Xuxentasuna
"Asteleheneko Goienkaria"ko lagunek faena txiki bat egin zidaten atzo. Izan ere nik "Xinplia" izeneko artikulua bidali nien domekan astelehenean argitaratzeko, hemen blogean atzo atera nuen moduan. Testu berbera.
Aldaketaren ondoren ostera pentsatzen dut testuaren zentzua erabat bestelakotzen dela, eta hori dela-eta, mezu bat bidali diet "Asteleheneko Goienkaia"koei nire kexaren berri emanez.
Ostera, Goienkariakoek, gaizki ulertutako zuzentasunaren izenean, aldaketak egin zituzten, eta "xinple" hitz guztiak "sinple" bihurtu zituzten. Euskaldun moduan ditudan atipikotasunen artean dago nire baitan filologo txiki bat ez eramatea, beraz ez naiz hasiko esaten bi hitzen arteko ñabardura zein den, non eta nola bereizten diren. Dakidana da bi berbok desberdinak direla, belarriak eta den-delako senak horrela esaten didatelako, eta, auctoritas dixit, Elexpuruk bere hiztegian desberdintasun hori jasotzen duelako, idazten hasi aurretik hiztegia begiratzeko lana hartu baitnuen.
"Xinplia" artikuluan baita ere "to bat" ipini nuen lekuan "tori bat" argitaratu zen. Bigarrena zuzenagoa izango da, ez dut ezetzik esaten, baina hizkera bizian ez da berdin "to" edo "tori", galdetu bestela Xakilixuti. Eta nik biak jakinda "to" aukeratu nuen.
Ätentzio dei txiki bat bai astelehenero eta bai ostiralero horren argitalpen ona egiten duten Goienkariakoei.
Gauzak bere onetik ateratzea ere ez da izango kontua, ezta?
Bat nator Elenarekin (idazlearen alde edo zuzentzailearen alde egin behar badut, zirt edo zart) aldaketa horiek "gaizki ulertutako zuzentasunaren izenean" egin zirela dioenean.
Hortik "Xuxentasun horren izenean ari dira euskara hiltzen..." esatera, ordea, tarte ikaragarria dago; hobeto esanda, gauza batek ez du zerikusirik bestearekin, nire iritzian.
Ez dakit ezagutzen duzun, Ibai, prentsako zuzentzaile baten lana. Beharbada ezagutzen duzu eta guztiz kontrako ikuspegiak ditugu biok.
Zer esango dut, bada, nik? Kasu horretan (seguruenik) okertu zen zuzentzaile horri animoak ematea besterik ez zait bururatzen. Seguru bainago lan ona egiten ari dela, eta ez euskara hiltzen.
(Beharbada norbaitek pentsatzen du zuzentzaile baten lana euskara berpiztea dela, eta ez testuak zuzentzea.)