Ingelesen hilerria

Blogetako jenero espezifikoa da ingelesez rant esaten duten hori; kritika gogor, zuzen eta sarri suntsikorra edo esperantzagabea, hiperbolikoa beharbada, baina bihotzez sentiturikoa.

Adibidez:

• Ramon Sanguesak ekitaldi publikoez bota zuena behin, zeinak balio izan duen Ramon Sanguesaren legea definitzeko
• Wheylonak orrazkera borrokilla tipikoaz idatzi duena, mullet irudi sorta utzi diguna Sustatuko irudien artean azken egunotan.
  

Eta Kitto aldizkariak galdera batzuk bidali zizkigun Eibar.org elkarteak prentsaurreko bat eman ondoren. Hor doaz  nik emandako erantzunak. Gaur irtengo ei da paperean, ez dakit editatuta ala ez.

• Eibartarrak' posta zerrendak 10 urteko ibilbidia dauka eta urtetik urtera hazten juan da. Gaur egun internet ezagunagua da eta eskurago daukagu, baiña bere sorrerako sasoia zelan gogoratzen dozue?

Zirrara bereziko momentuak. Uholde teknologiko berri bat dator, Internet, eta hark irentsiko gaituen ala guk geure helburuetarako erabili behar dugun erabaki behar da. Eta bigarrena aukeratu genuen, horretarako bidea ikusi genuen lehenengo aukerarekin, kasu honetan, posta-zerrenda bat egiteko sareko doako tresna sinple batekin. Gero webgune sinple bat egiteko aukera ikasi, eta egin. Eta bilatzaile bat antolatu zitekeela ikusi, eta egin (Aurki.com), eta munduan blogak indartzen doazela ikusi, eta egin.

• Zelako jendiak hartzen dau parte zerrendan?

Suerteagatik edo batek daki zergatik, itxura batean kontatzeko gauza interesgarriak dauzkan jendea elkartu da, batzuk eibartarrak, eta beste mordoxka bat kanpokoak.

• Zelako gaixen inguruko eztabaidak egoten dira?

Sartu eta irakurri.

• Nundik etorri leike zerrendaren arrakasta?

Funtzionatzeko arau sinpleak inportanteak dira. Partaidetza publikoa, hau da, izen-deiturekin identifikatutako jendea bakarrik, eta mezu guztiak artxibo publiko batean. Eztabaidatu daiteke, baina modu zibilizatu batean. Hori, eta jarduna euskaraz dela. Interneteko euskarazko foro biziena da, oinarri sinple horien gainean.

 

• Eibar.org pegoria be sasoi barrixetara moldatzen juan da. Zelakua izan da eboluziñua?

Herriaren ondare digitala sortu edo gordetzeko asmo batetik, berez berrizten doan webgune batera igaro da, eta komunitatea (blogak) dira ardatz nagusia orain. Hedabide lokal baten tankera gehiago ere hartu du orain. Teknikoki, webgune estatiko eta baldar samar bat izatetik, webgune dinamiko eta aurreratu bat izatera igaro da, software libre euskaratuarekin egina, gainera.

• Eibarko blog komunidadia sortu zenduen 2004an, berbia askorendako oindiok nahiko ezazaguna zanian. Internetekiko lilura berezixa dago Eibarren?

Ez dut uste.

• Zelakua da eibartarren blog komunidadia?

Nahasketa berezi bat, kanpoko eta herriko jendearena. Blog batzuk aktiboak, beste batzuk mutu geratu zirenak, etorri-berririk ere bai. Idazle jende batek, adibidez, bultzada nabarmena eman zion geureari kanpotik etorri eta bloga egiten hasita (Xabier Mendiguren Elizegi, Julen Gabiria, Volgako Batelariak, Sareinak...). Geure komunitateari eman zioten bultzada, eta euskal blogosferari oro har. Teknofobia euskal intelektualitatearen adierazgarri izatetik, jarrera marginala (marginatua) izatera igaro da, neurri handi batean geurekin urratsa eman zutelako lagun horiek.

• Zeuenian, bestiak beste, blog-a sortzeko aukeria eskintzen dozue, euskerazko baliabidiak eskura ipiñitta. Zer egin bihar dau eibar.org-en blog-a sortu nahi dabenak?

Elkarteko bazkide bihurtu (baina ez da oso zaila). Lehen urrats gisa, zerrendara apuntatzeko esango genioke jendeari: eibar.org/zerrenda

• Teknologia barrixak garatzen diran abiadia ikusitta, eibar.org etenbarik barriztatzen juango zarie, sasoi barrixetara moldatzeko ahalegiñetan, ezta?

