Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Mispillibar / Euskaldunak

Euskaldunak

Jon Etxabe 2016/07/05 10:07
Hari-mutur batzuk

Zer garen

* Euskaldun denok ez ote gara “okerreko hariez eginiko amarauna”.

* Terrorista etiketa jarri digute euskaldunoi. Harro behar dugu askatasuna defendatzen dugun Europako herri bakanak izateaz. Konplexurik gabe.

* Posta bulegoan: "De donde son. - Vascos?. - De Bilbao?". Ze bekatu egin dugu euskaldunok, Bilbok ordezkatu gaitzan. Euskaldunok, bilbainoak!. Ez, arren!.

* “Kantauri Itsasoa iragaiten da Finisterre parean; lurralde arriskutsua hauxe, ... marinelak engainatu eta gero larrutu egiten dituzten jende anker odol-goseen bizitoki”: euskaldunok ere ez gintuen piura eta jite hobekoak deskribatu Santiago bidean zihoan zenbaitek.

 

 

Identitatea

* Arrifak erresistentzia identitatearekin bizi izan diren bezala  luzaroan Marokon, erresistentzia da azken urteotan Euskaldunon identitatea ere.

* Aberria hiltzeko lur puska bat dela, hezurrak gordetzeko herria, hori; gurasoak amak borreroak direla esatea bezala da, hiltzeko ekarri gaituztelako.

* Aberriari buruzko eztabaidak, etsaigoak eta jatortasunak, iraultza metafisikoaren ajeak ziren, baita borroka abertzalearenak ere

* Hizkuntzak ematen digula euskaltasuna, hori da uste duguna. Euskaltasuna, lurraldetasuna: espainolek eta frantsesek oraindik ez duten kontzeptuen borroka dugu euskaldunok, eguneroko praxi dialektikoa  ez ezik bizitza  zailtzen diguna.

* Euskaldunok, gu geu gara, ez dugu onartzen inork irentsi gaitzaten. Baina herrien elkarbizitzak besteak diren bezala onartzea eskatzen du.

 

 

Kontzientzia

* Pausoz pauso, mendez mende, eguneroko bizibeharrean egin du bere historia Euskal Herriak. Ametsa ere ez zen izan seguruenik duela gutxira arte  gure identitatea. Euskaldunak garela jabetu garen arte. Garenari teoria ere jarri diogun arte. Euskalduna izatearen bizipoza da akuilu eraginkorrena gaur egun. Eguneroko esperientzia. Herri-bizipoza ere.

* Herriaren presioan dago etorkizuna bideratzea. “Piensa mais / Pentsa maiz”.

* Konkistatzaile lez darraie konkista ondoren, indar hutsa erabili zuten, indarra besterik ez darabilte. Ezer gutxi omen gara, baina harro egoteko ezer gutxi hori dugu, eta hori da gure indarra, horrek eragiten du beraien ahulezia. Harrotasuna den herritartasuna dugu. Euskal herritar ez izatea da beraien ahuldadea.

* “... euskaraz dakiena euskaldun bihurtzeko ...”. Euskaradun aurretik euskal kontzientziadun izan behar da euskaldun izateko, euskaltzale alegia, ondorioz euskarazale; jakitea eta izatearen arteko tarte hori litzake euskaltzaletasuna.

* Harroputz, munduko bakan egiten du hainbatek bere buru euskaldun euskaraduna. Mundu-kide soilik, besterik ez, hori izan behar dugu euskaradunok. Asko baitira munduan hizkuntza berezi bakanak.

* Etsaiek idatzitako historia izatea omen euskaldunok daukagun historia bakarra, baina gaur egun geure historia geu idazten ari gara, eta hori da onartu eta barkatu ezin digutena.

* “Giza historiaren urte kopuruetan sarturik, itsasoaren ur tanta bat ere ez gara, baina ur tanta hori beharrezkoa da itsasoa izan dadin” Alfontso Martinezek.  Beraz izan gaitezen tanta, harro eta gogor.

