Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Dantzing / Txapelkeriak

Txapelkeriak

oier_a 2006/05/23 17:43

Iñigo Manuel aurreskularia da. Iñigo Manuelek zazpi aldiz irabazi du aurresku txapelketa . Bere garaian Mikel Sarriegik, eta oraintsu Jon Mayak Gipuzkoan egin duten balentria bera. Baina gasteiztarra da, eta Arabako txapelketa da irabazi duena. Beraz, haren lorpenak ez du oihartzunik izan, ez aurreko sei urteetan eta ezta zazpigarren txapela buruan jarri duenean ere. Txapelketa Gipuzkoan irabazi izan balu beste kontu bat litzateke. Han eta hemen izango genuke Iñigo Manuelen garaipenaren berri. Baina Estibalitzen jokatu da, eta Arabako txapelketa da irabazi duena. Beraz, ez dakigu nor den Iñigo Manuel.

Txapelketak dantza sustatzeko eratuko zituzten akaso, baina praktikan, gaur eta hemen jokatzen diren txapelketek gipuzkoarren dantza nagusitasuna behin eta berriz frogatu eta aldarrikatzeko zepo maltzurrak dirudite. “Arabako aurresku txapelketa” Arabako txapelketa da, ez gehiago eta ez gutxiago. Baina hara, Gipuzkoako aurresku txapelketa Euskadiko txapelketa dela sinestarazi nahi digute. Hori bai, Euskadiko txapeldun tituloa irabazteko gipuzkoar erara jokatu behar da. Hogeitabost urtean ez da ezagutu Pasaian Gipuzkoakoa ez den txapeldunik, eta parte hartzaileak ere, Gipuzkoako bospasei herritik haratago inor gutxi.

Txapelketek funtzio bat jokatzen baldin badute hori ereduak sortu eta zabaltzea da. Pasaiako aurresku txapelketaren bidez aurreskua dantzatzeko eredu jakin bat finkatu, hedatu eta sustraitzea lortu da. Orain urte batzuk Tolosako dantzari talde bat saiatu zen beren herriko aurreskua txapelketan sustatzen ari zena bezain baliotsua zela erakusten. Ez zituzten aintzat hartu. Hogeitabost urteren buruan, antolatzaileak ohartu dira eredu bakar horretara horrenbeste makurtzearen ondorioz tokian-tokiko hainbat dantzakera baliotsu eta horiei eutsi dieten dantzari apurrak baztertuta geratu direla.

Beste horrenbeste gertatzen da dantza solteko txapelketekin. Seguran jokatzen denari Euskal Herriko Dantza Txapelketa jarri diote izena, baina funtsean, Segurako dantza solte txapelketa baino ez da. Dantza soltean egiteko modu berezi bat garatu da txapelketa horietan. Eredu gimnastiko, tente eta lerdena da, eta abiadura, teknika eta simetriaren bikaintasunean jotzen omen du gailurra. Erromeria eta plazako dantza soltearekin zerikusi gutxi du eredu horrek, baina inork txapelketan aukerarik izan nahi badu, modu horretan aritu beharko du. Bestelako dantza-ereduak oso ongi hartuak izaten dira, bai, aniztasunaren izenean, eta garrantzitsua parte hartzea delako. Baina txapela… hori gipuzkoarren kontua da.

Urtea joan urtea etorri temati jarraitzen dute zenbaitzuk Gipuzkoatik kanpoko bikoteak Segurako segadara eramateko ahaleginetan. Euskal Herriko tituloa jarrita, lotsagarri gertatzen da 15 bikotetik 14 gipuzkoarrak izatea, eta beraz, ahaleginaren ahaleginez urtero lortzen dute Araba edo Nafarroako bikoteren bat zepoan erortzea. Saiatu saiatzen dira estiloa imitatzen, eta kontsolazio saria ere jasotzen dute: finalerako pasea bikote exotikoa izateagatik. Noski, irabazi, beti berdinek irabazten dute, txorimaloak bezain tente eta eskuekin ilargia ikutu nahian dabiltzan Gipuzkoako txapelketa espezialistek. Baina besteek bete dute beren funtzioa, txapelketa Euskal Herrikoa dela egiaztatu eta Gipuzkoako bikoteen eta beraien dantza eredu txapelketeroaren nagusitasuna berretsi.

Euskal Telebista da Segurako txapelketa Euskal Herrikoa izan dadin bultzada erabakiorra eskaintzen duena. Telebistan agertzeak bihurtzen ditu irabazleak ezagun eta beraien dantza moldea eredugarri. Eta Gipuzkoako dantza eredu horren alde ETB egiten ari den lana kontuan hartzekoa da. Segurako txapelketa ematen du urtero, Gipuzkoako dantzarien emanaldiak izaten ditugu gabonetan Olentzeroren Begi Gorriaren aitzakitan, eta aurten Pasaiako txapelketa ere telebistaz emateko mehatxua egin du. Deskuidoan, Iñigo Manuel ere eramango dute telebistara, gipuzkoarren soroan periferiaren lekukotasun exotikoa utz dezan.

etiketak: dantza
Anonimo
Anonimo dio:
2007/06/26 12:48

"Gutxienez baliko zizun konturatzeko ez dagoela gauzak ikusteko modu bakar bat", zurekin ados nago, horixe esaten ari naiz lehenengo idatzitik. Errespetu lezioak emateko ez naiz inor, ez. Niri irain egin didazu, eta hori bakarrik esan dut, irainik egin gabe bakoitzak bere iritzia eman dezakeela, beti besteena errespetatuz.

"Hi ez hago denbora galtzeko baina ez daukak arazorik besteei denbora galdu arazteko?" besteei denbora galdu arazi???nork behartu zaitu hortara?nik ez. Denbora galdu duzula uste baduzu, zuretzat kalte, zure aukera izan da.

Azkenik, Aritz, ez da ez dudala enztun nahi, irain egin zait, nik nire iritzia bakarrik eman dut, inor mindu gabe, eta besteena errespetatuz, nire idatzi bakoitzean azpimarratu dut, besteean errespetatzen dudala. Idatzia dago. Ongi iruditzen zaizu iraintzea?

dantzaria
dantzaria dio:
2008/06/19 11:10

Beste gauza bat ere komentatu nahiko nuke. Komentatzen duzu Segurako dantza Solte txapelketak gipuzkoarrek irabazten dutela beti, gauza bat jakinarazi nahi dizut Lehioako azken txapelketan ere lehen bi postuak Gipuzpuzkoarrek jaso zuten. Zer gertatzen da hemen? Hemen ere Gipuzkoan dantzatzeko era inposatzen al da? Oier zu dantza taldeak aurrera eramaten saiatu eta utzi bakean txapelketak! Dantza txapelketetan aritzen garenok ez dugu sekula dantza taldeen lana zalantzan jarri, gehiago esango dizut dantza txapelketetan diarduten asko dantza taldetako partaide ere badira, batak ez baitu bestea kentzen!

oier
oier dio:
2007/06/22 20:35

Aupa Anonimo, Aritz eta Joseba. Bai, barkatuko didazue tardantza baina lepo nabil egunotan eta erdi ahaztuta izan dut eztabaida hau. Bueno ba, hel diezaiogun gaiari.

Anonimok: "Dantzan ikastera doan pertsona orok besoak goran dituela ikasiko du, edozein dantza lekutan, txapelketetara bideratu gabe."

Besoak goian izateak baditu graduak, alegia, ez da gauza bera sorbaldetatik gora bertikalki altxatzea edo sorbalden altura gainditu gabe aurrera luzatzea. Biak besoak gora altxatzea bezala uler daitezke baina dantzakera oso desberdina dute emaitza. Dantzari eta dantza-maisu zar bati baino gehiago entzun diot nik besoak horren altu altxatzearen ezegokitasuna. Dantza solteak berezkoa duen naturaltasunaren (irakurri ondo Aritzek esandako Patxi Labordaren artikulua) erabat kontrakoa da besoak zerurantz igo nahi hori.

Anonimok: "Txapelketetan ez da inolako dantza eredurik sustatu nahi. Non irakurri duzu hori???"

Edozein ekintza publikok, eta dantza ekitaldi batek ere bai noski, dimentsio desberdinetan hedatzen ditu bere eraginak. Joko Olinpikoak kirola sustatzeko ekitaldiak dira antolatzaileen hitzetan, baina denok dakigu horrez gain negozio ekonomiko handi bat direla, estatuen nazio sentipenak indartzeko balio dutela, eta ekitaldia antolatzen duen hiriarentzat bere azpiegiturak eraberritzeko aukera ederra dela. Horrek ez du esan nahi pertika jauzia egitera doan kirolariak asmo horiek dituenik, baina ekitaldiaren eragin sinboliko eta materialak kirolariaren motxilan kabitzen direnak baino gehiago dira. Operacion Triunfo lehiaketa bat da, abeslarien lehiaketa bat, baina denok badakigu telebista negozio bat dela, eta are gehiago, musika eta abeslari eredu zehatz bat bultzatzen duela. Operacion Triunfok ez du araurik esaten duenik nola abestu behar den bertako lehiaketa irabazteko, baina denok argi dugu zein abeslari eredu sustatzen duen.