Sasoi berrietara aurreratzeko ahaleginetan, bereziki.

Administrazioa Euskaraz IVAPen aldizkaritik geografia kontuez artikulua eskatu zidaten, eta jarraian dagoena bidali nien. Azken alean argitaratu da. Artikuluko azken parrafoan izenik gabe aipatzen dudan administrazioko profesionala, suhiltzailearen galderak zein ziren azaldu zidana, Jose Mari Aranburu da, Gipuzkoako Foru Aldundiko B5m

zerbitzuko burua.

Suhiltzailearen galderak

Informazio geografikoa eguneroko bizitzaren parte gero eta nabarmenagoa bihurtzen ari da. Mugikorragoak gara denok, telefonoa eskura izanda edozein tokitan gaudelako kontaktatzeko moduan, lana eta etxebizitza toki desberdinetan ditugu askok eta batetik bestera goaz. Mundu globalizatuan distantzia ekonomikoak zein txikiak ere nabaria zaigu, edozein kaletan bazar txinatarra ireki berri dela ikusten dugunean ebidentea egiten zaigun bezala.

 

Hala ere, GIS, GPS eta gainerako terminoetatik haruntzago, nik uste dut geografia, gaur egunean, Interneteko garai hauetan, oso muin sinple batera datorrela. Suhiltzaileen galderetan laburtu dezakegu geografiaren esanahia. Eta galdera sinpleak dira suhiltzaileak egiten dituenak:

• Non dago zera?
• Nola iritsiko naiz hara?
• Nolakoa da leku hori edo zer aurkituko dut bertan nagoenean?

 

Bizitza laboralean, edo bakoitzaren eremu pertsonalean, galdera horiekin zerikusia duten hainbat kontu topatuko ditugu egunero. Ekonomiaren esparruan, lurralde antolamendua eta garraiobideak instituzioen zeregin nagusietakoak dira, produktuen merkaturatzean ere merkatua non dagoen funtsezkoa da (non dauden erosleak). Eremu pertsonalean, seme-alabekin mugikorrez hitz egiterakoan lehen galdera egiten dieguna: non zaude? Eta oporrak planifikatzean, elkarzen gara Interneten aurrean (etxean baldin badugu), eta hasten gara esaten, nora joango gara hurrengo oporretan? (azken galdera honek berriz alor ekonomikoarekin lotzen gaitu: turismo erakarpena, gure lurra non den eta nolakoa den agertaraztea, ze zerbitzu zein tokitan ematen ditugun ezagutaraztea, faktore ekonomiko gero eta inportanteagoa da).

 

Informazio geografikoa antolatzea, eta zerbitzu gisa enpaketatzea, beraz, funtsezkoa da galdera sinple horien atzean sortzen diren posibilitate anitzen probetxurako. Turismo sustapena, mugikorren bidezko lokalizazioa, GPS zerbitzuak, suhiltzaileak berak behar dituen suteetarako benetako datuak... Behar hauek guztiak, galdera sinple horietatik sortzen dira, baina esparru zabal, gero eta zabalago bat, hartzen dute. Eta informazio hori antolatzen, lana dago, lan aukerak, aberastasuna sortzeko bideak.

 

Informazioaren gizartean gaudela esaten dugu, ezagutzaren ekonomiarantz mugitu behar dugula. Ez dakit horrek esan nahi duenaz konturatzen garen. Batzuk konturatu dira: Googlek informazioa antolatzeko modu sinple bat asmatu du, terminoa bilatu, eta tori, emaitza interesgarriak sarean. Eta informazio geografikoaren antolakuntzan ere, Kaliforniako enpresa hori ari da inor baino azkarrago. Googlek kalkulatu izan du munduan den informazioaren %30ak balio geografiko jakin bat duela, eta erabiltzailearen kokapenaren (edo kokapen jakin baten) baitan balio erantsia duela horrek. Google Maps, Earth eta beste zerbitzu batzuetan jartzen ari den indar ikaragarria hortik doa.

 

Kontua da ea gure, hemengo informazio geografikoa antolatzeko zeregin guztia Kaliforniako erraldoiari utzi behar diogun, ala honetan ere merkatu lokal bat, aberastasuna biderkatzeko bide lokalak jarriko ditugun. Honetarako, administrazio publikoek aukera handi bat daukate: Europan oro har, eta Euskal Herrian bereziki, informazio geografiko interesgarriena publikoa da. Diputazioek, Jaurlaritzak eta Espainiako Nekazaritza ministerioak dauzkate euskal zelaietako irudirik onenak, zehatzenak eta eguneratuenak. Baina horiek eskuratzeko, pufa! Googlek eskaintzen dituen irudiak dira, beren lizentzien bidez, Tagzania

n ikusten direnak.

