Mendi ibilbide homologatuak OpenStreetMapen
Honez gero ezaguna da OpenStreetMap zerbitzua, mapen Wikipedia bezala ere ezagutzen da. Era kolaboratiboan editatzen den mapa da. Oso erabilia da munduan zehar eta baita mendian ibiltzen den jendearen artean. Mendizaleek erabiltzen dituzten hainbat tresnaren datuak OpenStreetMapetik datoz, tresnaren bat esateko azkenaldian ezagutu ditudan Windymaps edo Organic Maps telefonorako aplikazioak aipatu daitezke baina agian ezagunagoak diren Strava edo Garminek ere erabiltzen dituzte.
Mendirako OpenStreetMapen estilo erabilgarri bat OpenTopoMap da, bertan sestra-kurbak era argian azaltzen dira, kolore biziagoak dituzte lur mota ezberdinek eta mendi-izen eta iturriak nabarmenduta agertzen dira. Nik adibidez OpenTopoMapen kapa erabiltzen dut telefonoan OruxMaps erabiltzen dudanean edo ordenagailuan qMapShack-ekin ibilbideak prestatzen ditudanean.
- OpenTopoMap eta ibilbideak Aralar inguruan
Orain dela pare bat urte Gipuzkoako Mendizale Federazioak eta Gipuzkoako Foru Aldundiak gipuzkoanatura.eus webgunean bildu zituzten lehen bakoitzak bere webguneetan argitaratzen zituzten Gipuzkoako ibilbide homologatuen fitxak. Ibilbide homologatuak GR edo PR bezala ezagutzen dira eta mendiak ikusi ohi ditugun marka zuri-gorri eta zuri-horiekin markatuta egoten dira. Marka horiek erabiltzeko baimena mendizale-federazioek dute Euskal Herrian tokian tokiko administrazioarekin elkarlanean eta kasu bakoitzean ardura maila ezberdinarekin.
Webgune hori argitaratu zenean bertan informazio asko zegoela ikusi nuen, urrutira joan gabe, Gipuzkoako Foru Aldundiaren GR sare guztiaren ibilbide ofizial guztiak. Lanean komentatu nuen eta Garik Waymarkedtrails webgunea erakutsi zidan. Bertan OSMko maparen gainean hainbat ibilbide homologatu agertzen ziren, eta datuon iturria OSM bera zen. Nola? OSMn bertan daude kargatuta ibilbideak? Bai!
Beraz pixka bat inbestigatu eta ibilbide horiek nola markatuta zeuden deskubritu genuen: erlazioak dira eta etiketa berezi batzuen bidez ibilbidearen datuak eta waymarkedtrails bezala webguneetan agertzeko kolore-kodeak zituzten.
Beraz, Gipuzkoa Natura webgunea oinarri hartuta, Gipuzkoako GR ibilbide guztiak hartu eta zuzendu egin nituen bertan, izenak ondo jarriz, etapa guztiak markatuz eta homologaziorik gabeko ibilbideak kenduz. Horrela agertarazi nituen adibidez GR-121en etapa guztiak mapan. Bide batez Wikipedia eguneratzeko ere aprobetxatu nuen (gaztelaniazkoa ere editatu nuen, eta laster baten etorri zen izen guztian gaztelaniazko grafiarekin 'zuzendu' zizkidan laguna).
Eibar inguruan ere baditugu hainbat ibilbide homologatu, eta azkenaldian Kalamua inguruko ibilbideak antolatzen jardun dugu Eibarko Klub Deportiboak, Elgoibarko Morkaiko Mendizale Elkarteak, Gipuzkoako Mendizale Federazioak eta Eibarko eta Elgoibarko Udalek. 2020 hasieran egindako proposamen baten ostean "Kalamua azpiko ermitak" izenarekin Arraten hasi, Akondiako San Pedrotik pasatu, Kalamuako lautadara joan, San Pedro bisitatu eta Arizmendi baserrien ingurutik Arratera itzultzen den ibilbidea diseinatu genuen. Federazioak homologatu zuen 2021 bukaeran eta PR-GI-215 kodea ezarri zion, bideak markatu zituen, oraintsu informazio panelak berritu ditu eta laster egongo dira posteak eta seinaleak bere tokian.
Hori aitzakia hartuta, OpenStreetMapen bertan zeuden ibilbide zaharrak ezabatu eta berria markatu nuen joan zen astean. Edizio hori zuzenean egin nuen Twitchen, azkenaldian zuzenekoren bat edo beste egin ditut hainbat frikikeria egiten eta hau horietako bat izan da. Hemen duzue bideo hori:
Eta badirudi lan hori norbaiti erabilgarri izan zaiola. Garik berak komentatu zuen Twitterren OSMko datu horiek ikusita egin zuela asteburuan ibilaldia. Eskerrik asko zure hitzengatik!
Uste dut oso garrantzitsua dela ibilbide hauek OSM bezalako zerbitzuetan kargatzea. Ondo dago Foru Aldundiak eta Mendizale Federazioak kudeatzen duten GipuzkoaNatura webgune horretan erreferentziazko informazioa jartzea, baina jendeak ez du webgune hori ezagutzen. Ahalik eta jende gehienarengana iristeko, datuok era librean eta berrerabilgarrian partekatu behar dira, eta mapei dagokionez hori OpenStreetMapen egin behar da. Gainera datuok era zuzenean kargatuta Waymarkedtrails bezalako zerbitzuekin edonoren esku jar daitezke. Urrun joan gabe zuzenekoan zehar lagun batek aipatu zuen Basecamp mahaigaineko programarako ere badagoela ibilbide homologatuen kapa bat, eta seguraski datu horiek OSMtik etorriko dira!
Uste dut oso garrantzitsua dela Gipuzkoako Mendizale Federazioak eta Gipuzkoako Foru Aldundiak lan hau serio hartzea eta Gipuzkoa Natura webgunea egiten egin duten bezalako lan ona egitea datuok OSMra kargatzen. Waymarkedtrails hori begiratuz gero ematen du Bizkaian lan hori egin dutela. Ibilbide guztietan ohar bat dago Bizkaiko ibilbideak Waymarkedtrailsen begiratzeko esanez.
Aurten gabonen inguruan eta ondoren ere bai, Gipuzkoako hainbat txokotan ibiltzean, mapan agertzen diren PR asko mapan gaizki daudela konturatu naiz. Poliki poliki gipuzkoanatura.eus-eko ibilbideak begiratzen hasiko naiz eta eguneratu ere egingo ditut ahal badut. Baina homologazioen informazioa Mendizale Federazioak eta Aldundiak dute, eta eurak izan beharko lirateke lan hori egiteko arduradunak.
Ah, eta aldaketak egitea ez da zaila, bideoan ikusten den bezala oso erraza da. Urrutira joan gabe, larunbatean bertan zuzendu nuen Leintz Gatzaga inguruan GR 282 eta GR 121aren zatitxo bat, bertatik klubeko irteeran pasatu ostean.