Dantza solte txapelketa hauekin ere eredu bat sustatzen ari da. Dantzariak horren konsziente ez izateak ez du esan nahi ez denik gertatzen. Horrelakoak ez dira txapelketako oinarrietan idazten. Beste dimentsio batean funtzionatzen dute horrelako kontuek.

Anonimok: "Berriro diot, pauso gehienak berdinak dira, hobeto eginak, besterik gabe."

Eta nik ere berriro diot, zuretzat "hobeto egina" denak beste batzuentzat "okerrago" egina da. Zuk argi duzu zein den eredua eta beraz zenbat eta gehiago hurbildu horretara "hobea" izango da, eta nik esaten dizut eredua beste muturrean ere egon daitekeela -eta dagoela-, eta beraz, zenbat eta gehiago urrundu erromeria arrunteko dantzakeratik ez zarela inondik inora "hobeto" ariko.

Ez dirudi bidali dizudan loturari (ezta aritzek emandakoari ere) kasu handirik egin diozunik. Ni errealitatetik kanpo bizi naizela diozu, baina errealitatetaren aniztasunaz ohartu gabe jarraitzen duena zeu zara. Goian eman dizudan lotura horretan bertan jasotzen da Hasier Etxeberriaren parrafo hau:

Hasier Etxeberria, Argia, 2002-02-15 "Dantza solteko edo aurresku lehiaketetan aspertu egiten naute oholtza gainean ikusten ditugun dantzari garatu horiek. Perbertsioa izan liteke, baina nik nahiago dut inperfekzioa. Nahiago dut dantzan ikusi herren bat, haur bat edota amama potola bat, plazaren erdian edo ezkontza ondoko festa batean, oholtza gaineko atleta perfektu horiek guztiak baino. Errepikakorra eta sorpresa gabekoa egiten zait lehiaketako ikuskizuna. Gauza bertsua gertatzen zait bertsolariekin ere."

Nik ñabardura asko egingo nizkioke Hasierren planteamenduari, eta jakin nahi nuke ea filosofia hori bera literaturan aplikatzeko gai den. Baina horrek ez du kentzen esaten duena indar handiko egia izatea. Egin ezazu ahalegina eta pentsa ezazu askorentzat eredua "inperfekzio" horretan egon daitekeela. Horri horrela izanik, zuk planteatzen duzun "hobetze" eta "perfekzionatzea" ez da erabateko alperrikaltzea baizik.

Anonimok: "Ez zara inor inoren iritziari aurre egiteko. Zuk zure duzu, eta beste batek berea, hiztegin, ideiak elkartrukatu, baina kontra???"

Iritziak trukatzeko sistema bat da eztabaida. Hau eztabaida bat da. Bertan zuk nire iritziari aurre egin diozu eta nik zureari. Elkarren kontra ari gara, dialektikan. Horrek ez du esan nahi elkarrekin haserretu behar dugunik ezta elkarri ezer txarrik egin nahi diogunik. Gure ideiak dira aurrez aurre jartzen ari garenak eta haien arteko eztabaida burutzen ari gara. Are gehiago, zu "anonimoki" ari zarenez, nik ez dakit norekin ari naizen, eta izan zintezke nire lagun handi bat, edo ezezagun erabatekoa, eta batean zein bestean eztabaida sutsuek elkar hurbiltzeko balio dezake.

Anonimok: "Dantza eboluzionatu egin da, trikiti piezak ere bai, oro ar, gizarte osoa, zuk nahi ala ez. "

Bai noski, aspaldi defendatzen ari naiz dantza, beste edozein kultur espresio eta gizartea bera bezala, etengabe aldatzen ari den artea dela. Dena den eboluzio hitza ez zait gustatzen erabiltzea kultura alorreko bilakaera adierazteko. Darwinek naturaren bilakera adierazteko erabilitako hitza izanik lorratz positibista nabarmena du kontzeptu horrek eta giza kulturari aplikatzerakoan irakurketa makurrak egitea ekarri du. XX. mende hasierako antropologoek kontzeptu horren bidez azaltzen zituzten kulturen arteko desberdintasun asko, eta denbora asko behar izan da sesgo teoriko horren kalteak konpondu ahal izateko. Egungo korronte teorikoek garbi dute aldaketak ez dela zertan beti onerako eta ikuspegi eboluzionista erabat baztertua dago egungo gizartearen azterketan.

Baina aldatu, bai noski, eta etengabe gainera. Urrutira joan gabe, dantza soltea aztergai dugunez, Iztuetak 1824an idatzitako liburuan adibidez esaten du garai horretan Gipuzkoan apenas egiten dela fandango eta arin-arinik, eta Bizkaian ordea etengabe egiten dituztela. Argi dago beraz, dantza berak eta horien inguruko ohiturak aldatzen doazela etengabe.

Anonimok: "“Zure iritziz txapelketak dantza tradizionalen espresio perfektua dira” hori ez dut nik esan."

Hauxe da zuk hitzez-hitz esandakoa: "Horregatik ez zait iruditzen “espresuki lehiaketarako eredu artifizioso bat” dela, baizik eta dantza tradizionalaren prefekzioa."

Anonimok: "“Txapelketetan egiten den “”ereduarekin”” zenbat fandango eta arin-arina egin daitezke segidan?” ba erantzungo dizut, nahi baduzu arratsalde osoan gelditu gabe. Nahi duzunean froga diezazuket. Noski, ez indar berarekin, baina bai “eredu” horrekin."

"ez indar berarekin" horrek zer esan nahi du? Besoak ez horren luzatuta? Oinak ez horren tinkatuta? Puntak ez horren luzatuta? Alegia ekonomikoago? Hori guzti hori estiloa da, eta estilo eredu horrek bakarrik sprintean funtzionatzen du, luzeago dantza behar duzunean eredu lasaiago bat erabiltzen duzulako.

Anonimok: "Berriro diot zure iritzia errealitatetik at dago eta funts gabea da."

Eta nik berrio diotsu zu bezala errealitatean bizi naizela. Pozik ikusten zaitut "funtsak" partitzeko lanean, baina inorenak neurtzen hasi aurretik zerorrenak aztertu beharko zenituzke. Errealitatea ezagutzen saiatzera bideratzen dut nire ahalegin handiena, eta lan zaila da, benetan diotsut. Burbuila desberdinak ezagutu behar dira, eta zure kasuan badirudi burbuila bakarra ezagutzen duzula eta horixe duzula errealitate osotzat. Eta hori baino dezente konplexuagoa da errealitatea. Ez al zaitu harritu eztabaida honetan parte hartu duten besteek (Aritz, Joseba) edo Patxi Labordak zurearekin zerikusirik ez duten ikuspegiak agertzea. Nor dago errealitatetik at?

Badira 12 urte Bizkaitik oso gutun gogorra bidali zaitzaiola EDBri Gipuzkoan dantza solte txapelketekin egiten ari zirena salatuz. Bizkai Folklor Elkarteko Sabin Egigurenek sinatutako gutunean besteak beste hauxe esaten zuen "Pensamos que el llamado campeonato de Segura de Baile a lo Suelto es una bomba contra el Baile Traidcional", edo beste hauxe "puro exhibicionismo de técnica tan depurada y perfección en la ejecución, que no belleza de pasos ni de formas y que, en su origen, nunca fue así".

Errealitate puska handi bat dago dantza solte txapelketa eredu horrekin oso kritiko dena. Ez duzula orain arte ezagutu? Hautsi zure burbuila eta ongi etorri errealitatera!

Ondo segi oier.

oier
oier dio:
2008/12/18 17:20

Iggor... Niri ez zait importa 2 urte jarraitzea eztabaida bat. Gaiak merezi badu eta zer esana badago, ez du ajola zenbat luzatzen den. Eta debatea ez dago kadukatuta. Hemengo zoko honetan bakarrik dago gai horren inguruko debatea, baina nik uste dut modu ireki eta zabalagoan eztabaidatzeko gaia dela. /______/ Dena den, badira bi kontu nekagarriak gertatzen direnak hemen hari honetan. Batetik iruditzen zait batzuk ez dituztela ulertzen nik esaten ditudan gauza asko. Adibidez, ez dute ulertzen zer esan nahi duen "txapelketak eredu sortzaile" direla esateak. Zure mezuan ere ikusten dudanagatik ezer gutxi ulertu duzu esaten ditudan gauzen inguruan, adibidez sektarismoa leporatzen didazunean. Badirudi zenbaiti inporta zaion gauza bakarra dela "alde" edo "kontra" zauden identifikatzea. Iruditzen bazaie "kontra" zaudela, hortik aurrera, ez zaie inporta zer gehiago esaten duzun. /____________________________/ Bestetik, bigarren puntu nekagarria da, nik esan ez ditudan gauzak leporatzen dizkidazuela. Adibidez, beti dago norbait "eboluzioaren" argudioa erabiltzeko, nik dantzetan aldaketarik ez dagoela esango banu bezala. Eta kontua da hain zuzen ere horren jakitun naizelako aldaketen norabidea "gure" esku dagoela defendatzen dut, eta txapelketen norabidea ari naiz zalantzan jartzen, ez aldaketa bera. Edo zure azken puntuan esaten duzuna, nik horre /____________________________/ Uste dut eztabaida honetan planteatu ditudan gauzek mamia dutela, eta ez naizela bakarra gai horien inguruko kezka dudana eta agertu dudana. Gai hauek aztertu dituztenek askok antzeko irakurketak egin dituzte: Xabier Etxabe eta Patxi Labordak orain gutxi egin dituzten artikuluak adibidez. Iruditzen zait txapelketen alde daudenek ere aztertu beharko zenituzketela kontu horiek zuen esparru hori hobetzen jarraitu nahi baduzue. Baina ikusten denez nahiago duzue lerroak itxi eta arazoa kanpoan ikustea.

