Alarguntasun-saria: kontatu ez zigutena
Idatzi nuen Espainiako Gizarte Segurantzaren legedian alarguntasun-sarian egindako aldaketen gainean. …eta kitto! aldizkarirako zutabe bat zen, eta espazio kontuengaitik, ezin izan nuen kasuistika guztia agertu.
Azaldu ez nuen kasu horietako bat, aste honetan bulegoan tokatu zaiguna, bizitza bezain erreala: gaixotasun bat diagnostikatu berri dioten pertsona bat (ez da gaixotasun profesional bat), bikotekidearekin ezkontzen da eta urte bete pasa baino lehen, hil egiten da gaixotasun horren ondorioz. Ezkontideak pentsioa kobratuko luke seme-alabarik balu, baina bikote honek ez dauka. Beraz, alarguntasun-saria kobratu ahal izateko, egiaztatu beharko dute ezkontzeke eta ezkonduta egon diren denbora bi urtekoa izan dela gutxienez.
Bi urteko bizikidetza bikote batentzat behar bada ez da horren denbora luzea, baina frogatzea batzuetan ez da hain erraza. Harremanak askotan ez dira egun jakin batean hasten, bizikidetzak sarritan ez dauka hasiera-egun finkorik. Gauetan geratzen zara, astebururen bat, kajoi bat okupatzen duzu, eta gero noiz izan den konturatu barik, bertan geratzen zara bizi izaten. Paperak beranduago: enpadronatu, bankuan kontu bat elkarrekin, ura eta argi-indarra noren izenean…
Lege honek kontzeptu berri bat ekarri dio alarguntasun-pentsioari: ez da nahikoa ezkonduta egotea eta Gizarte Segurantzan altan egotea, ezkondu aurretik bizikidetza ere frogatu behar da pentsioa kobratzeko eskubidea eduki ahal izateko.
Zer ote den publizitate-politika. Lege erreforma hau saldu zuten esanez egitatezko bikoteentzako eskubideak ekarriko zituela, alarguntasun-saria aitortuko zitzaielako hainbat kasutan. Gero gertatu da kasu horiek ez direla horren beste izan, eta ostera, ezkondutako bikoteei legearen erreformak murrizpenak ekarri dizkiela pentsioa kobratzeko orduan. Baina hori aho txikiarekin ere ez dugu entzun. Kasu errealek baino ez dakite horren berri.