Mozorrorik gabeko festa (III)
Ezinezkoa delako urtebetez idazlearen mozorroarekin idaztea, egunero idazten baduzu. Zehaztu dezadan: idazle batek urtebetez mozorroarekin idatz dezake, baina egunero idatzitako hori egunean bertan argitaratzen badu, mozorroa jausi egiten zaio. Argitu egin beharko dut hor esandakoa, ea ba.
Idaztea gauza pertsonala da, eta idazleei, oro har, ez zaie gustatzen amaitu gabe duten liburua inori erakustea, lan hori guztiz amaitu arte. Irakurleren batek (eta, batez ere, idazleren batek) gustura irakurriko lituzke zirriborro horiek, baina zirriborroa ez da idazleak eskaini nahi duen azken emaitza, eta gehienak urduri jartzen dira esku artean dituzten izkribuak erakusteko eskatzen badiezu. Normala da: perfekzioaren edo esan nahi dena hitz egokiekin esatearen bilaketa horretan, eta azken zuzenketa sartu arte, idazleak bere buruaren kontrako iruzurtzat hartzen du amaitu gabeko lana argitara ematea. Lan inperfektua da, bere iritziz, azken zuzenketa sartu arte.
Beraz, idazle horrek egunero eta mozorroa jantzita idazten du, etxeko estudioaren babesean, jakinik liburua amaitu arte inork ez dituela lerro horiek irakurriko, eta lasai beraz. Egunero idatzi eta mozorroa jantzita izatea erraza da. Egunean bertan idatzitakoa egunean bertan argitaratuz gero, aldiz, mozorroa jausi eta, idazlearen itzal luzearen gainetik, pertsona horren aurpegia agertuko zaigu. Hori gogorra da idazle askorentzat. Literaturaren munduari esker ematen duten itxura (intelektuala, edo distantea, edo goxoa, edo ironikoa, edo eruditoa, edo iraultzailea, edo madarikatua, edo interesgarria...) apurtu egiten da, eta pertsona agertzen da. Esango nuke idazle askok nahiago dutela liburu txar bat argitaratu, pertsona arruntaren mailara jaistea baino. Eta konbentzituta nago, idazle askorentzat, eman nahi duten itxuraren edo irudiaren gotorlekua dela literatura: literatura, mozorroen biziraupenerako eremu gisa. Ez sorkuntzarako lurralde gisa, ezpada itxuraren estatusa mantentzeko lurralde gisa. Tristea bada ere. Baina, zer egingo diogu: jende triste asko dago bazterretan.