Ken Loach

Nere gogoeta:

Ken Loachek egin lezake pelikula historiko erromantiko bat. Zer dakit nik, nobela historiko jakin bat asko gustatu zaiolako. Aparteko gaitasuna du, eta beraz, oso modu politean konta dezake istorio hori. Pelikula hori oso polita izan liteke, entretenigarria, baina mezua? Eduki sozial haundirik ez luke izango filme horrek. Ez behintzat hamaika tokitan ikusten degunen aldean, oso desberdina. Egin, egin lezake.

Edukia eta entretenigarritasuna batera dijoaz beti. Baina batzuetan, edukia da helburu, eta beste batzuetan motibuak beste batzuk dira.

Nere ustez, berriz ere, galdera ez da ondo formulatu, baina galderaren esanahia, ondo antzematen da.

Gaizki formulatutako galderek, gauzak nahasteko balio dezakete askotan, baina hobeto ulertzeko ere bai beste batzuetan.

Kaixo:

Hau irakurri dudanean, Lluis Llach abeslariak duela zenbait urte Edurne Elizondori erantzun ziona etorri zait burura. Euskaldunon Egunkaria itxi zuten, baina elkarrizketa hori hemen dago: http://www.javierortiz.net/Otrasvoces/Llach.htm

Lehenengo gazteleraz, gero euskaraz, originala:

EGUNKARIA.- Arazo sozial eta politikoak beti ukitu dituzu zure lanetan. Egungo gizartean, ordea, badirudi arazoak norbanakoarenak direla, eta zure jarrera beste garai batekoa dela. Dirudien bezain mantsotuta al gaude?

LLUIS LLACH.- Nik beste galdera bat eginen nuke: mantsotatua egotea jarrera politiko bat da, ala ez? Bestela, badirudi ados ez gaudenak garela politika egiten dugun bakarrak. Ados daudenek, orduan, ez dute politikarik egiten? Nik baietz erranen nuke, eta asko gainera, sistema osoa haien alde baitago. Denok gara abeslari konprometituak, bai eta sistemarekin ados daudenak ere; konpromisorik ez dutela erratea konpromiso itzela da. Horiek abeslari direla diote, eta, aizu, niri ere musika asko gustatzen zait, orkestra sinfonikoekin abestu dut eta hamaika esperientzia probatu ditut. Eta hori guztia nire pentsaera eta konpromisoekiko koherentziari eutsiz egin ahal izan badut, hobeto. Baina besteak ere konprometituta daude.

Nire ustez, kazetariak egiten dion galdera ez da politikoki inozo. Zergatik egiten dio Ken Loachi? Norbaitek imajina dezake galdera hori (esate baterako) "Jurasic Park" egin zuen egileari alderantziz egina? Spilberg jauna, ze gustatuko litzaizuke gehien: filme entretengarria egitea edo eduki sozial sakon batekin zer edo zer egitea? Spilbergek aldez aurretik, inoiz ez lioke galdera hori onartuko.

Eta sortzaileak ezin du dibertitzeagatik sortu ala? Sorkuntza ezin ahal da izan labana suitzar bat, batzuetan kritikatzeko erabiltzen duzun tresna eta besteetan ondo pasatzekoa?

Ken Loachen filmea ikusi nuen nik Deustuko Renoir zinemetan. Gustatu asko gustatu zait, duda barik. Hor kronika kaxkar bat. Inoiz egunkarietan agertuko ez diren horietakoa.

Oso interesgarria, Iturri.

Nere ustez konpromiso itzela dena, Luis Llachen partetik, isilik daudenak sistemarekin ados daudela esatea da.

Isilik dauden hoietatik asko eta asko etsita, aspertuta daude. Nahiz eta botua eman. Askok sistema hankaz gora ipiniko lukete, edo sistemaren hainbat gauza aldatuko lituzkete, baina eskuak lotuta dituzte, edo sistema aldatzeko erreminta gabe sentitzen dira. Isilik dauden guztiak zaku berean sartzea, sistemaren aldeko bezela, ez da zilegi, eta ez da egia.