 

Gure herrietako kaletegi eta katastroak, zehatz marraztuta dituzte administrazioek, badakite zein atari zein puntutan tokatzen den. Baina autoetako GPS gailuetan ordaindu behar diren datu geografikoak, Teleatlas edo Navteq izeneko urrutiko enpresa batzuenak dira. Zenbat informazio geografiko publiko dagoen giltzapean... Batzuetan zaila da sinesten! Baina kasu bat aipatzeagatik, Tagzaniak ez du, oraingoz, Euskaltzaindiaren baimenik akademiak araututako euskarazko toponimia integratu ahal izateko gure datubasean. Horrekin horrela bagabailtza...

 

Aldarri bat egiteko garaia da:

• Informazio Geografiko Publikoa oinarri-oinarrizko tresna da, gizarte zibilak informazioaren aroan aurrera egin behar badu.
• Mapa eta datu publikoek, kokapenaren inguruko teknologia berrien sorta osa susta dezakete, garapen ekonomiko eta sozial handi baterako aukera irekiz.
• Europako administrazioen arteko elkarlana ziurtatzeko modua datu da datu geografiko irekiak izatea; horrela egingo da lan alor garrantzitsuetan, esate baterako ingurugiroa dela-eta aurrera begira ditugun erronka zailetan.
• Ez dezatela administrazioek copyright murriztailerik ezarri  informazio geografikoaren gainean. Horrekin, herritarroi berriz ordainaraziko ligukete dagoeneko ordaindua dugun informazioa, denon zergekin lortu baita informazio geografiko hori.

Bai. Ireki datutegi publikoa. Izan dadila informazio geografikoa libre. Gizarteak, enpresek, norbanakoek, informazio hori aberastasuna sortzeko erabiliko dugu. Nik uste dut badela euskal administrazioan honen jakitun den pertsonarik. Suhiltzailearen

galderena, halako profesional batek esan zidan behin, adibidez. Jende horren lan bikaina izan dadila denontzakoa, eta jaso dezala ahalegin horrek bultzada politiko garbi bat.

 

Blog honek ezagutu duen hirugarren diseinu eta gorpuzkera teknikoa da orain hemen ikusi daitekeena. Duela aste batzuk migratu ginen Plone azpiegiturara, eta atzo aurkeztu genuen hori prentsaurrekoan neuk eta lagun batek. Blog honen transformazioa goibururako irudi berri batekin metamorfosi hau amaituko dugu. Hilerri bateko irudia duzue hemen goian, eta beste bat jarri dut bertsio ingelesean. Normandian iazko udan ikusi genituen bi hilerri militar dira, hemengoa amerikarra, bestea alemana

.

 

Ingelesen Hilerria Donostiako bazter polit bat da. Hiru hizkuntzatan hasi nuenez blog hau, pentsatu nuen tokiak balio zuela bloga izendatzeko. Gero El Cementerio de los Ingleses delakoa joan egin zen hemendik; hala nola bulean 20.00etan geratu izan balitz, Espainiara migratu zuen, eta Mapamovil.net domeinuan kokatu zen. Cemetery/Hilerri elebidun gisa jarraitu zuen honek, baina Coreblog azpiegitura eta diseinu laranja atzean utzita, Bitakora

sistemara eta diseinu misteriotsuago batera igaro zen. Perbertitu itxura ematen zidala zioen lagun batek. Hor konpon. Gustatuko ote zaio orain hilerri konfusioa?

 

Iaz asko gustatu zitzaidan Brokeback Mountain, eta kontatu nuen hemen. Oraintsu estreinatu da Ang Lee zuzendariaren hurrengoa, eta asteburuan ikusi nuen. Desioa, arriskua. Ze ona. Gomendatzekoa guztiz. Brokeback baino sexualagoa oro har, eta heterosexualagoa, zer esanik ez. Kamasutra estiloko eszenak, ikustekoak.

Donostian ikusteko aukera, bertsio originalean, txineraz gaztelaniazko azpititulekin. Hala ikusi nuen nik txineraz Antiguo Berri zineman, eta ia 3 ordu airean pasatu zitzaizkigun. Zineko sarreratik 200 metroko erradioan, bi jatetxe eta bi bazar txinatar daude. Baina zinean ez zegoen txinatarrik neure pasean. Ikuslearen egunean joango ote ziren?

