Ez dut artea ulertzen
Lehenengo helmuga Louvre museoa izan da. Zer esan museo honi buruz? Ezin da adjektibo bakarra erabiliz definitu. 9 hilabete beharko omen lirateke bertako artelan guztiak ondo, idatzi denak irakurriz eta dena soseguz bisitatzeko.
Goiz baten zer egin daitekeen? Frantziar eskulturak, Napoleonen gela, Luis XVI.aren testamentua eta Maria Antonieta erreginaren azken gutuna irakurri, egiptoko hainbat eta hainbat oroigarri ikusi, Hamurabiren kodea ikusi, greziar zein erromatarren hainbat eta hainbat eskultura eta marmolezko irudi ikusi, Miloko Venus, Samotraciako Garaipenaren eskultura edo Leonardoren Mona Lisa ikusi, Canako Ezkontzen koadro handi eta zoragarria begiratzen orduak eman... Beste mila gauza ere ikus daitezke bertan, baina konturatu orduko ordubiak inguru ziren eta bazkaltzeko ordua ere iritsi da.
Saint Chapelleko kristalerak ikusi nahi genituen baina ilara luzeegia eta tenperatura baxuegia zegon. Aldameneko Convergerie ikustera sartu eta Maria Antonietaren zeldan bukatu dugu. Notre Dameko errosetoia eta bertako irudiak ere ikusgarriak dira. Dorreetara igotzeko asmoa gure muturrean atea itxi digun zaintzaileak kendu digu.
Handik berehala Panteoira joan gara. Bertan aurkitu dugun definizioak dioen bezala, Errepublikaren pertsona famatuak omentzeko tenplu laikoa da Panteoia. Bertan daude hainbat eta hainbat pertsonai famaturen hilobiak, hala nola, Marie eta Pierre Curie edo Voltaire eta baita Foucault-en jatorrizko pendulua ere.
Eta handik arte modernoa ikustera joan gara Georges Pompidou zentrura. Han bai ez dudala ezer ulertu. Edozer da artea. Edo sentsazio hori izan dut behintzat. Eta ez zait gaizki iruditzen! Hau da, orain dela 200 urteko margolan bat artea bada, paper baten egindako marra batzuk, edo argazki bat, edo Hiroshimako jendearen erropak errepresentatzen dituzten oihal zuriak ere artea dira. Edo baita musika baten bibrazioarekin musika eragiten duten beste instrumentu batzuk ere. Irteeran, museoetan egon ohi den bisita liburuan ohar bat uzteko gogoa izan dut, baina ez dut ikusi. Agian hori ere artea da.
