Amerikar epopeiaren kontzientzia txarra gogorarazteko westerna
Amatiño
2023/10/22 19:15
Errealitateak fikzioa gainditzen omen du. Nork daki beti ote den horrela, baina Martin Scorseseren “Killers of the Flower Moon” (Los asesinos de la luna) filmak (1) gogotik ematen duen arren --thrillerra baino gehiago-- nobela beltzik beltzena, ez da fikzioa, orain ehun urte Oklahoman benetan izandako kasua baizik, David Grann kazetariak egiazko gertakariak ikertu eta 2017 urtean argitara emandako liburutik (2) jasoa.
Erantzunik ez
Zapicoren gomuta eta oinordetza: made in Eibar
Amatiño
2023/10/19 22:10
Zapico, Eibar Kirol Elkartearen material-zaintzailea, orain dela bi urte luze errretiratu zen, baina, oraindik ere, haren gomutak eta oinordetzak indarrean jarraitzen dute. Gomutak, espainiar ligaren lehen eta bigarren mailako “utilleroen” artean sekulako lagun-giroa sortarazi zuelako; eta oinordetza, berriz, erabateko “berrikuntza” asmatzeagatik.
Analfabetoen iraultza
Amatiño
2023/10/16 09:00
Ziurrenen arrazoi du Valter Tauli hizkuntzalari estoniarrak dioenean, ez dela egia “hizkuntza guztiek konpetentzia komunikatibo berdina lortu dutenik beren alderdi guztietan (sintaxian, morfologian, hiztegigintzan, fonologian eta abar)”. Ez da gutxi hasteko eta alfonbrak astintzeari ekiteko.
Artadirik handienetakoa
Amatiño
2023/10/12 16:00
Arno da, kareharrizko tontor berde-berdea. Astigarribia eta Olatz auzo mutrikuarrak elkarrengandik bereizten eta aldentzen dituen mendigunea. Bizkaia eta Gipuzkoaren arteko mugan. Kantauri isurialdeko artadirik handienetakoa.
Euskal hidrogeno berdea abian
Amatiño
2023/10/09 19:10
Petronorren ekin zaio, gaur, sekula Euskal Herrian egin den lehen hidrogeno berdea ekoizteari. 2,5 MWko elektrolizagailu* txikia (11 milioi euro) da abian jarri dena, ondotik etorri beharko duten 10 eta 100 MWkoak urratsez urrats erdietsi ahal izateko.
So Few Pulsars, So Few Femals*
Amatiño
2023/10/07 09:00
Gaur amaituko da Donostian, astean zehar Victoria Eugenia antzokia bete duen “Passion for knowledge” jaialdiaren ekitaldia. DIPC (1) ikerguneak antolatua, “zientzia-kulturaren jarduera sustatu, datozen belaunaldien ongizateari laguntzeko, eta zientzia, teknologia eta kultura ezagutzaren eragina nabarmentzeko”. Besteak beste, zortzi Nobel Sarik parte hartu dute, Jocelyn Bell Burnell eta goimailako zientzialariak tarteko.
Benetako zaletasun miresgarria
Amatiño
2023/10/05 08:00
Aurreko zazpi egunetan, Bilboko Koral Elkarteko 8 urtetik 18ra bitarteko 50 kidek 1.235 km. egin dituzte, Hego Euskal Herriko hiriburu bakoitzean bost minutu kantatzeko. Mahlerren 3. Sinfoniaren bost minuturik berezienetakoak, behar bada, baina bost minutu besterik ez. Horretarako, ondo kantatzen ikasteaz gainera, lehen eta behingoz, benetako zaletasuna behar da.
Nevadako euskal artzainik ezagunena
Amatiño
2023/09/29 15:45
Aurreko astelehenean, hilak 25, ehun urte bete ziren Kalifornian jaio zela Robert Laxalt, Ipar Ameriketako euskal diasporaren literatura-aitzindaria. Hamazazpi liburu idatzi zituen baina denetatik ospetsuena, “Sweet Promised Land” (1957)*. Aita zuen Dominique zuberotarra eta, haren bizitzaren ildotik, Mendebalde Urruneko euskal artzainen nondik norakoa estreinako ezagutarazi zuen.
Hirurogei urteko kazetari-lana*
Amatiño
2023/09/25 12:00
Duela 60 urte, 1963ko irailaren 21ean, hasi nintzen ni lanean, aitaren lanbide berean. Hantxe ikasi nuen, 18 urte bete berri, inoren arropa zikina garbitzen, tindatzen eta lisatzen. Eta aldi berean, orduz kanpo, hasi nintzen Eibarko albisteak idazten eta Donostiako “Zeruko Agia” astekarira errekadistaz bidaltzen. Gero gerokoak.
Oraingoz, estralurtarrik bakarrak geu gara
Amatiño
2023/09/21 10:25
NASAk egitasmo bi ditu indarrean, aldi berean, estralurtar bila. Bata, Lurretik 1.500.000 kilometrora, 10.000 milioi dolarreko aurrekontuaz, galaxiak kirikatzen diharduena. Bestea, 100.000 $ besteko kontuaz, troposferatik (10-12 km.) ezertarako ateratzen ez dena. Paradoxa bada ere, iritzi publikoari bigarrena interesatzen zaio, plater hegalarik ba ote dagoen jakiteko.