* Globoa noiz eroriko ibili ohi da euskaldun asko. Edo globoa bota nahi dutenak erasoz.  Globoa geuk bota behar dugula jabetu gabe.

 

 

Bidegurutzean

* Borrokatzen ez dena da galtzaile. Korapilatsua da, gutxienez, gaur egun euskaldun izatea.

* Garai eta egun erabakigarriak hauek, -hori uste dugu beti-; historia hil ala bizikoa izan da beti euskaldunontzat

* Jaberik gabe bizi nahi dugula, geu geure buruaren jabe, kanpotar jabegorik gabe, erabaki dugu euskaldunok.

* Gaur egun -agian beti- etengabe hautuak egitera behartutako herria gara, herri bat, euskalduna, garela hautua egin genuelako behin. Eta zer. Ez gara gain-zama horrengatik estutuko.

* “Eutsi beharrean gertatu izan gara euskaldunok eta oldartu beharrean sarri, eusteko modu bat baino ez dena”.

* Hiritar euskaldunak erabaki dugu, arazoa konpontzeko borondate askea Kolonbiako oihan tropikalean elurtea baino mirari handiagoa da gure erabakia.

* Gertaera hutsalak izan ohi dira pilatzen joan diren txingarrei garra atera dien azken putza. Bestetan gertaera hutsalei heltzen die ahalguztidunak, kinka larrietan, beste heldulekurik ez duenean ahal gutxidunei erasotzeko, euskal alderdi bat legez kanpo uzteko, esateko. Keinu hutsalei adi egon gara euskaldunok, mirari baten itxaropenez,  miraririk ez dela jakinda ere, keinu hutsalon katea luzatu eta indartuko den esperantzan, alegia. Etorkizuna eta itxaropena gure esku soilik dagoela onartu dugun arte.

* Egun grisak bizi ditugunak, etsaiak asmatu  amarruen amaraunetik nola ihes egin, izan beharrekoak urruti, etorkizunera  irteera korapilatsua,  basatiak izan ginenekora bultzatu nahi  gaituzte.

*  Ikasi beharko dugu euskal espazioan arkatzez idazten.

* Erabat ilundu zaigu euskaldunoi gaua prozesua delakoa etetean, baina  erabaki beharra dugu, joatea edo geratzea, sekula ez da beranduegi, hala badirudi ere.

* Beti egonen gara moilaren batetan oinak baratuta, malko tanta izoztuak kristalean behera edo amets berean kea gorantz  gorian behatuz,  leihoetan baratzen bagara.

* Argiaren zirrikitua ikusi genuen, bestaldean etorkizunera  norabidea aldatzeko kantoia aurkitua uste genuen, arnasa hartzen hasian ginen, biderako ustez lagun berriak urreratu zitzaizkigun,  errepide berriak irekitzen  hasiak zirela  esaten ziguten, baina lehengo hiri berean harresi berdinen barnean preso diraugu.

* Egun amestuak itzuliko diren utopian zaildu gara egunak joan egunak etorri, mamuaren ziegetako  kateak hautsi itxaropenez, baina, agurea agureago, magiak ez du misteriorik apurtu eta ezinaren sareetan ainguraturik diraugu.

 

 

Ezinak

* Etsipena amore ematea da, helburua aurrez galdutzat ematea, euskaldunon artean zabaldu eta errotuegi dagoen bizipena.

* Min ematen didate utziak dauden  guduan galdutako neska-mutilen oroitarriak. Harriok uneko suzko erroberak  izan balira bezala,  urtean behin zuziri batekin gogoratzen ditugunak. Nekrofilia salatzen didanari bidaian galdutakoek egunerokoaren zati direla erantzungo diot.

*  Elkarren arteko hesiak jasoz diraugu oraindik, hormak bota ezinik.

* Kontsolatzen ematen dugu euskaldunok ahalegin gehiena, irabazteko ahaleginean baino.

 

 

 

 

Errepresioa

* Ia egunerokoak arren, errutinaz haratagoko arantza jasanezinak dira euskaldunok pairatutako atxiloketa denak, beldurtzekoak denak. Ez da ziega erosorik euskaldunontzat, burdina guztiak dira mehatxagarriak.

* Epaileen umorearen menpe bizi gara euskaldunok. Begira Garzon eta enparauei. Politikoen eta alderdien interesen menpe bizi gara euskaldunok, epaileok alderdi eta politikoen morroi besterik ez baitira.  Legeen eta epaileen fidagarritasuna pentsalarien teoria bat besterik ez da, ameskeria, arbitrarioki legeak interpretatzeaz harago, lege berriak egiten baitituzte legea interesei egokitzeko.

*Ilunpea, ezaguna bada, ez omen iluna.  Hain aspalditik bizi gara ilunpean Euskal Herrian,  bidegabekeria nabarmenena ere eguneroko arrunta iruditzen zaigu askenez.

* “Euskaldunon azken mendeko historian beti dago presoa presente, herriko arimaren ezten eta akuilu. Askatasun garrasia, arimaren zalaparta”, Koldo Izagirrek.

* “Ez baitago ziri gaiztoagorik ezpal berekoa baino” Txillardegik. Ezpal orotako ziri kontaezin sartu dizkigute jadanik.

* Aleman batzuk ikusiz:  OR-a odola geneukala eta, onartu egin zuten euskaldun arraza arioek, baina baita Gernika euskalduna  bonbardatu ere.

 

 

Geroa

* “Europa euskalduna da, jatorriz... Aitorpen horri esker bakarrik berpiztu dezakegu euskaldunok geure buruarenganako estimazioa eta Europak bere buruaren kontzientzia” hala dio Alfontso Martinezek.  Espainiara begira ez bizitzen ikasi behar dugu euskaldunok.

* Estatutu edo antzerako marko berri batek kaiola handiagotu edo edertu besterik ez digu eginen euskaldunoi, euskaldun eta gizaki bezala. Burdinak hautsi arte!.

* “Geuk tregua eman eta zuek bakerik nahi ez. Irabazi diagu”, Koldo Izagirrek.  Jakingo al dugu irabazten.

*  Etorri zien eta lokatzatara eraman gintuzten; gero hankak moztu zizkiguten lokatzatan gera gintezen. Baina sinesmenez beteta ditugu zapatak, lokatza belardi bihurtuko dugu, inora alde egin gabe.

* Desertuko nomadak, luzea zaigu euskaldunoi bidea, denboraren inolako kalkulua egiteko aukera ere ukatzen diguten honetan. Ura eta janaria ukatzen diguten garaiotan, garbiago dugu ortzi-mugan aurkitu behar dugula irtenbidea,  hondartzan utzi ditugun lorratzei begiratu gabe.

* Patrikan xemaikorik gabe harrapatu gaitu euskaldunok aspaldian kuku kantak. Abenduan bizi izan gara beti adineko denok, bufanda lepoan eta berogailua piztuta. Badaezpada ere. Baina beti atera dugu patrika barrenetik hurrengo kuku kantuak sos batzuekin aurkituko gaituen itxaropen hondarren bat.

 

 

Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Zenbat dira hogei ken bi? (idatzi zenbakiz)
Erantzuna:
Aurkezpena

Jon Etxabe naiz. 1933an jaioa. Jubilatu nintzanean irakurtzea eta idaztea izan zen aukeratu nuen denbora-pasa nagusia. Mota ezberdineko hainbat material pilatu zait ordenagailuan. Haize bolada batek eramango nauen orri bat naizenez, material hori sarean jartzea pentsatu dut. Zatika eta sailka ateratzen joango naiz. Bideak erakutsiko dit zer eta erritmoa. Lotsa eta ridikulu sentipena sortarazten dit. Baina nahikoa zait bakar bati lan hau baliagarri bazaio.