oier.

ander
ander dio:
2008/06/19 11:24

Segurako txapelketa nahi edo ez Euskadiko Dantza Solte Txapelketa da, nahi edo ez.

oier
oier dio:
2007/06/26 13:12

Nik irain egin dizudala?? Zertaz ari zara? Oker ez banago zeu izan zara "pentsakera funts gabea" daukadala esan duena. Eta ez naiz ni izan horrelako mina eragin dizun "parregarri" hitza idatzi duena.

Ni nor naizen ezkutatu gabe ari naiz eztabaidan hemen, eta zu anonimoki aritu eta gainera iraindua sentitu? Ez al da izango eztabaida zuk uste bezain erraza ez dela gertatzen ari konturatu zarela?

Anonimo (Nahiago baduzu: Mikel)
Anonimo (Nahiago baduzu: Mikel) dio:
2007/06/28 21:05

Oier, irainen kontua ez zeghoen zuri zuzendua. Nire erantzunean garbi zehazten dut Aritzi zuzendua dela.

Anonimo izena ipini dut, Mikel, Eneko edo Unai ipini nezakeen, horrekin ez da pertsona bat identifikazten. Zu, izen baten atzean zaude, ipini al duzu zure NAN, abizen heldide eta datu guztiak? Eztabaida nik ez bezain erraza??ez da erraza ala zaila, nik nire iritzia ipintzen dut, mila aldiz ipin behar badut ere, baina besteena errespetatzen dut, batzuk ez bezala. Nahi edo ez dantza mundua horrela dago gaur egun. Segi negarrez.

oier
oier dio:
2007/06/26 10:14

Hau bai dela ederra! Beste batek esandakoa aitzaki hartu nirea ez irakurtzeko? Ba ondo segi Anonimo, baina zure buruaren itxura kaskarra utzi duzu hemen. Gutxienez baliko zizun konturatzeko ez dagoela gauzak ikusteko modu bakar bat. Eta eboluzio kontuei buruz, zer esango dizut ba, nire mezuan daukazu erantzuna, baina ez duzu irakurri nahi... Ondo segi eta txapelketa asko irabazi!

Joseba
Joseba dio:
2007/06/26 10:21

Nor haiz hi errepestu lezioak emateko? Hire mezuari erantzuteko lanak hartu eta ez irakurtzea ez al duk ba errespetu falta itzela! Hi ez hago denbora galtzeko baina ez daukak arazorik besteei denbora galdu arazteko? Oraintxe atera duk hire buruaren argazkia.

Aritz
Aritz dio:
2007/06/26 12:19

Ez dago entzun nahi ez duena baino gor handiagorik (irakurri nahi ez duena baino itsu handiagorik, kasu honetan). Qué nivel, Maribel! Beretzat kalte!

Anonimo
Anonimo dio:
2007/07/16 12:48

"Esaldi faltsu bat bat askotan errepikatzeak ez du egi bihurtzen" diozu, nor zara nire iritziz emandako esaldi hori faltsua dela esateko?zure ustez faltsua izango da, nire ustez ez, errepika ala ez, niretzat hori da egia. Errespetatu besteen iritzia. "Hemendik pasatu diren beste batzuk (Aritz, Joseba) eta eskainitako Patxi Labordaren artikuluaren loturak erakusten dute errealitatean nagoela eta ez bakarrik gainera" diozu, pertsona multzo batek gauza bera pentsatzeak ez du erakusten errealitatean egotea, baizik eta, pentsakera bera dutela, besterik gabe, oker ala zuzen egon. Nire ustez errealitatetik at, eta ikuspuntu guztiz erredikala da zurea, nire iritzia da. Nire bezala pentsatzen duen pertsona asko dago baita ere. "Funts gabeari buruz beste horrenbeste. Ez daukazu argudiorik nire iritzia bere neurrian eztabaidatzeko, eta ondorioz deskalifikatzea baino ez zaizu geratzen" diozu. Hasieratik esan nizun funst gabea iruditzen zaidala, eta mezu hori idatzi eta gero mila argudio eman dizkizut, nire iritzia justifikatzeko, zuri ez gustatzeak ez du esan nahi argudiorik ez dudala "Azkenik nire iritzia "oso erradikala" dela diozu. Ez dut ondo ulertzen zer esan nahi duzun horrekin. Eskertuko nizuke argituko bazenit. Zure iritziarekiko desberdina izatea? Horixe da erradikala?" diozu. Zer galdera da hori???nola izango da erradikala nire desberdin pentsatzea. Ez dut uste hain leloa zarekin, ongi ulertzen duzu nahi duzuna. Ikuspuntu erradikala, edo nahiago baduzu, oso muturrekoa iruditzen zait. gauzak ez dira txuria ala beltza. "Nire iritzia errealitatetik at, funts gabea eta erradikala dela esan ondoren errespetatzen duzula diozu. Ez, gezurra da. Hori ez da errespetatzea, eta errespetatzen duzula esateak ez du egia bihurtzen. Errespetua urkoaren balio eta arrazoien errekonozimendua esan nahi du, eta zuk ez didazu arrazoirik errekonizitzen (errekonozitzeak ez du konpartitzea esan nahi)." Gezurra zure ustez. zuk erabakitzen al duzu nik errespetatzen dudan ala ez?nor zara hori erabakitzeko? ez dizut errazoirik errekonozitzen, noski ezetz, guztiz kontrakoa pentsatzen dudalako eta nire ustez oso oker zaudelako, baina errepetatu, noski baietz. Zure iritzia irakurri, ausnartu, eta ulertzen dut, eta nire iritziarekin ez dut nahi zurea zapaltzerik, hori da errespetua. Hiztegian errespetu hitzaren esanahia irakurtzea gomendatuko nizuke.

Anonimo
Anonimo dio:
2007/06/21 14:03

Ez gara ados jarriko. Baina iritzi dibertsitatearen aberastasuna, elkarren ikuspuntua errespetatzea da. Garai bateko dantza tradizionala eboluzionatuz joan da. Gizarte osoa eboluzionatzen da, esperru guztiak, dantza modu guztiak, ez euskaldunak bakarrik. Horrek ez du esan nahi hobea edo txarragoa denik. Esan bezala, iritzi kontua da eta ezin gara ados jarri. Euskal Herrian, garai batean ez zen gaur egun bezala hitzegiten, hizkuntz ere eboluzionatu egin da. hobea ala okerragoa?bakoitzaren gain dago hori. Lehengo garaian ere estilo eta dantza egiteko makina bat era zeuden, gaur egun bezala. Azkenik txapelketak ez du zer ikusirik, horrekin tematuta zaude, brriro diot, txapelketetara zuzendu gabe, gaur ikastera doanak bere inguruko estiloan ikasiko du. Txapleketak amaituko balira berdin gertatuko litzateke. Txapelketak dakarren bakarra, dantza estilo bat teknikoki hobetzea, estilo berdina mantenduz. Hortik aurrerakoak, bakoitzaren interpretazio kotuak dira. Ondo izan.

Joseba
Joseba dio:
2007/06/22 18:56

Oier, ez al diok erantzun behar anonimo horri? Gustora ari nauk zuen eztabaida irakurtzen, eta harrituta negok hire erantzun faltarekin. Txapelketetan ibiltzen diren hauek munduaren zilborra direla uste ditek. Errealitatea? Ni ere Oier, Aritz eta Patxiren errealitatean bizi nauk, eta niretzat ere parregarria duk txapelketetako dantzamodu hori. Anonimok earki asko jarri dik bailes de salonetako adibidea. Hori baino gauzari ridikuluagorik! Eta egia duk, ez dabiltza horretara iristeko oso urruti. Bizkarrean numeroa bakarrik jartzea falta zaie!

