Mantekaua vs. Bainilla (disambigüeishion)
Irudixa: Johnny Gabiola
Iñoiz hamen aittatu dot Lopez laguna, Kantabriatik etorrittako mantekau egille estirpe famosokua (“La Eibarresa”kuen jatorri berekua, oker ez banago). Gaur aspaldiko zalantzia argittu desta; neri bakarrik ez, bere azalpenak “eibartarrak” zerrendan eta sare sozialetan be iñoiz honi buruzko eztabaidan ibillittakuendako be balekuak diraz.
Aurrekarixak:
- Alde batetik gutako askondako (Eibarren eta Lekeittion bai, barrena), “mantekaua” eta “izozkixa” bat dirala.
- Bestekaldetik, izozkixen artian sabore desbardiñak dagoz, eta euretako bat “mantekaua” izaten da (neuk, gaur arte, “bainilla” saborian sinonimotzat nekana).
- Honek esan gura dau guretako batzu, hori eskatzeko, “mantekauzko mantekaua” esaten dogula.
Ba, gaur Lopezek gauza batzu argittu destaz. Uste dot nekez topauko dala berak baiño autoridade gehixago dakan informatzaillerik, beraz bere berbak hamen kopixauko dittudaz etorkizunerako (oharra: nahastia ekiditeko, izozkixa adierazteko izozki berbia erabillikot; mantekaua diñotenian, barriz, saborian gaiñian nabil):
- “Mantecado” adjetibuak ez dau txarri koipian erabilpena adierazten, arrautza gorringuana baiño. Bardin izen horretako pastetan, zein izozkixetan. Antxiñan, gorringua erabiltzen zalako estabilizante lez (hau da: oria “oratu” ahal izateko).
- Antxiñan, jeneralian izozki klase bakarra egoten zan: mantekaua, hain zuzen be. Horregaittik, familia batzutan ondiok izozkixa eta mantekaua sinonimuak dira.
- Mantekau klasikua prestatzeko errezetan batez be esnia, arrautzia eta azukria erabiltzen dira, eta bainilla pizkatxo bat: usaiña emoteko bakarrik. Lopezek diñuanez, azken fiñian, natilla klasikua izozki forman aurkeztia da.
- Bainillazko izozkixa egitteko, barriz, bainilla kantidade haundixagua biharko litzake, eta arrautzarik ez. Hau da: mantekauaz aparteko beste izozki guztiak prestatzeko erabiltzen dan oiñarri lakteo berari, bainillazko gustua gehitzia. Jeneralian aroma kimikuak erabiltzen dira, eta batzutan bainilla naturala; baiña azken hau oso garestixa urtetzen da. Lopezek ez dau prestatzen.
Beraz: Lopezek dendan eukitzen dabenari, teknikoki, mantekaua esan bihar jako, bainilla biharrian. Zer gertatzen da? Jente askok, kanpotarrak batez be, “vainilla” esaten detsela. Eta, jakiña... ez da danekin diskutitzen hasiko, gizona! ;-)
Azalpena idatziz jartzeko modukua begittandu jata, eta hamen dakazue.
Uste dot, hau jakinda, Lekeittiotik gabizenak estimaziño gehixago hartuko detsagula betiko mantekau zaharrari, bere arrautzatxuekin! Nik behintzat bai! Domeka honetan jangot bat ;-)