Ingelesez ez den hizkuntzan OscarDra aurten eroateko neure pronostikoa, hauxe. Iaz sari hori eroan zuena, Besteen bizitza, alemana, asteburuan ikusi dut halaber (ordenagailuan). Hori ere ona, hotzagoa, baina paralelismo askorekin bestearekin: traizioa, maitasuna, gerra politikoa, antzerkiaren papera, ministro miserablea eta haren maitalea... ez dut gehiago esango: spoilerrik ez.

Ondo igaro Gabonak, lagunak, eta urte berri on. Hona gure familiaren felizitazioa.

Peru bibolina ikasten ari da, eta Suzuki metodo ezagunaren piezetako bat da hau, O Come Little Children. Gabonetarako, Easo Musika Eskolako bere irakasleak, Mikel Larrazek, hauxe aukeratu zion, beste lagun batzuekin jo beharreko kontzerturako. Suzuki metodoa bera, eMulen aurkitu zuen Peruren ikaskide Maria Fossatiren aitak, eta pasatu zidan. Hantxe dago partitura hau:

Hor ez zegoen informazio askorik, baina bilatuz bilatuz, aurkitu genuen musika originala Johann Abraham Peter Schulz-ena (1747-1800) zela. MIDI fitxategia, entzuteko hementxe. Letra originala alemanez Christoph von Schmid-ek (1768-1854) idatzi zuen, musika konposatu eta urte askotara, 1850 inguruan, eta hauxe da:

 

 

 

Ingelesez, itzulpen bat baino gehiago dago. Nik hau erabili dut, lehen estrofarako.

 

Bai, nire itzulpena da kantatu duguna. Lehen estrofa itzulia, bigarrena produkzio librekoa. Horre denontzat, familiaren aportazioa Gabon-kanten errepertoriora:

 

 

2008. urtea zorionekoa izan dadila denontzat.

1978an Espainiako Konstituzioa onartu aurretik, ale elebidun hau banatu zen Hego Euskal Herrian (ez dakit lau probintzietako eremu osoan, ala zati batzuetan bakarrik).



Ale horietako bat aitaren etxean gordea egon da, eta eskaneatu dut: azken aurreko puntuak bere eduki guztiak derogatzen dituela erakusteko. Kontua azaldua izan da hainbat tokitan, adibidez Senez aldizkariko artikulu honetan.

3. disposapen derogatzailea: Era berean derogaturik geratzen dira Konstituzio hontan ezartzen diren disposapen guztiak.



Sarean dagoen Konstituzioaren testu euskaldunak beste idazkera bat du orain baina gure etxera ez dute zuzendutako alerik bidali. Bueno, uste dut Europako Konstituzioaren ale bat bidali zela, eta hura ere onartu zela erreferendum batean. Gero, inork ez daki nola, derogatuta geratu da osorik hura.

Disposapen derogatzailearen eskanerra Euzkal Errian Euzkaras taldera bidali dut, gure hizkuntzarekin argitaratzen diren disparateak dokumentatzeko sortu den Flickr-eko talde bat.

Bernardo Atxagaren blogeko azken sarrera, Euskal Hiriaz. Termino honen sorreraz, esanahiez, eta, behin autorearen eskuetatik libre doanean, hartzen dituen inplikazioez idatzi du Atxagak.

Ez dakit ba ote dakien Atxagak telebistako pertsonaia komikoa dela. Atxaga The Pooh, Euskal Hiria dioen marrazki bizidunen marko bukoliko batean agertzen da, gauza korrienteenak biribilguneekin azaltzen. Grazia du, Noaoaren esketxak.

Jarri naiz sarean bilatzen ea esketx horietakoren bat topatzen nuen. Eta Noaoaren webgune ofiziala topatu dut: xolomo bokadilloen irudiak, bate bestearen atzean. Itxuraz, esketxen baten leitmotifa ei da xolomoarena... baina ulertzen ez dudana da, nola den xolomoaren anekdota hori Noauaren web osoa. Ez dago besterik. Ez dago esketx edo bideo bat bera ere. Ze pobrea.

