituztenentzat hutsaren hurrengoa dela besteen bizitza.
Heriotzaz
* Adinaz eta sasoiaz harago, bakoitzak egiten du bere tontorra bizitzan; gain hori jota, beherantz egiten dugu ondoren.
* Orain garenaren bukaera da heriotza berez; askorentzat, aldiz, ihesa.
* Mundua bukatuko zaigula sentipenaz bizi baino, hobe munduaren erritmora egokitzea.
* Bizitza bera omen heriotza baino txarragoa: baina beti izanen heriotza izatekorik txarrena.
Garenak gara
Gu geu
* Biziberritu egiten gaitu zenbait ilunabarrek, beste zenbaitek, aldiz, goibeltzen: kontraesankorrak eta baldintzatuak gara.
* Ez da inor neutralik ezertaz, jarrera bat da jarrerarik ez hartzea bera.
* Sari bat espero da beti sakrifizio baten ondoren, ez dago sakrifizio altruistarik.
* Bere buruarentzat ari da gehienetan berritsua
* Intentzioz edo ez, krudelak ere izan ohi dira “iritzi eta aholku zintzoak”.
* Jolasa omen luxurik handiena: baietzean nago, irudimenarekin jolasean bizi baikara egunero.
* Gogoa baino moldagarriagoa dela gorputza: ez dago dudarik.
* Norbera omen arazoak konpondu ahal dezaken bakarra: bai, baina, agian.
* Preso politiko bat kalera ondoren ideien gatibu jarraitzea da bere ideien baliozkotasuna.
* Ezin da beti ihesean bizi, beti dator gerarazten zaituen ahuldade une bat eta.
* Norbere etsai bihurtzen da gorputza, gogor egin behar zaio gorputzari, fedea izan beraz. Amore eman eta errazegi jotzen dute medikuetara askok: gorputzaren esklabo bihurtzeko arriskuan egonen zara aurrerantzean.
* Erlatiboa da geu bakoitzaren historia, besteen iritziez harago, aldatu egiten baita sarri bakoitzaren norberarekiko iritzia, bere buruaz egiten duen interpretazioa.
* Zirriborro bat omen aurpegia, baina baita argazki hipererrealista ere.
* Preso gaude aske bizi garela uste dugunean ere, beti zerbaiten preso, katearen luzeran edo gelaren zabaleran dago aldea.
* Pertsonak berak taxutzen du bidea, ala bideak pertsona?.
* Kanpora edo kanpoan ateratzen ditugun hotsak ez ote barne-hotsen isla, oihartzun edo ondorio?.
* Ezjakina da gezur-sinesle gehiena.
Gu eta besteak
* Baten ahuleziaren ondorioa da bestearen indarra.
* Zapalduak beti ordaintzen du garesti askatasun ametsa.
* Nor den dakienak soilik eginen du borroka eragilea.
* Nahi ezta ere, nahiz inkontzienteki, beti ematen dugu, ematen ari gara, zerbait norbaiti.
* Senekak esan omen zuen krudelkeria eta mendekua koldarkeriaren ondorena direla: begiratu besterik ez dago Euskal Herriari eta euskal presoei buruzko Madrilen politikari.
* Misterio bat da zerk eginarazten dituen bi pertsona lagun min, zerk etsai amorratu.
* Dibertimendu bezala egiten du askok ongia, kontzientzia iruzurtzeko beste askok, bada ere dionik eskerroneko izan behar garela pobreekin karitatea egiteko aukera ematen digutelako.
* Ez dago gordeleku den hiri edo herri handirik, denek elkar ezagutzen diren ghetto eta taldetxoz osatuta baitaude hiriok.
* Arriskutsua da barrerik egiten ez dakiena.
* Apala behar da izan bestea ulertzeko, harroek ezin dute bestea ulertu.
* Hildakoen hutsunea, elkarri esan ez genionak eragiten du batez ere.
* Zenbait pertsonek, nahiz maitagarriak, ez gaituzte erakartzen.
* Transatlantiko erraldoia da mundua, bakar gutxi batzuk soilik dira lemazain, galeote modernoak gara beste denok.
* Inork ez duela inor barkatzen irudipena dut: barka eskatzeak, harremanei eusteak… ez du irainak utzi duen arrastoa ezabatzen.
Nor nori nork
Nor
* Buztina omen gara gizakia, baina haustezinak bihurtzen gaitu bizitza-labak egosten gaituenean.
* Flysch bat gara pertsona bakoitza, bizitzako itsasgorak estalita sarriegi, inork irakurri ez dezan gure pleguetan.
* Ez dakit sasi arimaren erreflexua ez den ispiluan dakusaguna, barnera soarena behar luke izan irudi horrek.
* Norbere bizitzarekin zer egin: pertsona baten lehen ikasgaia.
* Asko dira alde bietan irudi bera duen txanpon lez bizi direnak.
* Ba da gauzak gaizki doazenean erosoago sentitzen den jende bat.
* Zein arriskutsua den arimaren itsaslabarren ertzean ibiltzea, baina ibili egiten gara, horregatik erortzen gara hain sarri, horregatik dugu hainbeste orbain.
* Zein sinesberak garen laudorioentzat, zein erraz justifikatzen kritikak.
* Geldi egon behar duenak mugikortasun mentala du eusgarri.
* “Etxea norberaren ispilua da”: hala da izan.
* Denok ditugu bizipen eta oroitzapen sekretuak hor barneko tolesetan dirautenak, noizik behin esnatu eta barneastintzen gaituztenak.
* Koherentzia baino, adostasuna, menpekotasuna, irakatsi ziguten ikasketetan.
* Zer da astunago edo eramangaitzagoa: egin ahal zuena egin ez izana ala egin gabe utz zezakeena egin izana.
* Norbera norbere ahalen mugetaraino eta harago behartzeak erakusten du bakoitzaren zenbaterainoko sendotasuna.
Nork Nori
* Inork ezagutzen al du inor?, ezagutu ahal du ere?. Isla bat gara, edo oskol iragazgaitz batek biltzen gaitu.
* Ongia bailitz, ongia delakoan alegia, egiten du askok gaizkia.
* Zenbat eta arruntagoa botereduna, orduan eta arriskugarriagoa.
* Bi errealitate ezberdin omen dira izaera eta nortasuna, ez direla elkarren lagun, izan daitezkeela elkar baztertzaile ere: bada horrelako zerbait.
* Zenbat lokarri ikusezinek lotzen gaituen: beldurra diogu lokarriok bilatzeari.
* Denoi falta zaigu beti norbait.
* Zenbati egiten zaion bultza arimaren labarretan.
* Oso baliagarria da eztabaida norberak zer pentsatzen duen deskubritzeko.
* Bizitzan baino zeregin eta eragin handiagoa dute zenbait hildakok zendu ostean.
* Murrurik gabeko kartzelan bizi gara, barneko kezka eta burutapenak komunikatu ezineko isolamenduan sarri.
* Besteengana hedatzen da dakiguna, eta dagigun hori besteengan islatzen da, gauzatzen ere; inola ere ez gara neutroak ez inguruekiko, ez inguruarekiko.
* Berezkoa, sortzetik datorkiona, omen gizakiaren txarrerako sena; hiltzaileak omen borroka horretan galtzaile direnak: teoria latza, gizakiarekiko irudi gordina, baina ikusiak ikusita, sinesgarria.
* Informazioaren indarra, hori da boterea.
* Gauzek agintzen diote askori; gauzen gainetik dauden ideia eta jarrerek eragiten die munduari, baina.