Izan eta Esan

Derrigortutako aurrejubilatuak

Elena Laka 2009/05/21 15:24

Oraingoa baino lehen ezagutu genuen beste krisi bat, joan zen mendeko 80. hamarkadaren bukaera eta 90. hamarkadaren hasierakoa, birmoldaketa industriala ekarri zuena.

Euskal Herrian ehundaka industria itxi ziren, langile mordoa geratu zen lanik gabe. Nagusienak, lan merkatuan epe labur edo ertainean txertatzeko bat ere aukerarik gabe, aurrejubilatzera derrigortu zituzten.

56-60 urte bitarteko langileak ziren, ia denak gizonak. Lanetik botata, bi urteko langabezi-saria jaso, eta lanik ezin topatatu, jubilatu beste erremediorik ez zutenak. Zorte piska bat izan zutenak, euren enpresan ERE bat egin zuten (orduan erregulazioa esaten zitzaion) eta konpentsazioren bat jaso zuten kalera egoera horretan joateagaitik. Beste batzuk hori ere ez, enpresak itxi zizkieten eta espedientearen zortea ere ez zuten gozatu.

Kontua da Espainian 65 urte dela jubilatzeko adin ofiziala, nahiz eta aukera badagoen 60 urtetik aurrera jubilatzeko. Kontua da jubilazioa aurreratzen den urte bakoitzeko pentsioaren %8a galtzen zela. 2007an lege-erreforma baten ondorioz, urte bakoitzeko galera hori kotizatutako urteen araberakoa jarri zuten, %6 eta % 7,5aren bitartean.

Derrigorrezko aurrejubilatuek hirurogei urterekin jubilatuta, pentsioaren %40 galdu zuten, betiko, erretiro osorako. Nahiz eta horietako askok 40 urte kotizatu zuten Gizarte Segurantzan.

Lan mundutik adinagaitik modu horretan kanporatuak izateak lotsa eragin zien askori, frustrazioa, euren lan bizitzak ezertarako balio izan ez zuela sentiarazi. Hala ere izan zuten gaitasuna sentimendu indibidualaren gainetik taldearen babesa topatzeko, konturatu ziren asko zirela egoera injustu hartan zeudenak 35 urte, 40 urte kotizatu arren, pentsio murritza kobratzen zutenak.

Antolatu ziren, egin zuten elkartea, eta urteetan pentsio duin bat erreibindikatzen dihardute. Gobernu eta sindikatuen aldetik ez dute erantzun handirik jaso, ez Gizarte Segurantzak afiliazio errekorrak gainditzen zituen urteetan, are gutxiago bonbonkeriak bukatu diren hauetan. Lortu zuten legearen erreforma txiki bat, 2007koa, 30 eta 40 urte kotizatuta zutenentzako, baina bestela euren arazoak konpontzeke jarraitzen du.

Atzo manifestazioa egin zuten Bilbon. Gaurko langileen zaratarekin, lausotuta geratuko da euren protesta.