Idazle profesionalei buruz

Idazle ezagun batek esaten du profesionalizatzeak morrontza dakarrela (enkarguak direla, saldu beharra dela...) eta beste bizibide bat izateak askatasuna ematen duela barrutik ateratzen dena idazteko eta gustuko ez diren enkarguei edo ondo beteko ez direla uste direnei uko egiteko. Baina idazle jendea ezagututa, ni beldur naiz sariak,errekonozimendua, argitaratzea bera, arrakasta...ez ote dauden idazle baten balore zerrendan goregi (hemen eta hemendik kanpo).

Kontuz: hor jarri dudan guztia Patxi Zubizarretak esana da, ez nik.

OK, Julen. Eta zure iritzia zein da?

Ea ba, ea ba... Neuk ekingo diot suari.

Zer ulertzen da, baina, idazle profesionaltzat? Euskal kulturaren barruan Pako Aristi izan daiteke idazle profesionala? Hau da, idaztea beste zeregin profesionalik ez duena?

Egia da zuk diozuna ere, Julen, hizkuntzaren normalkuntzarekin batera etorriko dela kulturarena eta idazleak profesionaltzearena ere.

Gaur egun, idazlearen egonkortasunaren aldetik, arrisku handia deritzot hautu hori egiteari, dudarik gabe.

Hala ere, eta galdera hau aidean geratuko da, zer dela-eta diote euskal idazleek horrelako beldurra euren burua idazletzat hartzeko?

Idazke nahi duenak, hortik bizi balitz bezala idatzi, ogibidea okin gisa ateratzen badu ere

Anjelegaz ados. Profesionaltasuna diruan eztau eginean baizik. Diru-profesional asko ezetan dotaz behar-profesinalak ez direnak inundik inora, edozein arlotan.

Patxik dioen horretatik, niri gehien interesatzen zaidana da, bere hitzak erabilita, hemen idazle profesionala izatea txantxa bat dela.

Geure burua idazletzat hartzea geure burua profesionaltzat hartzea da, baina ez nago seguru kanpotik profesional moduan hartzen diren lan horretan buru-belarri ari diren idazleak. Gehiago ikusten dituzte, nik uste, euskal munduari zerbitzu bat eman behar dioten agente gisa, sorkuntzan ari diren artista gisa baino. Ez dago idazle = artista kontzepzioa, beharbada idazleetatik hasita ere ez dago kontzepzio hori.

Deitzen dizute handik eta hemendik, eta enkarguak eskatzen dizkizute: "gauza laburtxoa da, ederto egingo duzu zuk!", eta hori eskatzen dutenean hutsaren truke da, noski. Sekula ez litzaioke holakorik eskatuko iturgin bati edo elektrizista bati, edo (artearen kasuan) eskultore bati, adibidez. Zergatik idazleari bai?

Nik ez dut probatu idazle profesionalaren bizitza, baina imajinatzen dut hilero-hilero autonomoen kuota ordaintzen eta heltzen zaizkion enkargu guztiak onartzen, beti inoren esanetara lanean (idazleari berari barrutik eta benetan irteten zaizkion asmoei kasurik egin gabe, asmo horiek ez direlako enkarguak eta, beraz, dirurik ematen ez dutelako).

Azken batean, gaur egun Euskal Herrian idazle profesionala izatea frankotiradorea izatea da, mugitzen den guztiari tiroka. Patxi Zubizarretak ondo esan du, nire ustez: gustu txarreko txantxa bat.

Eta, ez dakit harira datorren, baina Felipe Juaristiren hitzoi zer deritzezue? Esandakoen aurkakoa izango litzateke ideia hau?

"Euskal literaturan azpiegitura sendoa lortu da. Baina horretan gelditu garela susmoa dut askotan. Ez gara irakurle berriak lortzeko gauza izan. Gizarteak onartzen ez badu bere literatura, ez dago literaturik. Arazo nagusia irakurlerik ez izatea da. Gizarteari axola al zaio literatura? Ez ote gara gezur handi bat bizitzen ari? Idatzi gabe ezin dut bizi. Niretzat bizitzea idaztea da. Baina hemen idazle klase konformista bat sortu da, funtzionario rol estraofiziala onartu duena. Euskal literaturaren funtzionarioak dira. Bestalde, kritikarik ez dago. Argitaratzen den guztia ona dela dirudi."

Maixu, barkatu, Julen (jajaja), blogen kontu honetan zeurea dut nik iparrorratz..., blog bat sortu berri dut, utzidazu zeuk ere komentariotxoren bat. Eskerrik asko.

http://jonas.blogsome.com