Espainiako telebistan umorezko beste programa berri bat dago, Muchachada Nui. Haren webgunearen muina esketxak dira, bideoak bertan, eta pegatzeko aukerarekin, Enjuto Mojamutoren abentura zoragarrienak, adibidez:

Ze atzeratua eta traketsa, Noaoa, horrekin konparatuta. Nagusiren bati entzun diot, gainera, Noaoa ez dela Wazemank bezain barregarri, estudioko kontu gehiegi daukalako. Neure semea Peru ados dago diagnostikoarekin. Nik ez nuke zer esan jakingo, ze ez dut saio osorik ikusi. Gero eta gehiago, pilulatan kontsumitzen dut telebista. Ez dakit, adibidez, ze egun edo ordutan ematen duten Muchachada Nui telebistan, baina beren esketxak eta Enjutorenak, bereziki, alde guztietan agertzen zaizkit.

Kontsumo modu hau da etorkizunekoa, seguruenik. Youtube eredua. Telebista pilulatan, norberak aukeratuta. Horixe esan zigun Vicent Partal Vilaweb atari/proiektu katalanaren sortzaileak joan den ostiralean Sareko Argiaren edizio jarraiaren 10. urteurreneko ekitaldian bildu ginenoi. Gertu neukan Bingen Zupiria. Oso kezkatua zirudien.

 Eta bat nator guztiz gaur Berrian Jokin Muñozek elkarrizketa batean

dioenarekin.

 

Ni hasia naiz hemengo gure arazo hau nahiko urrutitik ikusten. Hiritarra naizen aldetik, neure burua inplikatua ikusten nuen lehen. Ez dizut esango manifestazioetan eta ibiltzen nintzenik, baina gaiak kezkatzen ninduen. Inplikazio handiagoa neukan. Baina uste dut Barajaskoak jendeak uste baino gehiago suntsitu zuela. Orain, arazoa oso urrutitik hasi naiz ikusten, ezaxolaz. Beharbada, horrela esatea krudela da, baina iritsi naiz pentsatzera bakar bakarrik interesatzen zaidala fikziorako material gisa. Tristea da horrela esatea, baina puntu honetara ekarri naute. Gizarte aldetik, beste fase batera pasa gara. Lehen, Barajaskoaren aurretik, jendeak ilusio handiz ikusten zuen egoera. Baina, orain, urrutiko inplikazio horretatik axolagabetasunera igaro gara. Harrigarria da, baina alderdi politiko bateko buruak espetxean daude, eta hemen ari gara zerbezak hartzen, eta institutuan ez da ezer sumatzen!

Artikulu batzuk aurkitu ditut azken aldi honetan, ikerkuntza eta berrikuntzaren norabide berriez... Punta-puntako joerak ez omen doaz, joan den hamarkadatik hona azken 10 urteotan izan diren bezala, bit-en alorretik, baizik eta atomoen alorretik. Berriro jarri direla modan atomoak.

Azkar laburtzeko, gutxi gora-behera: 10 urtetan berrikuntza bit-etan zetorrela pentsatu dugu... baina, hara, atomoak berriro jarri dira modan. Gauza fisikoak egiten. Beharbada erregai fosil karbono-jaurtitzaileak garraiatzeko gauza erraldoiak baino, gehiago gauza berdeak-eta, baina hortik doaz tiroak. Esate baterako, hirugarren munduko umeentzako pentsaturiko PC sinple horretan indarra emateko erabiliko den manibela, Potenco izeneko enpresa berritzaile batena omen.

Han eta hemen ikusten dudan beste ideia oso fisiko bat kopiagailu tridimentsionalak da. Inprimagailuaren parekoak, baina objektu, material eta agian mekanismo tridimentsionalak sortzeko gai diren orotariko makina berriak.

Analogia bat terminologian: Think Tank aroan bizi izan gara. Pentsatzea helburu zuten batzordeak... Ba orain Make Tank aroan omen gaude. Ez dakit zehatz Tankeak Egin esan nahi duten, ala Egitekoak Egin Batzordeak, baina ulertuko didazue (akaso).

Interesgarria iruditzen zait kontua, eta honen inguruan pentsatzen. Hala ere, pertsonalki, zuhurtzariako motibo bi:

• Aukeratu dudan norabide profesionaletik ez doa joera berri hori. Ni bit-etan nago...
• Esparru fisiko honetan, patenteetan oinarritzen da aberastasun sorkuntza neurri handi batean. Ez naiz gehiegi fio kontu horrekin. Software librearen eta eduki askeen filosofiarekin bat egin dut azken urteotan, eta jakintzaren askatasunari balioa ematen diot, komentzimenduz.

Duela aste batzuk argazki bitxi bat ere atera nuen, transformazio honen metafora-edo izan daitekeena: bit batzuk, Microsoft-en software programa batzuk, beren ezaugarri fisikoengatik erabiliak Euskal Herriko bazter batean, CDak txorimalo gisa arto-saila zaintzen: