Los nadies - Ezdeusak
Asteartean, Luistxok mezu bat bidali zuen Eibartarrak posta-zerrendara, Diario Vascon agertutako albiste bat hizpide hartuta.
Gero, Luistxok horri buruz egin zuen berba bere blogean, oso izenburu argigarriarekin: "Hizkuntzak ahaztea, euskal eskolaren helburu". Nik ez dut ezer gehiago esango horri buruz, artikuluak berak salatzen baitu kazetariaren pentsamoldea eta, hedaduraz, gizarte honen estiloa.
Kontua da gero, Eibartarrak posta-zerrendan, erantzun batzuk izan zirela, tartean Leire Narbaizarena. Hala zioen pasarte batean: "Guriak ez dira hizkuntzak, dialetuak baiño. Eta Afrikan? Hor berbarik be ez. aitzen ez diran soiñuak beste barik".
Ezaguna egin zitzaidan esaldia: "Guriak ez dira hizkuntzak, dialetuak baiño". Zuei ez? Eduardo Galeanoren obra irakurri baduzue, duda barik buruan geratu zaizuen testuarekin gogoratuko zarete, Leireren esaldi hori irakurtzean.
Hauxe da aipatutako testua:
------------------------------------------------------------------------------------
Los nadies
Sueñan las pulgas con comprarse un perro y sueñan los nadies con salir de pobres, que algún mágico día llueva de pronto la buena suerte, que llueva a cántaros la buena suerte; pero la buena suerte no llueve ayer, ni hoy, ni mañana, ni nunca, ni en lloviznita cae del cielo la buena suerte, por mucho que los nadies la llamen y aunque les pique la mano izquierda, o se levanten con el pie derecho, o empiecen el año cambiando de escoba.
Los nadies: los hijos de nadie, los dueños de nada.
Los nadies: los ningunos, los ninguneados, corriendo la liebre, muriendo la vida, jodidos, rejodidos:
Que no son, aunque sean.
Que no hablan idiomas, sino dialectos.
Que no profesan religiones, sino supersticiones.
Que no hacen arte, sino artesanía.
Que no practican cultura, sino folklore.
Que no son seres humanos, sino recursos humanos.
Que no tienen cara, sino brazos.
Que no tienen nombre, sino número.
Que no figuran en la historia universal, sino en la crónica roja de la prensa local.
Los nadies, que cuestan menos que la bala que los mata.
------------------------------------------------------------------------------------
Eta testu hori bidali nuen atzo Eibartarrak zerrendara, promesa batekin: gaur, nire blogean, testu bera euskarara itzulita argitaratuko nuela. Ausart samar nire aldetik, gaztelaniaz hain ona den testu bat euskarara pasatzea, baina tira. Promesa egin genuen eta aurrera. Aldez aurretik, txarto esandakoak barkatu eta ondo esandakoei kasu handirik ez egin. Esan barik doa denon ekarpenak eskertuko direla, itzulpena hobetzeko.
Ezdeusak
Arkakusoen ametsa txakur bat erostea da, eta ezdeusen ametsa txirotasunetik irtetea, zorioneko egun batean zori ona eurika jaustea, suerte onaren euria uholdeka jaustea; baina suerte onaren euririk ez da ez atzo, ez gaur, ez bihar, ez inoiz, ezta zirimirian ere, ezdeusek erreguka eskatzen duten arren, eta ezkerreko eskuan azkurea sentitu arren, edo eskumako hankarekin altxatu arren, edo urtea erratzez aldatuz hasi arren.
Ezdeusak: deusen semeak, deusen jabeak.
Ezdeusak: ezerezak, ezereztuak, suertearen atzetik beti, bizitza hilez, izorratuak, mila aldiz izorratuak:
Ez dira, izan arren.
Ez dute hizkuntzarik, dialektoak baizik.
Ez dute erlijiorik, superstizioak baizik.
Ez dute arterik, artisautza baizik.
Ez dute kulturarik, folklorea baizik.
Ez dira gizakiak, giza baliabideak baizik.
Ez dute aurpegirik, besoak baizik.
Ez dute izenik, zenbakia baizik.
Ez dira historia unibertsalean agertzen, baizik eta herriko prentsako kronika gorrian.
Ezdeusak, akabatzen dituen balak baino gutxiago balio dutenak.
Kaixo:
CDaren kontraportadan irakurri nuen lehen aldiz Galeanoren poema. Ederra benetan.