Mikelue
Mikelue dio:
2007/08/22 13:30

epa Guztiori:

nik ikusten dotena da, herri honetan, batzuek, errespetu gitxi dekiela naguziengan. Folklore Munduan bizi garentzat, uste dot, oinarrizkoa dala gure ohiturak, dantzak, musikak etabar nondik datozen jakitea, ta horretan lan eitea. Ta Segurako Txapelketan ez da ahalakorik ikusten. Bakotzak berana, telebistaren agindupean, ta inolako kriterio sakon barik. Hala inork uste dau gure aitxitxe ta amamak, heuren burua ikusten dituztela Segurako dantzarietan???. Izatekotan "Dantza Suelto Moderno Barri Txapelketa, edo obeto, Euskal Telebista Sueltoko Txapelketa izan behar litzateke izen burua. Zahar batek esaten zuen bezala " el que no sabe es como el que no ve"; Segurako txapelketa baten "Jota no catalogada" saria emon eben. Jota ha, zaharren, urteetan, ikasitako pausu ta estilo desberdin ta berezietatik ikasitakoa zan. Herria be horrela doa, kriterio barik, biderik gabe!!!!!.

Anonimo
Anonimo dio:
2007/06/25 20:18

Ez dut irakurri ere egingo azken erantzun hau. Aurrekoan burla egiten da nik idatzitakoari buruz. Parregarria iruditzen al zaizu?errespetu minimo bat. Nahi duzuna pentsa dezakezu, baina parregarria dela estaea ez da iritzi bat. Besteen iritziak errepetatzen ez duenarekin, ez du merezi denborarik galtzea. Nahi duzuena, baina dantza eboluzionatuz joan da, eta horrela segiko du, zuek nahi ala ez. Segi negarrez.

Iggor
Iggor dio:
2008/12/17 16:21
  1. urte darama eztabaida honek, itzela !!!!

Bakarrik esan nahi det gauza pare bi:

  • VIVAN LOS TOPICAZOS !! topikazo asko errepikatu dira testu osoan Dantzari askok ezin dute sword spectacullarean parte hartu, ezta axeri bodan, ezta festibal internazionaletan eta txapelketak dira " via de escape " bat. Ikasi behar dugu non gauden momentu guztietan, eta ez bilatu ez dagoena Segurako Txapelketa, Euskal Herriko txapelketa da. Errespetu gehiago dantzarientzat, denbora asko daude entsaiatzen ilusio handiz. amaitzeko, dantza txapelketan estilo " parregarri, eztilizatua, balletizatua" dantza egiten dut, "arratia estilokoa " bebai, eta estilo ezberdinak ikasten nabil urtero. Nik eta nire dantza taldekoek. Nik Urbeltz-en espektakuloetan nibel handia ikusten dut normalki eta akats eta imperfekzio gutxi, orduan. ....... * Gero betikoa, zergatik ez duzue disfrutatzen, aukeranekin,kukaikekin,urbeltzekin,alardeekin,erromeriekin,txapelketekin ...... eta ez hartu bandera bat eta oeoeoeoe somos los mejores oihukatuz, txapelketak ez dira lo mejor, urbeltz, ezta, kukai ezta , aukeran ezta, olaeta (goian bego ) ezta etab.......

Dantza maite dugunok disfrutatu nahi dugu. Eta debate honek kadukatua dago ya !!

oier
oier dio:
2007/07/12 17:36

Aupa Xabi,

Hauxe diozu: "Lehengo puntuan ez gaude ados. Niretzat hobea dena, askorentzat ere ala da, zure ustez ez, baina iritzi bat da."

Baina nik ez dizut eskatzen hobea zer den nirekin adostea, baizik eta hobea zer den erabakitzeko irizpide -eta ondorioz emaitza- desberdinak daudela onartzea.

Joseba Tapiaren hitzei buruz. Egindako ibilbide horretan (erromeriak - txapelketak - hiru truku) "ondo jotze" horren kontzepzioa nola aldatzen joan den adierazten du. Txapelketetan ondo jotzea azkar jotzearen pareko samarra zen, baina gero konturatu zen ondo jotzeak ez zuela esan nahi azkar jotzea.

Beraz, hasierakora itzultzen gara, ereduak, jotzeko edo dantzatzeko modu hobeak eta txarragoak zeintzuk diren neurri absolutuetan ezartzeak erabat arbitrarioa dela. Txapelketetan ordea horixe egiten da, "hobea" zer den erabakitzen da, kanona ezarri nahi da eta eredu hori sustatzen da. Eta horixe da ni azaleratzen ari naizena.

oier
oier dio:
2007/07/12 17:18

Aupa Anonimo!

Iritziarekin ados ez izatea gauza bat da, eta beste bat errealitatetik at, eta funts gabea dela esatea. Hemendik pasatu diren beste batzuk (Aritz, Joseba) eta eskainitako Patxi Labordaren artikuluaren loturak erakusten dute errealitatean nagoela eta ez bakarrik gainera. Esaldi faltsu bat bat askotan errepikatzeak ez du egi bihurtzen.

Funts gabeari buruz beste horrenbeste. Ez daukazu argudiorik nire iritzia bere neurrian eztabaidatzeko, eta ondorioz deskalifikatzea baino ez zaizu geratzen. Funts gabekoa dela esateak adierazten du iritziaren atzean ez dagoela argudiorik, eta nik orain arte makina bat argudio plazaratu ditut. Inolako argudiorik ematen ari ez dena zu zara. Beraz, inor funts gabe ari bada hemen hori zu zara.

Azkenik nire iritzia "oso erradikala" dela diozu. Ez dut ondo ulertzen zer esan nahi duzun horrekin. Eskertuko nizuke argituko bazenit. Zure iritziarekiko desberdina izatea? Horixe da erradikala?

Nire iritzia errealitatetik at, funts gabea eta erradikala dela esan ondoren errespetatzen duzula diozu. Ez, gezurra da. Hori ez da errespetatzea, eta errespetatzen duzula esateak ez du egia bihurtzen. Errespetua urkoaren balio eta arrazoien errekonozimendua esan nahi du, eta zuk ez didazu arrazoirik errekonizitzen (errekonozitzeak ez du konpartitzea esan nahi).

oier.

oier
oier dio:
2007/06/20 13:19

Aupa "Anonimo"!

Gipuzkoako eran dantzatu beharrari buruz:

Zuk esandakoa: > Euskadiko dantza soltu txapelketan ez da > beharrezkoa gipuzkoar erara dantza egitea. Hori > ez da egia.

Nire erantzuna: > Nik ez dut esan Segurako dantza solte > txapelketan beharrezkoa denik Gipuzkoar erara > dantzatzea. Irakurri berriz nire testua eta > ohartuko zara nik ez dudala horrelakorik esan.

Zuk berriz: > Eskatu bezala, zure Testua, eta honakoa ipintzen > du bigarrengo lerroaldean : ”Euskadiko txapeldun > tituloa irabazteko gipuzkoar erara jokatu behar > da. Hogeitabost urtean ez da ezagutu Pasaian > Gipuzkoakoa ez den txapeldunik, eta parte > hartzaileak ere, Gipuzkoako bospasei herritik > haratago inor gutxi.” Nik hori ulertzen dut, > interpretazio kontua izango da agian.

Bi txapelketa nahasten ari zara. Nire esaldia Pasaiako aurresku txapelketari buruzkoa da, eta zuk Segurako dantza soltekoaz ari naizela ulertu duzu. Nire testutik justu aurreko lerroa ere irakurriz gero askoz argiagoa ikusiko duzu: "Gipuzkoako aurresku txapelketa Euskadiko txapelketa dela sinestarazi nahi digute."

Nire artikulua txapelketei buruzkoa da oro har, baina lehen hiru parrafoetan aurresku txapelketetaz ari naiz eta ondoko beste hiruetan dantza soltekoetaz.

> ez zait iruditzen “espresuki lehiaketarako eredu > artifizioso bat” dela, baizik eta dantza > tradizionalaren prefekzioa

Zuretzat perfekzioa dena beste askorentzat pellokeria bat da. Eskuak zeruraino eta sorbalden atzetik igo nahi izateak ez dauka inolako zerikusirik dantzaren perfekzioarekin, eredu estetiko zehatz batekin baino. Hori egitea nekagarria izateak ez du "hobea" egiten. Buruz-behera dantza egitea ere ez da erosoa ez erraza izango baina inor horrela aritzeak ez du "hobea" bihurtzen. Eta plazako dantza soltearentzat jarrera hori (eskuak zeruraino eta sorbalden atzetik igota aritzea) ez da ez "perfektua" ez "naturala", erabat bortxatua eta artifiziala baizik, beraz, ez da inondik inora "hobea". Txapelketan eredu hori saritzeak ez du esan nahi "hobea" denik, baizik eta txapelketaren bidez eredu hori sustatu nahi dela.

Hauxe diozu: > Dantza guztiak dute bere sustraia eta bertatik > abiatuz osotasunera eramaten dira

Eta beste hau ere bai: > Horregatik ez zait iruditzen “espresuki > lehiaketarako eredu artifizioso bat” dela, > baizik eta dantza tradizionalaren prefekzioa.

