Mozorrorik gabeko festa (VI)
Asmo hori betetzea zeinen zaila den laster jakingo du blogean egunero (eta ondo) idazten saiatzen denak. Izan ere, blogak eta literatura uztartzean, nik uste bereizketa egin behar dela. Batetik, blogak, literatura plazaratzeko bide gisa. Bestetik, blogak, literatura idazteko bide gisa. Oraintxe azalduko dut diferentzia txiki baina garrantzitsu hori.
Literatura patxadaz gozatzekoa bada, zer esanik ez idazterako orduan. Literatura patxadaz irakurri eta, batez ere, patxadaz idazten da. Patxadaz eta isilpean.
Blogak, literatura plazaratzeko bide gisa. Blogak tresna ezin hobea dira literatura, albisteak, burutazioak, argazkiak edo beste edozer plazaratzeko. Edozeren hedapenerako baliabide bikaina da. Etxeko estudioan, patxadaz eta isilpean literatura egin ostean, blogean argitaratzea bide ezin hobea da idazlearen lana hedatzeko, paperean argitaratuta baino leku gehiagotara helduko baita horrela. Beraz, lehenengo idatzi egin behar da, eta, idazleak uste duenean lanok argitaratzeko unea heldu dela, blogean argitaratu. Kasu honetan, blogak ez du apurtzen sorkuntzaren prozesu logikoa: lehenengo helburua sortzea da, eta geroagoko helburua, lana guztiz onduta dagoenean, argitaratzea. Egunero idaztea ona izan daiteke idazlearentzat; egunero argitaratzea, berriz, zoramena.
Blogak, literatura egiteko bide gisa. Hau da, literatura plazaratzeko ez ezik, blogak literatura egiteko aitzakia ere izatea. Mendigurenen eredua hartuta, urtebetez testu bat argitaratzen badugu egunero, literatura egiteko helburua zaildu egiten da. Eguneroko erritmo horretan, bloga oso bat-bateko tresna da: zerbaitekin konparatu behar badugu, poesia eta bertsolaritza izan daiteke konparazio hori. Etxeko estudioko patxadan egindakoa poesia izango litzateke, eta blogean egindakoa, berriz, bertsolaritza. Konparazioak maite ez baditut ere, horra konparazioa. Zuzenketa gutxiko lana da eguneroko blogintza, eta patxadaz egindako literaturarekin duen desberdintasun nagusienetakoa, hain zuzen, hori da: hitz perfektuaren bilaketa asko murrizten dela. Gogoratu lehen esaten genuena: zirriborroa ez dela idazleak eskaini nahi duen azken emaitza. Bada, eguneroko erritmoko blogean goitik behera jausten da jokaera hori.
Eta, berriro ere, mozorroaren kontua agertzen zaigu hemen: gakoa ez da egunero idaztea, ezpada egunero argitaratzea. Lehenengo kasuan (blogak, literatura plazaratzeko), idazleak egunero idatz dezake, eta aldian-aldian baino ez argitaratu (soilik testurik onenak, adibidez). Bigarren kasuan, idazleak egunero idazten eta argitaratzen du. Kasu horretan, apurtu egiten da sorkuntzaren prozesu logikoa: lehenengo helburua sortzea bada ere, idazleak beti dauka buruan testu hori argitaratzeko erabiliko duen bitartekoa, eta, kasu askotan, argitaratzearen helburua ia-ia sortzearenaren parean egon daiteke, ez bada aurretik. Kontuan hartu "idatzi" edo "sortu" esaten dugunean, literaturari buruz ari garela, ez kazetaritzako artikuluei, kronikei, eguneroko pertsonalei edo dibulgazio-artikuluei buruz. Beste maila estilistiko bateko idazketari buruz ari gara, beraz. Maila estilistiko gorena, eguneroko erritmoan.
Zuri, gainera, gratis egingo nizuke, Patxi!
Aiba, oraintxe konturatu naiz Xabierri ere gratis egin diodala...