Planteamendu horrek XIX. mendeko mugimendu erromantikoan du jatorria, eta XX. mende hasierako folklore jarduera dezente markatu du. Baina gaur egun erabat arbuiagarria da. Ez anonimo ez, niri ez didazu porru hori sartuko. Dantza tradizionalak ez dute bere osotasunera eramateko beharrik, erabat osoak dira bere baitan; perfektuak dira inoren beharrik gabe. Dantza horiei estiloa aldatzea ez da inondik inora perfektu egitea, ezta gutxiago ere!

Hain zuzen ere zure iritziaren modukoei aurre egiteko idatzita dago nire artikulua. Zure iritziz txapelketak dantza tradizionalen espresio perfektua dira, eta nik (eta beste askok) pentsatzen duguna da, txapelketetako dantza eredua ez dela inondik inora beste edozein baino hobea, are gehiago, interesgarriago iruditzen zaigula edozein erromerietako dantzarien jarduna txapelketetan aritzen direna baino. Baina horrek ez luke garrantzi handirik izango ez balitz txapelketetako eredu hori besteak baino hobea dela sinestarazi nahiko ez balitzaigu. Eta horren aurrean altxatzen naiz. Nahi duzuen moduan egin ezazue dantza, baina ez saiatu inori sinestarazten zuren eredu hori dela onena, hori baino beste edozein iruditzen baitzait hobea.

> Txapelketetan erabilitako pausu gehienak edozein > herritako festetan plazan ikus daitezke, normala > den bezala ez hain landuak teknikoki, baina > funtsean pausu berberak.

Zuk pausuetan jarri duzu begirada. Erromerietan, eskualde batetik bestera dantza soltean erabiltzen diren urratsak aldatzen diren, baina dantzakeran, karakterrean, badago gutxieneko batasun bat. Niretzat dantza soltean interesgarriagoa da estiloa urratsak baino. Eta txapelketetan justu kontrakoa egiten da. Urratsak tradizion ikus daitezkenen antzekoak erabili baina estiloa erabat desberdina. Eta txapelketetako sustatzaileek erabaki dute estilo hori "hobea" dela. Eta nik diot ezetz. Niretzat plazetan eta erromerietan egiten den estiloa dela "hobea".

Euskal dantzetan aditua den Mikel Aranburu Urtasunek adibidez hauxe idatzi zuen 2000. urtean argitaratutako "Danzas y bailes de Navarra" liburuan: "El estilo navarro es sobrio pero vivo, enérgico y muy libre, y todavía está a salvo de las complejas y poco naturales formas balletizadas de los concursos."

> Ekonomikoak esatean ez dakit zehazki zer esan nahi duzun.

Erromeria batzuetan ohikoa izaten da nahiko luze jardutea dantzan. Hau da, arratsalde osoan aritzea dantzan. Garai batean nahiko arruntak izaten omen zen hainbat orduz fandangoa, arin-arina, trikitixa, porrusalda, fandangoa, arin-arina.. dantzatzen aritzea. Eta agintari ez zelataririk ez bazegoen inguruan agarrauan ere bai. Erromeria mota horren ondorio da gaurdaino iritsi zaigu dantzakera tradizionala. Eta dantzakera hori "ekonomikoa" da. Hau da, luzaroan dantzan jarduteko aukera ematen duena erabat nekatuta geratu gabe. Txapelketetan egiten den ereduarekin zenbat fandango eta arin-arina egin daitezke segidan?

> errealitatetik oso hurrun dagoen pentsakera > funts gabea iruditzen zait.

Zure pentsakera ez dut konpartitzen, argi dago. Baina nahi eta nahi ez errealitatean bizi naiz, ez zure burbuila berean, agi danez. "Funts gabea"? Bueno, ez gaude ados, bistan da, baina uste dut gaia dezente aztertuta atera ditudala nire ondorioak.

Ondo segi, oier.

anonimo
anonimo dio:
2007/06/19 20:31

Aupa berriro ere!!

Eskatu bezala, zure Testua, eta honakoa ipintzen du bigarrengo lerroaldean : ”Euskadiko txapeldun tituloa irabazteko gipuzkoar erara jokatu behar da. Hogeitabost urtean ez da ezagutu Pasaian Gipuzkoakoa ez den txapeldunik, eta parte hartzaileak ere, Gipuzkoako bospasei herritik haratago inor gutxi.” Nik hori ulertzen dut, interpretazio kontua izango da agian.

Zure erantzunean beste hau diozu: “Horrez gain, nik ez diot txapelketetan aritzen diren dantzariek ez dutenik maila alturik.” Nik ere ez dut horrelakorik esan, Txapelketetan aurreneko laupabost bikotees oso maila altua dutela eta bikote hauei aurre hartzeko, besteak lan haundia dutela, bizkaitarrak, nafarrak edo gipuzkoarrak izan. Bestalde, txapelkeketan baino funtzionatzen ez duen dantza eredu batetaz ari garela eta txapelketetatik kanpo existitzen ez den eredu bat dela diozu, hori ez da egia. Zuk deituriko dantza tradizionala bere osotasunera eraman dugu gaurko dantzariak. Txapelketetan erabilitako pausu gehienak edozein herritako festetan plazan ikus daitezke, normala den bezala ez hain landuak teknikoki, baina funtsean pausu berberak. Horregatik ez zait iruditzen “espresuki lehiaketarako eredu artifizioso bat” dela, baizik eta dantza tradizionalaren prefekzioa. Segurazo txapelketan baloratzen diren atalak zuk esandakoak dira. Dantzan erritmoarekin jolastu daiteke, geldialdiak, kontra erritmoa…, baina erritmo barruan beti ere. Erritmoaren atzetik edo aurretik joatea ez da zuzena, ez dantza soltuan, paso doblean, edo inolako dantza moduan. Zurekin ados nago bikoteko batek pusu bat egin eta besteak desberdina egitearena, interesgarria izando litzateke horrelakorik onartuko balute txapelketetan. Zailtasunari buruz, zailtasuna ez da “akrobaziak” egitea, gehiago esango dut, “akrobaziak” egiten dituen dantza sueltoko bikoterik ez dago. Hori hitzegiteko era bat da. Baina pauu batzuk egitea zailagoa da beste batzuk baino, bai teknikoki eta bai fisikoki pausuak burutzeko. Dudarik gabe, txapelketa hauetan, besteak beste, bikotearen indarra eta “gatza” erakutsi behar da, zenbait pausu teknikoki zailagoak dira eta beraz geihago kostatzen da hauek burutzen. Oso erraza da pauso bat ongi egitea eta gelditzea. Bikote guztiak egin dezakete hori. Oholtza gainean erakutsi behar da pauso guztiak seguidan egin, eta zer bikote diren indartsu eta ongi amaitzen dutenak. Hau ez da gertatzen dantza soltuan bakarrik, edozein dantza klasetan gertatzen da, adibidez dantza latino eta standarretako txapelketetan, Euskal Herrian eta bertatik kanpo. Dantza guztiak dute bere sustraia eta bertatik abiatuz osotasunera eramaten dira. Azkenik nik ez dut uste “sprintekoak, gimnastikoak, robotikoak...” direnik, guztik alderantzizkoa, biziak, oso naturalak. Ekonomikoak esatean ez dakit zehazki zer esan nahi duzun. Zure iritzia guztiz errepetatzen dut, baina ez nago ados ikuspuntu horrekin, errealitatetik oso hurrun dagoen pentsakera funts gabea iruditzen zait.

oier
oier dio:
2007/06/19 17:41

Kaixo "Anonimo" eta eskerrikasko zure iritzia idazteagatik!

Nik ez dut esan Segurako dantza solte txapelketan beharrezkoa denik Gipuzkoar erara dantzatzea. Irakurri berriz nire testua eta ohartuko zara nik ez dudala horrelakorik esan.

Horrez gain, nik ez diot txapelketetan aritzen diren dantzariek ez dutenik maila alturik; argi dut lan handia egiten dutela. Baina txapelkeketan baino funtzionatzen ez duen dantza eredu batetaz ari gara, txapelketetatik kanpo existitzen ez den eredu bat. Eta txapelketaren bidez eredu hori saldu nahi digute dantza soltean egiteko eredu "onena" bezala. Eta nik hasteko ez dut sinesten eredu horretan, dantza tradizionalaren alorrean ohikoak diren jarrera eta mugimenduen erabat alderantzizkoak erabiltzeaz gain espresuki lehiaketarako eredu artifizioso bat delako. Eta hori ez da Gipuzkoako dantza solte eredua, txapelketetako dantza solte eredua baizik. Gipuzkoan bertan mila modutara egiten da dantza soltean, eta dantzari bakoitzari atsegina eskaintzen dion neurrian ez nintzateke ausartako esatera bat bestea baino hobea den.

Asteburuan Seguran jokatu den txapelketan epaileek "dantzarien erritmoa, bien arteko berdintasuna, zailtasuna eta dantzaren osotasuna" baloratu ome dituzte. Nik ezagutzen ditut dantzariak erritmoarekin jolasean aritzen direnak, eta nahita ibiltzen direnak atzetik eta aurretik erritmoa hautsiz. Badira beste batzuk bikoteak egiten duen berbera egitea aspergarri gertatzen zaiena, eta batak zer egin besteak kontrakoa asmatzen aritzen direnak. Badira dantzariak zailtasunari inolako interesik ikusten ez diotenak, ez baita beraien asmoa akrobaziak egitea, baizik eta gauza sinpleak eginez komunikatzea.

Nik nahiago ditut eredu biziak, naturalak, ekonomikoak... baina txapelketetan bestelakoak sustatzen dira, sprintekoak, gimnastikoak, robotikoak... Eta bide horretatik, eta ereduak sortu eta bultzatzen duten eraginagatik, txapelketak mesede baino kalte gehiago egiten ari diren ustekoa naiz ni.

Txapelketen inguruko beste testu batzuk hemen: http://www.dantzan.com/edukiak/banakako-dantza-txapelketak/

Ondo segi, oier.

anonimo
anonimo dio:
2007/06/19 15:07

Ez nago bat ere ados xure iritziarekin. Euskadiko dantza soltu txapelketan ez da beharrezkoa gipuzkoar erara dantza egitea. Hori ez da egia. Ni, txapleketan baten baino geihagotan parte hartu duen dantzari bat naiz, eta hori ez da horrela. Lehenik bikote geihenak gipuzkoarrak daude, beraz, probabilitate aldetik, posibilidade geihago dago Gipuzkoarren batek lortzea saria. Bigarren, Gipuzkoarren artean estilo desberdin ugari daude, ez dute denek dantza berdina egiten, batzuen artean alde izugarria dago dantza estiloan. Bestalde, Bizkaitarrak, Arabarrak edo Nafarrak beren estiloan dantza egin dezakete, baina ongi dantzatuta, beren estiloan, baina teknika honarekin. Objetiboki, oso maila altua dago, bikote askok ordu asko pasatzen dituzte eta gogor saiatzen dira,maila altuagoa dago Gipuzkoar bikote batzuetan izkaitar edo Nafarren aldean. Maila hori lortzeko, edozein estilo dela ere dantzariarena, gogor sakrifikatu beharra dago. Laupabost bikote Gipuzkoar maila oso altuan daude, eta maila hori gainditzeko lan haundia falta zaie beste bikoteei, gipuzkoarrak, bizkaitarrak, nafarrak edo arabatarrak izan. Ez du zerikusirik batak bestearekin. Animo dantzari guztiei eta segi horrela

aritz
aritz dio:
2007/06/29 12:43

Ah ze kakanahastea duzun, anonimo (mikel, eneko, unai,...). Esanen didazu zein lerrotan iraindu zaitudan nik? Argi esan omen duzu irainen kontua nori zuzendua dagoen, baina Oier-ek berari buruz ari zinela ulertu du, eta ni orain arte ez naiz aipatutzat jo. Dena den uste dut tronpatu zarela (beste behin).

Gainontzekook zuk idatzitakoa irakurri dugu eta gure arrazoiak mahai gainean jartzen saiatu. Zu berriz detaile hutsaletan jarri duzu azpimarra (fandangoak besoak altsatuta dantzatzen direla - ah ze deskubrimendua - edo irainen kontuan, edo,...) benetako mamian sartu nahi gabe, zuri erantzuteko hartutako denbora aintzat hartu eta eztabaidaren funtsa ulertu nahi gabe.

Idatzitako guztia berriz irakurtzea gomendatuko nizuke.

oier
oier dio:
2007/06/29 11:01

Anonimo (Nahiago baduzu: Mikel),

Ahaztu bazaizu ere zu zeu etorri zara nire blogera nire iritzia erabat funtsik gabea dela eta errealitatetik at bizi naizela esatera. Ez naiz ni negarrez dabilena. Eta arrazoi duzu, nahi edo nahi ez dantza mundua horrela dago gaur egun, eta zuri dantzaren perfekzioa iruditzen zaizun hori parregarri iruditzen zaie beste batzuei.

Besteen iritzia errespetatzen duzula esaten duzu baina hemen batek pentsatzen duena esan duenean ihesean atera zara erabat suminduta. Behin eta berriz errepikatzen duzu besteen iritziak errespetatzen dituzula, baina egia esan ez dakit zer esan nahi duzun horrekin. Nahiago nuke gure kritikaren mamia ulertzeko saiakera egin izan bazenu, izan ere, zalantzak ditut dantza solte txapelketen inguruan planteatzen dituguk kritikak ulertzen ote dituzun. Zure burbuilan erabat itxita zaude eta zaila egiten zaizu zurearekin horren desberdinak diren ikuspegiak daudela barneratzea.

Dena den ongi etorri dibergentziaren mundura. Hasieran desoreka sentitzen da, luzaroan eutsi gaituzten zutabeak amiltzen ikusten ditugulako, baina denborarekin eta zure jarrera kritikoa indartzeko lan egiten baduzu, eroso sentitzera iritsi zaitezke, eta hori bai, monoteismoa baino askoz ere entretenigarriagoa da.

Ondo segi! oier.

Xabi
Xabi dio:
2007/07/06 11:02

Berria naiz eztabaida honetan. Agurrak guztioi aldez aurretik. "Anonimo"-rekin ados nago. Gaur egungo dantza lehengo dantzetan du oinarria, aldaketak izan ditu, noski hori ez da txarra. plazetan dantzatzen dena eta txapelketa batean egiten dena ez du zertan desberdina izan. Edozien moduko txapelketa batek, jokatzen dutenen arteko lehia dakar, eta beti ere hobekuntza. Ez dantza txapelketa batean bakarrik, trikitian, bertsolaritzan, baita futbolean ere. Hori horrela da. Argi dago, aburu desberdinek aberasten dutela mundua, batak bestearena errespetatu besterik ez da behar. Esaldi bat baino gehiago irakurri dut lekuz kanpo. ezinezkoa da ain iritzi erradikalak elkartzea, ez dago hori eskatzerik.

Anonimo
Anonimo dio:
2007/06/20 15:35

Kaixo Oier, Zure erantzuna irakurri ondoren, pare bat apunte bakarrik. “Zuretzat perfekzioa dena beste askorentzat pellokeria bat da. Eskuak zeruraino eta sorbalden atzetik igo nahi izateak ez dauka inolako zerikusirik dantzaren perfekzioarekin, eredu estetiko zehatz batekin baino” Dantzan ikastera doan pertsona orok besoak goran dituela ikasiko du, edozein dantza lekutan, txapelketetara bideratu gabe. Ez du zer ikusirik Txapelketak besoak gora ematearekin. Hori egitea ez da ez nekagarriagoa eta ez hobea, soilik horrela da, goraxeago, edo beraxeago ez dago txapelketetako arauetan ezer. Ez da zuzena zure iritzia. Buruz behera dantza egitearena, irteera barregarria izatetik at, ez du inolako zentzurik. Hobea izan ala ez oso gauza erlatiboa da, dantza ez da futbol partidua neurtzerik. Inork ez du esan, noski nik ere ez, dantza ez erosoa edo zaila egitea hobea denik. Oso gauza komplexua da eta lekuz kanpokoa iruditzen zait hain azaleko argudioak erabiltzea. Txapelketetan ez da inolako dantza eredurik sustatu nahi. Non irakurri duzu hori??? Ez da saritzen eredu bat, dantza baizik. Eskertuko nizuke, zuzen zaudela zihurtatzen duen araurik azalduko bazenu. Ez duzu lortuko. Ez dago dantzarako zein eredu edo besok nola eraman agintzen duen araurik. Oso oker zara. “Planteamendu horrek XIX. mendeko mugimendu erromantikoan du jatorria, eta XX. mende hasierako folklore jarduera dezente markatu du…”idatzi duzu. Ez da nire intentzioa zuri “porrurik sartzea”, egia esan. Datza eboluzionatu egin da, trikiti piezak ere bai, oro ar, gizarte osoa, zuk nahi ala ez. Berriro diot, pauso gehienak berdinak dira, hobeto eginak, besterik gabe. “Hain zuzen ere zure iritziaren modukoei aurre egiteko idatzita dago nire artikulua” diozu. Ez zara inor inoren iritziari aurre egiteko. Zuk zure duzu, eta beste batek berea, hiztegin, ideiak elkartrukatu, baina kontra???nik zurea ere errespetatzen dut.

“Zure iritziz txapelketak dantza tradizionalen espresio perfektua dira” hori ez dut nik esan. Tematuta zaude dantza txapelketekin. Dantza, txapelketetan edo ez, profesionaletan edo dantzari “amateur”etan, btzuetan perfektuago izango da, hobeto egina dagoelako, eta besteetan berriz, pausoak egin bai, baina hala moduz. Iinteresgarriagoa zein den, iritziaren arabera. Inork ez du sinisterazi nahi “txapelketetako eredu” hori (ez nago ados kontzeptu honekin eres, txapelketetan eredu pila bat daude, guztiz deserdinak), hobea denik, non dago hori arautua???nondik atera duzu hori??hobeto exekutatuta ,bai, interesgarriagoa, berriro diot, iritziaren arabera. > Txapelketetan erabilitako pausu gehienak edozein > herritako festetan plazan ikus daitezke, normala > den bezala ez hain landuak teknikoki, baina > funtsean pausu berberak. “Zuk pausuetan jarri duzu begirada. Erromerietan, eskualde batetik bestera dantza soltean erabiltzen diren urratsak aldatzen diren, baina dantzakeran, karakterrean, badago gutxieneko batasun bat. Niretzat dantza soltean interesgarriagoa da estiloa urratsak baino. Eta txapelketetan justu kontrakoa egiten da” diozu. Zertaz ari zara???nodik atera duzu txapelketetan justu kontrakoa egiten dela??uste dut informazio dezente falta zaizula, bestela ez zenuke hori baieztatuko, urratsen bezain garrantzitsua da, estiloa, bizitasuna, expresibitatea, naturaltasuna…..Oker zaude. Berriro diot, txapleketetako sustatzaileak ez dute hobea zer denik esaten, ez dago horrelakorik inon idatzia. Ekonomikoari buruz, galdera bat egin didazu: “Txapelketetan egiten den “”ereduarekin”” zenbat fandango eta arin-arina egin daitezke segidan?” ba erantzungo dizut, nahi baduzu arratsalde osoan gelditu gabe. Nahi duzunean froga diezazuket. Noski, ez indar berarekin, baina bai “eredu” horrekin. Eta horrela ez balitz? Txarragoa izango ltzateke????nork arautzen du hori??? “Zure pentsakera ez dut konpartitzen, argi dago. Baina nahi eta nahi ez errealitatean bizi naiz, ez zure burbuila berean, agi danez. "Funts gabea"? Bueno, ez gaude ados, bistan da, baina uste dut gaia dezente aztertuta atera ditudala nire ondorioak.” Diozu. Berriro diot zure iritzia errealitatetik at dago eta funts gabea da. Datu pare bat eman dituzu, baina datu horietatik egiten duzun ausnarketak ez du zentzurik, ez hori bakarrik, oker zaude, lerroaldi bakoitzean garbi zehaztu dizut zergaitik. Ondo segi oier.

oier
oier dio:
2007/07/06 15:22

Ongi etorri Xabi!

Hauxe diozu:

"Edozien moduko txapelketa batek, jokatzen dutenen arteko lehia dakar, eta beti ere hobekuntza."

Hortxe dugu desadostasuna. Zuk egi borobiltzat jotzen duzu txapelketak beti hobekuntza dakarrela, eta nik esaten dut ezetz, aldaketak ez dela zergatik hobekuntza izan behar. Txapelketarako egiten diren aldaketek ez dutela dantza "hobea" egiten. Izan ere, zuretzat zer den "hobea" ez da niretzat (eta beste askorentzat) den berdina. Eta hori da zuek ulertzea lortzen ez duguna, eta ez etorri esaten gure iritzia errespetatzen duzuela eta bla, bla, bla, ze muina hor dago, zuek ez duzuela inondik inora zalantzan jartzen zuen "hobea"ren eredua iritzi bat denik, zuentzat egia absolutoa da, eta guk esaten dugu iritzi bat baino ez dela.

"Ez dantza txapelketa batean bakarrik, trikitian, bertsolaritzan, baita futbolean ere."

Trikitia aipatu duzunez trikiti munduko adibide bat jarriko dizut ea lagungarri den. Joseba Tapiaren hitzak dira, hara:

"Nik, aurrena, soinua ondo jo-tzen ikasi nuen, horixe ikasi nuen umetan. Osabak errepertorio zabala erakutsi zidan erromerietan defendi nendin. Gero txapelketak etorri ziren. Hiru Trukurekin ikasi nuen ondo jotzeak ez zuela esan nahi azkar jotzea. Sotiltasunaren eta gordintasunaren ederra erakutsi zidaten."

Ondo segi!

oier
oier dio:
2007/07/06 15:13

Aupa Anonimo!

Noski idatzi dezakezula nire blogean, esan dizudan gauza bakarra da ez naizela ni negarrez dabilena. Eta ihesean esan dizut zuk zeuk esan duzulako ez duzula nire erantzuna irakurriko: "Ez dut irakurri ere egingo azken erantzun hau.". ETa azken erantzuna nirea zen, beraz, ihes egitea ez bada ez dakit zer izango den hori, baina, eztabaidatzeko modu bitxia bai benetan. Besteena irakurri ez eta norberak nahi duena esan...

Pozten naiz aldatzen hasi zarela ikusita. Lehen hauxe esaten zenuen:

"zure iritzia errealitatetik at dago eta funts gabea da".

Orain berriz hauxe.

"ez dut inongo arazorik zure ikuspuntua ulertzeko, ez eta kritika barneratzeko, baina ez dut konpartitzen."

Aurrerapen handia izan da. Txapelketen aldekoen iritzia ondo ezagutzen dugu, baina eztabaida honetan ikusten ari garenez alde zaudetenek kontrakoen iritziak ez dituzue hain ondo ezagutzen. Eta pozten naiz ikusita erabat ulertzen ote dituzuen argi ez badut ere, gutxienez haien berri izaten hasi zaretela.

Xabi
Xabi dio:
2007/07/12 14:49

Lehengo puntuan ez gaude ados. Niretzat hobea dena, askorentzat ere ala da, zure ustez ez, baina iritzi bat da. bigarren puntuari buruz, noski zuen iritzia errespetatzen dudala, nik behintzat, eta zuen ikuspuntua ulertzen dut, ez naiz horren inozoa, baina ez nago ikuspuntu horrekin ados. Joseba tapiaren hitzak ipini dituzu, eta lasai geratuko zinen gainera baina ez dakit zer esan nahi duzun horrekin. Erromerietan era batera jotzen zuela eta Hiru Trukurekin ikasi zuela ondo jotzeak ez zuela esan nahi azkar jotzea. Ados nago horrekin. Baina zer ikusi du batek bestearekin? Dantzan azkarrago egitea ez da hobea mantsoago egitea baino. Trikitian ere mantso jotzean kalitate hobea ala baxuagoarekin jo daiteke. Azkartasunak ez du esan nahi hobea denik. Nik ez dut horrelakorik irakurri goiko lerroetan. Bere mantsotasunean ere pieza errezak, zailak, teknika hobez, txarragoz….jo daiteke. Horregatik diot, adibide horrek ez duela ekarpenik egiten eztabaida honetara. Bere garaiko erromerietan azkar azkar jotzeko oitura zen, ain azkar zein kalitatea galtzeko arriskua zegoen, tekla guztiak ez jo, soinu bakoitzak beharreko artikulazio eza…hori da esaldi honek esan nahi duena. Puntu honekin nire eta anonimoren iritziak indartu dituzu. Anonimorekin ados nago gauza geihenetan, zure ekarpen hau, niri ere funts gabea iruditzen zait. Nahiz eta oso erradikala iruditu zure iritzia, errespetatzen dut nik ere. Ondo segi zu ere!

Anonimo
Anonimo dio:
2007/07/11 20:30

Lasai Oier, ez naiz penstakera aldatzen hasi, esan bezala ez dut inongo arazorik zure ikuspuntua ulertzeko, ez eta zure kritika barneratzeko, baina horrek ez du esan nahi pentsakera aldatu zaidanik. Zure iritzia errealitatetik at, funst gabea eta gehiago esango nuke, oso erradikala iruditzen zait. Ez nahastu bat eta bestea. Baina errespetatzen dut zure ikuspuntua, nola ez.

Xabi
Xabi dio:
2007/07/20 17:25

Anonimo: txapo zure erantzuna.

Anonimo
Anonimo dio:
2007/07/05 15:03

Oier, badakit zure blogera ni neu sartu naizela, eta nire iritzia eman dut. Ezin dut? blog pribatua da? barkatu ala bada. Ihesean ni erabat suminduta? hementxe nago, ez dut zure blogean orduero sartzeko aukerarik. Lasai hemen nago, eta ez naiz joango ihesean. Zalantzak dituzu, zuen kritikak ulertzen ditudan?zergaitik diozu hori? nire esaldietako zeinek eraman zaitu ondorio horretara? zuen iritzia ongi ulertzen dut, horrenbestarino iristen naiz, goi mailako ikasketak ditut eta euskara nire hizkuntza da, ez dut inongo arazorik zure ikuspuntua ulertzeko, ez eta kritika barneratzeko, baina ez dut konpartitzen. Ikuspegi desberdinak barneratzea kostatzen zaidala diozu, ezagutzen nauzu??hori zure irudipena izango da, berdina esan diezazuket. Agina zu zara nirea barneratzen ez duena. AQzkenik, zure azken lerroaldean diozunaz, oso eroso nago nagoen bezala. Aritz, beste behin tronpatu naizela diozu, beste behin?hori zure iritzia da, agian zu tronpatu zara. Nik eres nire ikuspegia eta arrazoiak eman ditut, eta ez diozun bezala detaile hutsean geldituz, hori ere zure ikuspuntua da. Besteen iritzia baloratzeko ahalmen haundia duzu e? eztabaidaren funtsa oso ongi ulertzen dut, ez nago ados zuekin, hori bezain arrunta da. Zuri gomendatuko nizuke nik, nik idatzitakoa irakurtzea, zure desberdinak diren ikuspuntuak ulertzeko beharra somatzen dizut. esango didazu nahi duzunean, idazten segitzeko Oierren baimenik badut. Bere blogean sartu naizela dio eta.

oier
oier dio:
2007/08/09 19:28

Anonimo eta Xabi, egin dezagun orain artekoaren laburpen bat. Hauxe da nire planteamendua:

  1. Dantza txalpelketen bidez dantza tradizionalaren eredu zehatz bat sustatzen da
  2. Dantza tradizionala egiteko eredu asko daude eta ez dago bat bestea baino hobea
  3. Errealitate anitz hori ez dute islatzen txapelketek eta horren ordez dantzaren ikuspegi jerarkiko bat plazaratzen dute, non gailurrean beren burua jartzen duten.
  4. Funtzionamendu horrek mesede baino kalte gehiago egiten dio dantza tradizionalari, txapelketako ereduekin zerikusirik ez duten dantza-moduak gutxietsiz, dantza tradizionalaren irudi murriztu eta partziala plazaratuz eta aniztasunaren aurrean homogeneizazioa bultzatuz.

Hori guzti hori defendatzeko hainbat argudio eta adibide jarri ditut, eta antzeko ikuspegia duten beste hainbaten iritzi eta lanetarako loturak eskaini ditut. Horren guztiaren aurrean ez zarete bestelako argudio bakar bat emateko gai izan, eta besterik gabe nire iritzia errespetatu arren “funts gabea” iruditzen zaizuela errepikatzera mugatu zarete. Horregatik esan dizuet gezur bat mila aldiz esateak ez duela egia bihurtzen.

Ondo segi, Oier.

aritz
aritz dio:
2007/06/20 16:36

Barkatu eztabaida honetara inork gonbidatu gabe sartzea baina zirikatuta sentitu naiz eta erantzuteko beharra sentitu dut.

Ni ados naiz Oier-ekin. Txapelketetan gailendu den dantzakera artifiziala, deserosoa eta almidonatua iruditzen zait. Herriko plazetan egin izan den dantza moldearekin deus ikusteko ez duena.

Herrietako plazetako dantza moldearen (edo moldeen) eta dantza taldeen edo txapelketen dantzakeren arteko ezberdintasunak ederki azaltzen ditu Patxi Laborda dantzariak artikulo honetan:

http://www.euskonews.com/0392zbk/gaia39201eu.html

Bertan azaltzen du dantza tradizionala akademizatu egin dela eta horren erakusle nabariena txapelketak dira.

Patxik dio: "Dantza Taldeek, asmo onez dudarik gabe, dantza sozialak plazatik ateratzen dituzte eszenatokira eramateko, baina bide batez moldatzen dituzte garaiko modetara egokitzeko (baleta, adibidez). Dantzaren ezaugarri garrantzitsuena ikusgarritasuna dugu, eta horretarako dantzarien arteko berdintasuna bilatzen da. Estetikari ematen zaio ludikotasunari kentzen zaion garrantzia, eta, egia esan, garai hartako ikusleentzat, kronikei kasu egiten badiegu, zinez ikusgarria suertatzen zen emaitza.

Baina segidan kontrako bidea sortzen da eta eszenatokiak plazetarako ereduak bilakatzen dira, gertakari horrek ekartzen dituen ondorioekin: indibidualismoaren galera, berdintasuna lortzearen alde estiloa gutxiestea, estetika eta koreografia aldaketak koordinazio eta ikusgarritasunaren mesedetan..."

Adibideen sinpletasunean horrenbeste fijatu ordez, mamian fijatu beharko zinateke "anonimo". plazetan ez da inoiz txapelketeta dantzatzen den gisan dantzatu.

Bi adibide Patxiren testutik:

Bartolo Lasak, Zeberioko dantza maisuaren aburuz, jota ongi dantzatzeko:

“Burua geldi eukin behar da, garritik bera kaderatako bisagrak mogidu, eta garrie astindu, jitanak narruten dabizenean moduen”

Eta horrela egiten zen Bizkaia osoan, ez Arratian bakarrik, eta Nafarroako iparraldean ere bai, Pontxio Irurtia, Leitzako musikariak Txistulariak aldizkarian argitaratutako artikulu batean idazten duen bezala (Txistulariak 153. kanttarien basoa):

“Berrogeitamarreko hamarkadaren hasierako fandangoa, patxadan eramaten zen, hankak arin, gerria abailduz... Gune edo punturik garrantzitsuena ez zegoen oinetan gerriaren kulunkadan baizik, gerrien gora beherantz hori eperdiaren ezker-eskubiratzeak nabarmenagotzen zuelarik”.

Hoixe ba!

Xabi
Xabi dio:
2007/07/12 19:20

Oier, agian ez didazu ulertzen baina hau esaten duzunean “Baina nik ez dizut eskatzen hobea zer den nirekin adostea, baizik eta hobea zer den erabakitzeko irizpide -eta ondorioz emaitza- desberdinak daudela onartzea.” Horixe bera esan dizut. Iritziak dira, denak onargarriak.

Hau diozu baita ere: “Joseba Tapiaren hitzei buruz. Egindako ibilbide horretan (erromeriak - txapelketak - hiru truku) "ondo jotze" horren kontzepzioa nola aldatzen joan den adierazten du. Txapelketetan ondo jotzea azkar jotzearen pareko samarra zen, baina gero konturatu zen ondo jotzeak ez zuela esan nahi azkar jotzea.” Hori zuk egiten duzun interpretazio bat da, baina nik uste dudana argi idatzi dizut aurreko erantzunean.

Azkenik txapelketa batean “"hobea" zer den erabakitzen da” zuk diozun bezala, hobea zer den aurkezten direnen artean. Horrek ez du esan nahi aurkezten ez diren eta beste estilo batean dantzatuko luketeenak hobeak ala txarragoak direnik. Estilo desberdin asko dago, denak dira desberdinak. Estilo baten barruan egokiago ala ez dantza daiteke. Ez bazaude ados ongi, baina horrela da. Txapelketetako gaiarekin “Anonimo”rekin bat nator, eta berak dioen bezala, gaur egun dantza horrela dago, eta zure iritzia izan dezakezu, errespetagarria guztiz, baina zure desberdin pentsatzen duten pila bat dago. Ez zaitez zeurean itxi. Ikasi besteena ere errepetatzen.

dantzaria
dantzaria dio:
2008/06/18 18:45

kaixo guztioi! lehenik eta behin esatea ni txapelketetan lehiatzen ibiltzen neska bat naizela. Txiki txikitatik aritu naiz dantzan aitaren pausoak jarraituz. Egia da aita txapelketetan aritzen zenean eta gaur egun dantza egiteko era asko aldatu dela. Gaur egungo dantzariak askoz ere teknikoagoak dira, lehengo dantzak oinarrian harturik berrikuntzak sartzen joan dira,zer du horrek txarrik? Azken finean berritu beharra dago, bizitza aldatzen den heinean. Dena den, esan beharra daukat berrikuntza eta aldaketa hauek ez direla bakarrik dantza txapelketetan nabari. Dantza taldeak ere berrikuntzak barneratzen joan dira (Gero eta talde gehiago ikusten dira Edu Muruamendiarazen koreografien antzeko dantzak dantzatzen, edo beste dantza mota ezberdin batzuk barneratzen, arratiako dantzak esaterako). Azkenik aipatzea dantza txapelketak urte askotan antolatu direla, beraz gure historiaren parte dira, eta nola ez euskal kulturaren parte, beraz errezpeta ditzagun! ez gaitezen izan gu gure kulturaren parte den zerbait desagertzera bultzatuko dugunik!

Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Zenbat dira hogei ken bi? (idatzi zenbakiz)
Erantzuna:
Aurkezpena

Dantzing

Hitzen eta gorputzen dantza

Oier Araolaza Arrieta (Elgoibar, 1972) Dantzaria naiz. Kazetaritza eta Antropologia ikasketak egin ditut, ETBn eta Elhuyar-en egin nuen lan, eta azken urteotan dantzaren komunikazioan eta kudeaketan ari naiz buru-belarri dantzan.com elkartean. Eibarko Kezka dantza taldea dut bigarren etxea eta Donostiako Argia dantzari taldeak argitzen dit bidea.  <eibartarrak> posta zerrendaren bidez Interneti zukua ateratzeko aukerak ikasi eta dantzaren alorrean aplikatzen saiatu naiz. dantzan.com izan da ahalegin horien ondorio nagusia, euskal dantzarien informazio gune bat. Gaur egun dantza eta generoaren inguruko ikerketa lanean ari naiz EHUn Mikel Laboa Katedraren babesarekin, eta Dantzertin euskal dantzako eskolak ematen ditut.

Blog honetako testuen lizentzia: Creative Commons by-sa

twitter